TUTUKLULUK sürelerini sınırlayan CMKnin 102nci maddesindeki düzenlemenin yürürlüğe girecek olması Yargıtayda ve yerel mahkemelerde tahliye telaşına yol açarken, 57 bin 171 tutukluya otomatik tahliye umudu doğdu. Ergenekon davalarına bakan İstanbuldaki özel yetkili mahkemeler olmak üzere, Ankaradan Diyarbakıra kadar tüm mahkemeler tutuklu dosyalarını resen inceleyecek ve azami tutuklama süresinden fazla cezavinde kaldığı hesabını yaptıkları tüm sanıkları tahliye edebilecekler.
Cezaevlerinde tutuklu bulunan 57 bin 171 kişi, dün yürürlüğe giren ve tutukluluk sürelerini belirleyen Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 102. maddesi kapsamında tahliye olmayı bekliyor.
TAHLİYE UMUDU
5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, 2005de yürürlüğe girdi. Ancak Kanunun 12. maddesiyle, CMKnın tutukluluk sürelerini belirleyen maddesinin 31 Aralık 2010da yürürlüğe gireceği hükme bağlandı. CMKnın dün yürürlüğe giren 102nci maddesinde, Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok bir yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek altı ay daha uzatılabilir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam üç yılı geçemez ibareleri yer alıyor.
10 YIL HESABI
Bu hükümlere göre, mahkemeler bu maddede belirlenen azami tutukluluk süresini aşan tutukluları bugünden itibaren tahliye edebilecek. Ancak ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde tutukluluk süresinin ne kadar hesaplanacağı konusunda farklı fikirler var. Bazı hukukçular tutukluluk süresini 4 yıl, bazı hukukçular ise 10 yıl olarak hesaplıyor. Bu konuda son sözü Yargıtayın söylemesi bekleniyor. Terör suçlarına bakan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçlarda tutukluluk süresiyle ilgili hangi hesabın doğru olduğunu önümüzdeki hafta içinde karara bağlayacak. Yargıtayın bu kararı, diğer mahkemeler açısından da örnek teşkil edecek.
TUTUKLULUK SINIRI
Avukat Turgut Kazan düzenlemeyle ilgili, şu değerlendirmeleri yaptı: Özel yetkili mahkemelerin görev alanına giren belli suçlar için tutuklama süresi konusunda yanlış yapılıyor. Bazı hukukçular, CMKnin 252/2nci maddesi uyarınca, bu suçlarda normal sürenin 4, uzatmaların 6 yıl, toplam tutukluluk süresinin 10 yıl olacağını söylüyor. CMKde öngörülen tutuklama süresi, en çok 2 yıl olduğuna göre, bu sürenin 2 katı 4 yıldır. Ve 102/2nci maddenin 2nci cümlesiyle amaçlanan 3 yıllık tavan aşılmış olacağı için, ayrıca bir uzatma yapılamaz. 31 Aralık günüyle birlikte, tutukluluk süresi genel ağır cezalı işlerde en çok 3 yıl, özel yetkili mahkemelerin görev alanına giren belli suçlarda en çok 4 yıldır.