Diyarbakrn Sur ilçesinde bulunan ve günümüzde 2 bin 800 dekarlk alanda tarmsal faaliyetin yapld Hevsel Bahçelerinde, 8 bin yldr kesintisiz sebze ve meyve yetitiriliyor.
Kentin kurulduu günden bu yana insanlarn gda ambar konumunda bulunan Hevsel Bahçeleri, yüklenmi olduu görevi geçmite olduu gibi bugün de yerine getiriyor. UNESCO Dünya Kültür Miras Listesine alnmasyla koruma altnda tutulan Hevsel Bahçeleri, asrlardr yüklenmi olduu misyonunu gelecee de tayacak.
Hevsel Bahçelerinin 2 bin 800 dekarlk ksmnda yaplan tarmsal faaliyetle yetitirilen marul, maydanoz, spanak, tere, patlcan, biber, prasa, domates, elma, kays, kiraz, vine gibi sebze ve meyveler kentin ihtiyacnn bir ksmn karlamaya devam ediyor.
Bahçelerde tarmla uraan yaklak 200 aile, buradan elde ettikleri gelirle geçimlerini salyor.
Gda, Tarm ve Hayvanclk l Müdürü Mustafa Ertan Atalar, Hevsel Bahçeleri diye nitelendirilen bölgede tarm faaliyetinin yaklak 2 bin 800 dekarlk alanda yapldn söyledi.
Burada binlerce yldr tarm yapldnn bilindiini belirten Atalar, bu faaliyetin günümüze kadar sürdürüldüünü, alanda sebze arlkl bir tarmsal faaliyetin yannda meyvecilik ve özellikle suya yakn yerlerde de kavak aaçlarnn yetitirildiini bildirdi.
- Bahçeler 200 ailenin geçim kayna
Sebzelerden youn olarak marul, maydanoz, spanak, tere, patlcan, biber ve domates yetitirildiini aktaran Atalar, öte yandan elma, kays, kiraz ve vine aaçlarnn da bulunduunu kaydetti.
Yaamn Surun içinde sürdürüldüü dönemde ilin büyük bir ksmnn sebze ihtiyacnn Hevselden karlandn anlatan Atalar, fakat kentin büyümesiyle ihtiyacn ancak belli bir ksmnn karlanabildiini söyledi.
Bahçelerin kentin istihdamna katksna deinen Atalar, Yaklak 200 aile geçimini buradan salamaktadr. stihdam yönüyle de böyle bir önemi var. dedi.
- Daha iyi hale getirilerek korunacak
Binlerce yllk geçmii nedeniyle bahçelerin tarihi bir önemi olduunu vurgulayan Atalar, öyle devam etti:
Diyarbakr halk tarafndan da çok önem verilen bir bölge. Biz de buna göre buradaki çalmalara daha çok önem veriyoruz. Tarihi dokuyu da korumak suretiyle buradaki geleneksel tarmn devam ettirilmesi için elimizden gelen her eyi yapyoruz.
Bahçenin UNESCO Dünya Kültür Miras Listesine girmesiyle burada yaplan ilemlerin daha salamlam olduunu dile getiren Atalar, öyle konutu:
Alnan kararla tarihi surlar eski haliyle olduu gibi korunacak ve gerekli ilemler yaplacak. Ayn zamanda Hevsel Bahçeleri de bu kapsama alnd için bahçelerin eski geleneksel hali olduu gibi koruma altna alnmak suretiyle burada baka bir ey yaplmasna izin verilmeyecek. Bu da zaten arzu ettiimiz, uratmz bir konudur. Dünya Kültür Miras Listesine girmesi bizleri de ziyadesiyle memnun etmitir. Hevsel Bahçeleri binlerce yldr yaplan bu tarm ekli ve mevcut hali daha da iyi hale getirilerek ayn ekilde korunacak ve tarm devam ettirilecektir. Bununla ilgili her türlü çalmay yapp tedbirleri de alyoruz.
- 30 yldr Hevselde sebze yetitiriyor
Hevselde sebze yetitiren Hüsnü Ar da yaklak 30 yldr 16 dekarlk arazide sebze yetitirdiini söyledi.
Zaman zaman domates, marul, bu yl ise patlcan ile prasa ektiini belirten Ar, bahçelerde marul, lahana, maydanoz, paz, domates, patlcan gibi birçok sebze çeidinin yetitirildiini bildirdi.
Aslen Elazl olduunu, geçim skntsndan dolay Diyarbakra göç ettiklerini anlatan Ar, Ksmet burasym. Araziyi aldk, çoluumuz, çocuumuzla beraber burada çalyoruz. Zahmetli bir i, zahmeti olmayan bir i yok zaten. diye konutu.
Hevselin kentin istihdamna katk da sunduunu dile getiren Ar, Bahçeleri, bereketlidir, çok ükür bir fabrikadan belki daha iyi. ifadesini kulland.
Geçmite daha çok ailenin bahçede çalarak geçimini saladn fakat son dönemlerde birçok ailenin tanmas ve arazilerin birbirine devredilmesiyle buradan geçimini salayan aile saysnda düü yaadn anlatan Ar, Buray satmayacam. Benden sonraki nesiller artk ne yaparlarsa yapsnlar. Bu toprak öyle kalsn. dedi.
- Geçmite, domatesler atlarla sebze haline tanrd
Yusuf Sezgin de kardeleriyle birlikte aldklar tarladan kendi payna düen yaklak 1,5 dekarlk tarlasnda çocuklaryla çaltn dile getirdi.
Bu yl prasa ve biraz da yeil fasulye ektim. diyen Sezgin, bahçede geçmi yllarda genellikle domates ve patlcan ektiklerini fakat son yllarda iyi domates elde edemediklerinden ekimin azaldn aktard.
Geçmi yllarda bahçelerden elde edilen domateslerin kentin ihtiyacn karladn anlatan Sezgin, o dönemde hasat edilen domateslerin günde yaklak 40 atla sabahtan akama kadar sebze haline tandn sözlerine ekledi.