Diyarbakırda Mesudiye Medresesinin yapımında yerleştirilen taş denge sütunlarının dönmeye devam etmesi, tarihi binanın Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenmediğini gösterdi.
Sur ilçesindeki Ulu Cami Külliyesi girişinde bulunan Mesudiye Medresesi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığına bağlı olarak Diyarbakır Yazma Eserler Kütüphanesine ev sahipliği yapıyor.
İnşasına 1198de Artuklu Meliki Ebu Muzaffer zamanında başlanan, 1223te Melik Mesud döneminde tamamlandığı için Mesudiye ismiyle anılan yapı, Anadolunun ilk üniversitelerinden biri oldu.
Medresenin iç avlusundaki mihrabın iki yanına yerleştirilmiş döner denge taş sütunlar, binanın herhangi bir sebeple çökme veya kaymalarını belirlemek amacıyla konuldu.
6 ŞUBATTAKİ DEPREMLERDEN ETKİLENMEDİ
Dicle Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, 6 Şubatta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen iki depremin çevre illerde birçok tarihi yapıda tahribata yol açtığını söyledi.
Depremden etkilenen illerden biri olan Diyarbakırdaki tarihi yapılarda hafif hasarların meydana geldiğini aktaran Yıldız, yapılarda ciddi bir tahribatın söz konusu olmadığını ifade etti.
1199-1223 yılları arasında Artuklular tarafından inşa edilen Mesudiye Medresesinin mimari ve süsleme özelliklerinin yanında dönen sütunları ile de dikkati çektiğini anlatan Yıldız, şunları kaydetti:
İslam medeniyetinin meşhur mühendisi, otomasyon ve sibernetiğin babası El Cezerinin Diyarbakır Artuklu Sarayında çalıştığı dönemde yapılan bu sistemin El-Cezerinin tasarımı olduğu düşünülmektedir. Mihrabın iki yanında yer alan dönen sütunceler, herhangi bir depremden ve doğal afetten yapının zarar görüp görmediğinin kontrol mekanizması konumundadır. Bu dönen sütuncelerden biri yapının 1975te Lice depreminden etkilenmesinden dolayı biraz ağır dönmektedir. Yapılan incelemelerde Kahramanmaraş depreminden sonra bu sütuncelerin herhangi bir zarar görmediği, dönmeye devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu sütuncelerin sorunsuz bir şekilde dönmeye devam etmesi yapının depremden zarar görmediğinin göstergesidir.