Diyarbakr Barosu çocuk Haklar Merkezi, kentte çocuklara kar ilenen cinsel suçlarda madur çocuk için yaplan avukat görevlendirmesine dair son 5 yllk verileri paylarken, Türkiyede ilk koronavirüs vakasnn görüldüü 10 Mart ila 29 Nisan 2020 tarihleri arasnda Diyarbakr merkezde 50 çocuk cinsel istismara urad öne sürüldü.
çocua kar cinsel istismar vakalarna dair 10 Mart ile 29 Nisan tarihlerine bakldnda 2016da 34, 2017de 71, 2018de 130, 2019da 142, 2020de ise 50 madur çocua avukat atamas yapld. Rapora göre, kentte 2020nin ilk 4 aynda ise 179 çocuk cinsel istismara urad. çocuk Haklar Merkezi tarafndan paylalan o açklama öyle:
COVID-19 pandemisinin yaylmasn önlemek için balatlan önlemlerin, dünyada milyonlarca çocuun kendi güvenlikleri ve iyilikleri açsndan daha fazla tehditle karlama olasln da beraberinde getirdii açktr. Kötü muamele, toplumsal cinsiyete dayal iddet, sömürü, sosyal dlanma ve kendilerine bakan kiilerden ayr düme gibi birçok sorun saymak mümkündür. Okullarn kapatlmas, hareketin kstlanmas gibi karantina önlemleri gerekli olmakla birlikte, söz konusu önlemler çocuklarn rutin yaantlarn ve destek sistemlerini bozucu etkiler yaratmakta, kadnlarn ve kz çocuklarnn cinsiyete özgü ihtiyaçlarn ve güçlüklerini dikkate almayan kontrol önlemlerinin de cinsel sömürü, istismar ve çocuk evlilii gibi riskleri artrabilecei bilinmektedir.
SALGINA KARI MÜCADELE
Halk salyla ilgili daha önceki olaanüstü durumlarda da çocuk istismar ve sömürüsü olaylarnda art görüldüü bilinmektedir. Örnein; Bat Afrikada 2014 ile 2016 yllar arasndaki Ebola virüsü salgn srasnda okullarn kapanmas çocuk içilii, çocuk ihmali, cinsel istismar ve erken yata hamilelik gibi olaylarda arta neden olmu, Sierra Leonede çocuk yata hamilelik olaylar salgn öncesine göre iki katna çkarak 14 bine ulamtr.
BMin çocuklarla ilgili kuruluu olan UNICEF; hükümetlere hastaln giderek younlaan sosyo-ekonomik etkilerine kar çocuklarn güvenliini ve esenliini koruma çarsnda bulunarak, bu hususta önlemlerin yer ald bir rehber yaynlamtr. (www.unicef.org/turkey) Yine Türkiyenin de taraf olarak imzalad ve 2011 ylnda yürürlüe giren çocuklarn Cinsel Sömürü ve Cinsel stismara Kar Korunmasna Dair Avrupa Konseyi Sözlemesi gerei (Lanzarote Sözlemesi) devletin sorumluluklarn önemle hatrlatmak isteriz. Lanzarote Komitesi Bakan ve Bakan Yardmcsnn Covid-19 salgn döneminde çocuklar cinsel istismara ve suiistimale kar korumak adna önlemlerin artrlmas için yaynladklar Bildiride;
Taraf devletlere acil çarda bulunarak, çocuklar konusunda düzenli bir ekilde durumu gözden geçirmek, ihtiyaçlar belirlemek, önlemleri uyumlu hale getirmek için ulusal ve yerel otoriteler, sivil toplum örgütleri ve özel sektör ile diyalog halinde olmalarn, artan iddet, ihmal ve suiistimal risklerine kar yardm hatlarnn çocuklar tarafndan bilinmesinin salanmasn, bu hatlarn 24 saat aktif çalr klnmas için insan kaynaklarna ve ekipmanlarna sahip olmasn, ulusal seviyede çocuk cinsel istismarn engellemeyi amaçlayan farkndalk materyallerini yaygnlatrmasn, datmasn, ebeveynlere bu hususlarda destek sunmasn, tüm verilerin raporlanmasn içeren bir dizi gerekli uyarda bulunmulardr.
VRÜSLE LGL AçIKLAMALAR
Ülkemizde de Covid-19 pandemisi kaynakl alnan önlemler sürecinde, çocuklarn ev ortamnda ya da çocuk içilii kapsamnda hangi iddet türlerine maruz kaldnn bilinmedii, çocuklarn psikolojik etkilenmeleri hususunda somut hiçbir çalma yaplmad, gda eriimi olmayan çocuklarn yeterince beslenemedii ve ne yazk ki çocuun cinsel istismar suçunun önlenemedii görülmektedir. Yine nfaz düzenlemesi çalmalar srasnda, iktidarn 2016 ylndan beri skça gündeme getirdii, çocuu tecavüz edenle evliliin önünü açarak, çocuk istismarnn merulatrlmas düzenlemesi de bu kriz ortamndan faydalanlarak yaplmak istenen ancak sivil toplum örgütlerinin tepkisiyle tekrar askya alnan bir durumdur. Bu hususta; iktidarn kriz ortamndan faydalanarak böyle bir düzenleme yapmasna hiçbir surette izin vermeyeceimizi bir kez daha vurgulamak isteriz.
Diyarbakr Barosu çocuk Haklar Merkezi olarak; 10 Mart 2020 29.04.2020 tarih aralnda Diyarbakr ilinde CMK kapsamnda cinsel istismar maduru çocuklara atanan avukat görevlendirmesi verilerini geçmi 5 yla kyaslayarak sizlerle paylayoruz. kinci tabloda ise 2020 ylnn ilk dört ayna ilikin veriler bulunmaktadr.
çocua kar ilenen cinsel suçlara ilikin verilerin, pandemi sürecinde devletin yetkili makamlarnca düzenli olarak raporlanmas gerektiini, çocua kar cinsel istismar ve dier iddet unsurlar kapsamnda ulusal ve uluslararas taraf olduumuz sözlemeler gerei yetkililerce ne gibi önlemler alndnn tüm kamuoyu ile paylalmasn talep ediyoruz