Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin ileyiinde uygulamada ortaya çkan farkllklarn giderilmesi ve karlalan sorunlarn çözümlenmesini amaçlayan kanunla, bölge idare mahkemesi bakannn görevleri arasna yeni görevler ekleniyor ve bölge adliye mahkemesi bakannn görevleriyle uyum salanyor.
Buna göre mahkeme bakan, kendisine dorudan bal olarak görev yapan personele disiplin cezas verebilecek. Bölge idare mahkemesi bakanlar kurulunun görevleri arasnda saylan, hukuki veya fiili nedenlerle bir dairenin kendi üyeleri ile toplanamad hallerde ilgisine göre dier dairelerden kdem ve sraya göre üye görevlendirme görevi Bölge dare Mahkemesi Bakanna verilecek. Bölge idare mahkemesi bakan, bir dairenin bakan, ayn zamanda adalet komisyonunun da bakan olacak.
- Kdemli daire bakan vekalet edecek
Bölge idare mahkemesi bakannn yokluunda, kdemli daire bakan, mahkeme bakanna vekalet edecek. Kanunla, bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin daireleri arasndaki i bölümünü belirleme görevi Hakimler ve Savclar Kuruluna verilmesi nedeniyle, bu görev bölge idare mahkemesi bakanlar kurulunun görevleri arasndan çkarlyor. Ancak bakanlar kurulu, daireler arasnda çkan i bölümü uyumazlklarn karara balamaya devam edecek.
Bir dairenin kendi üyeleri ile toplanamad hallerde, ilgisine göre dier dairelerden üye görevlendirme görevi mahkeme bakanna verildiinden, bakanlar kurulunun görevleri arasndan çkarlyor.
Dantayda olduu gibi, uyumazlk konusunun iki dairenin görevine girmesi halinde dava, ilgili dairenin istei üzerine bu dairelerin birlikte yapaca toplantda karara balanabilecek. Bu durumda daire bakanlarndan sadece kdemli olan toplantya katlacak ve toplantya bakanlk edecek.
Bölge idare mahkemesi daireleri arasndaki i bölümünü belirleme görevi, uygulama birliinin salanmas amacyla Hakimler ve Savclar Kuruluna (HSK) verilecek. HSK, ilk derece mahkemelerinde ihtisaslamann salanmas amacyla, i dalmn belirleyebilmesinin yan sra bölge idare mahkemelerinde daireler arasndaki i bölümünü de belirleyecek.
- Davalarn daha ksa sürede çözümlenmesi
Kanunla, davalarn daha ksa sürede çözümlenmesi amacyla ara kararlarn, bölge idare mahkemesi daire bakan veya dosyann havale edildii üye tarafndan verilebilmesi imkan getiriliyor.
Verilen kararn kesin olmad uyumazlklar bakmndan istinaf yoluna bavurulabilmesi amacyla dari Yarglama Usulü Kanununun 45. maddesinde yer alan aksine hüküm bulunsa ibaresi, farkl bir kanun yolu öngörülmü olsa eklinde deitiriliyor.
Bölge idare mahkemelerinin temyize açk olmayan, yani kesin olan kararlar dosyayla birlikte karar veren ilk derece mahkemesine gönderilecek.
Dantayn, yeniden yarglama yaplmasn gerektirmeyen onama, gerekçe deitirerek onama ve düzelterek onama karar verdii dosyalar dorudan ilk derece mahkemesine gönderilecek. Ancak bozma ve ksmen bozma kararlar, bölge idare mahkemesince yeniden bir karar verilmesini gerektirdiinden, bu kararlar mevcut düzenlemede olduu gibi bölge idare mahkemesine gönderilecek.
- Verilen kararlar kesin olacak
stinaf ve temyiz incelemesi srasnda yürütmenin durdurulmas istemleri hakknda verilen kararlar kesin olacak.
Kanunla, bölge adliye mahkemelerinin karar alma süreçlerinin hzlandrlmas ve ihtisaslamann salanmas amacyla bakanlar kurulunun tekil yapsna son verilerek, ceza daireleri bakanlar kurulu ile hukuk daireleri bakanlar kurulunun ayr ayr oluturulmas öngörülüyor.
15 gün içinde, hükmü veren mahkemeye
Buna göre, gelen ilerin younluu ve nitelii dikkate alnarak, bölge adliye mahkemeleri ceza ve hukuk daireleri arasndaki i bölümü, Hakimler ve Savclar Kurulunca belirlenecek.
Olayn daha ziyade aydnlanmas gerekirken beraate veya davann dümesine ya da alt ve üst snr olmayan sabit bir cezaya hükmolunmas gereken hallerde, hükümden sonra yürürlüe giren kanun suçun cezasn azaltm ve mahkemece sana verilecek cezann belirlenmesinde artrma sebebi kabul edilmemi veya yeni bir kanun ile fiil suç olmaktan çkarlmsa, daha az bir cezann hükmolunmas veya hiç ceza hükmolunmamas gereken hallerde, bölge adliye mahkemesi ceza dairesince hukuka aykrlk düzeltilebilecek ve istinaf bavurusu esastan reddedilebilecek.
- Bilirkii raporu okunmayacak, anlatlacak
Bölge adliye mahkemesi ceza dairesinde duruma açldnda, görevlendirilen üyenin inceleme raporu, ilk derece mahkemesinin gerekçeli hükmü ve ilk derece mahkemesinde dinlenilen tanklarn ifadelerini içeren tutanaklar ile keif tutanaklar ve bilirkii raporu okunmayacak, anlatlacak. Böylece kapsaml dosyalarda bu belgelerin bütünüyle okunmasnn yarglamay uzatmasnn önüne geçilmesi amaçlanyor.
stinaf kanun yoluna yalnz sank lehine bavurulmas halinde yeniden verilen hüküm, önceki hükümle belirlenen cezadan daha ar olamayacak.
- Temyiz istemi süresi uzuyor
Kanunla temyiz istemi süresi uzatlyor. Temyiz istemi, hükmün açklanmasndan itibaren 7 gün içinde deil, düzenlemenin yürürlüe girmesi halinde 15 gün içinde, hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabt katibine bir beyanda bulunulmas suretiyle yaplacak.
Düzenlemeyle, olas hukuka aykrlklarn giderilebilmesi amacyla bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikteki kararlar aleyhine, bölge adliye mahkemesi cumhuriyet basavclnn karar veren ceza dairesine 30 gün içinde itiraz edebilmesine imkan tannyor.
Sank lehine yaplan itirazlarda ise süre koulu aranmayacak. Daire, mümkün olan en ksa sürede itiraz inceleyerek yerinde görürse kararn düzeltecek, aksi halde itiraz kesin olarak reddedecek.
Cezalarn toplanmas gerektiinde bu hususta hüküm verme yetkisi, en fazla cezaya hükmetmi mahkemeye, bu durumda birden çok mahkeme yetkili ise son hükmü veren mahkemeye ait olacak.
- Sulh hukuk mahkemeleri
Bölge Adliye ve Bölge dare Mahkemelerinin leyiinde Ortaya çkan Sorunlarn Giderilmesi Amacyla Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanuna göre, koullu salverilme hakknda ceza infaz kurumu idaresi tarafndan hazrlanan gerekçeli rapor, hükmü veren mahkemeye, hükümlü baka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayn derecedeki mahkemeye, hüküm veya hükümlerden biri bölge adliye mahkemesi veya Yargtay tarafndan verilmise infaz srasnda karar vermeye yetkili olan ilk derece mahkemesine, hükümlü baka bir yerde bulunuyorsa o yerde bulunan ayn derecedeki mahkemeye verilecek.
Hükümlü, geri kalan süre içinde iledii kastl bir suçtan dolay hapis cezasna mahkum edilirse ya da bal tutulduu yükümlülükleri yerine getirmezse, hükmü veren ilk derece mahkemesi, cezalarn topland haller ile hükmün bölge adliye mahkemesi veya Yargtay tarafndan verilmi olmas halinde infaz kararna yetkili ilk derece mahkemesi tarafndan koullu salverilme kararnn geri alnmasna dosya üzerinden karar verilecek. Bu kararlara kar itiraz yolu açk olacak.
Yargtay ve bölge adliye mahkemelerinden koullu salverme ve koullu salverme kararnn geri alnmas amacyla karar talep edilmeyecek.
Kanunla, Hakimler ve Savclar Kurulu Kanununda deiiklik yapld.
Buna göre, Birinci Daire, bölge adliye ve bölge idare mahkemesi daireleri arasndaki i bölümü ile ilk derece mahkemeleri arasndaki i dalmn karara balayacak.
Kanun yollarndan geçmek suretiyle kesinleen kararlarn kesinleme kaydyla, keinleme kayd yaplan kararlarn yerine getirilmesi için gerekli bildirimler de ilk derece mahkemesince yaplacak.
- Ön inceleme
Bölge adliye mahkemesi hukuk dairesi tarafndan dosya üzerinden yaplacak ön inceleme aamasnda dikkate alnacak hususlar bentler halinde sralanyor. Buna göre, incelemenin baka bir dairece veya bölge adliye mahkemesince yaplmasnn gerekli olmas, kararn kesin olmas, bavurunun süresi içinde yaplmamas, bavurunun artlarnn yerine getirilmemesi durumlarndan birinin tespiti halinde öncelikle gerekli karar verilecek.
Ön inceleme heyet tarafndan veya görevlendirilecek bir üye tarafndan yaplacak ve ön inceleme sonunda karar heyet tarafndan verilecek. Eksiklik bulunmad anlalan dosya incelemeye alnacak.
Temyizi kabil olmayan kararlar, ilk derece mahkemesi tarafndan, temyizi kabil olan kararlar ise bölge adliye mahkemesi tarafndan teblie çkarlacak.
Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarnn iptali talebi üzerine verilen kararlara kar, tebli tarihinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yoluna gidebilecek.
Sulh hukuk mahkemelerinin, kira ilikisinden doan ve miktar veya deeri itibaryla temyiz edilebilen alacak davalaryla ilgili kararlarna kar temyiz yoluna bavurulabilecek.
lk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleen kararlarna ve bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinin ilk derece mahkemesi sfatyla kesin olarak verdikleri kararlar ile yine bu sfatla verdikleri ve temyiz incelemesinden geçmeden kesinlemi bulunan kararlarna kar, yürürlükteki hukuka aykr bulunduu ileri sürülerek, Adalet Bakanl veya Yargtay Cumhuriyet Basavcl tarafndan kanun yararna temyiz yoluna bavurulacak.