Halife Hazreti Ömer Diyarbakr fethi, görevini yz b. Ganme verdi. yz, 8 bin kiilik bir kuvvetle harekete geçti. Ordusunda bine yakn sahabe vard. Kuatma uzun sürdü. Bütün saldrlar, ehri batanbaa kuatan surlar karsnda neticesiz kalyordu. Müslümanlar, 5 ay kadar bu kale duvarlar dibinde beklemeye katlandlar. Bu arada yz, Hakem b. Hiam bir miktar kuvvetle Meyafarkine (Silvan) göndererek oray fethetti.
Nihayet, Halid b. Velid sur dibine sk sk yapt keiflerden birinde surun dou yönünde, sur duvarlarnda gördüü gizli bir su deliini genileterek oradan içeri girileceini tespit etti.
Halid b. Velid, bir gece yüz kadar iyi savaan ve çou sahabeden oluan askerleri alarak bu delikten içeri girdi. Bu yere yakn bulunan ve ehrin fethinden sonra Fetih Kaps ismini alan kapy açarak slam ordularnn ehre giriini saladlar. Kapy açmak için nöbetçilerle yaplan savata en az 25 sahabenin ehid olduu anlalmaktadr. Bu ehidler, hlen çkale Hazreti Süleyman Camisi bitiiindeki mehedde Süleyman b. Halid (b. Velid) ile birlikte defnedildiler.
Fetihten sonra halkn çounluu kendi rzasyla Müslüman oldu
Diyarbakr feth edildikten sonra halkn silahlar toplatld. Kendilerine iyi muamele edildi. slam dinine zorlanmadlar. Buna ramen halkn büyük bir ksm kendi rzasyla slam kabul etti.
slam tarihinde, emellerine hizmet edecek kara lekeler bulamayanlar, Diyarbakrn Fethi, bir igaldir, binlerce Kürdün öldürüldüü bir katliamdr, bir esaretin balangcdr, Kürtler zorla Müslüman olmulardr aslsz iddialarn sürdürerek aslnda slama olan dümanlklarn da gizleme ihtiyacn da duymuyorlar.
Diyarbakrn fethi igal deil, Bizans igalinden kurtulutur
slam ordular, Diyarbakr önlerine geldiinde Diyarbakr Bizans igali altndadr. Dolaysyla Diyarbakrn fethi bir igal deil, Bizans igalinden kurtulutur. ehirdeki esir halk küfrün karanlndan slamn aydnlna, züllümden, adalete kavumasdr. Diyarbakr önlerinde büyük bir sava yaanmamtr.
slam, olsa olsa, Kürtleri Allahn dininden alkoyan cahiliyenin Kürtler içindeki damarlaryla savamtr. Kürtler, cahiliye mevzilerine oturmu da kendilerini slam nurundan uzak tutmak için savamlarsa Müslümanlarn onlara kar savama hakk vardr. Nitekim slam ordular, cahiliyenin Arapça konuan temsilcilerinden binlercesini öldürmü, Yahudilerden yüzlercesini, Hristiyan Bizans ve Mecusi ranllardan on binleri tarihten silmitir. slam tarihleri, bunu asla gizlememi, aksine her savata öldürülen düman askerlerinin saysn, yaral ve esirleriyle birlikte bir bir vermitir.
Kürtlerle ilgili böyle bir kayt kesinlikle söz konusu deildir. Geni anlamda bir Kürt cephesi açlmamtr. çünkü o dönemde Kürtlerin bamsz olmak bir yana, özerk bir yaplar bile yoktur. Dolaysyla Kürtler öldürülmülerse Bizans ve Sasani ordular içinde bir Bizans ve Sasani askeri olarak öldürülmülerdir. Ki bu noktada da büyük bir kayt yoktur. Aksine Kürtlerin yaad corafyayla ilgili savalar, olabildiince ksa geçilmektedir.
Fetih ile Diyarbakr halk saadet yolunu buldu
27 sahabenin ehit olduu bir çatmadan sonra Allah, 27 Mays 639da Diyarbakr slam fethiyle ereflendirmi ve o gün peygamberlerin miras Diyarbakr, sahabelere devrolunmutur. Diyarbakr, adaletle tanm, Diyarbakr surlar tekbirlerle, ezanlarla ihya olmu. Dyarbakr halk, iman erefine ermi, saadetin yolunu bulmu.
Mekke ve Medineden sonra sahabenin medfun olduu yer Diyarbakrdr. ehrin fethi srasndaki ilk çatmalarda ehid olup Hazreti Süleyman Camii civarnda medfun olan 27 sahabe ismi ise öyle: Süleyman b. Hlid b. Velid (ra), Rdvan (r.a.), Mesd (r.a.), Beir (r.a.), Hamza (r.a.), Amr (r.a.), ube (r.a.), Sbit (r.a.), Zeyd (r.a.), Zeyd (r.a.), Halid (r.a.), Halid (r.a.), Numn (r.a.), Muhammed (r.a.), Muhammed (r.a.), Abdullah (r.a.), Abdullah, Abdullah (r.a.), Hasan (r.a.), Hasan (r.a.), Kab-i Zian (r.a.), Fudayl (r.a.), Mlik (r.a.), Fahr (r.a.), Ebul-Hamd (r.a.), Ebu Nasr (r.a.), Muire. (r.a.).