Diyarbakır Ulu Cami içinde bulunan tarihi Mesudiye Medresesinde 1183 yılında, sibernetiğin ilk adımlarını attığı ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilen Ebül-İzz İsml bin er-Rezzz (El-Cezeri) tarafından yapılan, bir nevi deprem alarm sistemi işlevini gören 2 sütunce, yerli ve yabancı turistleri hayran bırakıyor.
Anadolunun en eski camilerinden biri olan ve İslam alemi için 5. Harem-i Şerifi olarak kabul edilen Diyarbakırdaki Ulu Cami, 639 yılında Hazreti Ömerin halifeliği döneminde kentin fethi sonrası İslam alemine kazandırılan önemli yapılardan biri olarak öne çıkıyor.
Merkez Sur ilçesindeki cami içerisinde bulunan tarihi Mesudiye Medresesinde, Leonardo da Vinciye ilham kaynağı olduğu düşünülen El-Cezeri tarafından yapılan 2 sütun, görenleri hayran bırakıyor.
DEPREMİN HABERCİSİ SÜTUNLAR
4 yıla yakın Diyarbakır Ulu Camide Diyanet İşleri Başkanlığının görevlendirdiği gönüllü rehberlik yapan Yaser Aydın, El-Cezerinin medrese içerisindeki sütunları yapmasındaki amacın, deprem veya toprak kaymasında alarm sistemi gibi işlev gördüğünü söyledi.
Tarihi medresenin 1183 yılında Melik Mesud döneminde yapımının tamamlandığı için Mesudiye Medresesi adını aldığını aktaran Aydın, Mesudiye Medresesinin Anadolunun ilk medreselerinden biri olduğunu ifade etti.
TURİSTLERİN İLGİSİNİ çEKİYOR
Ulu Cami ve Mesudiye Medresesi içerisinde El-Cezeriye ait 2 eserin olduğunu hatırlatan Aydın, Burada hem Ulu Cami avlusunda hem de medresenin içerisinde İmam El-Cezeriye ait olduğu ifade edilen 2 tane önemli eser bulunuyor. Bunlardan bir tanesi hemen arkamızda bulunan sütunlardır. Sağda ve solda mihrabın iki tarafında sütunlar bulunur. Mihrabın sağına ve soluna bu sütunların yapılmasındaki neden; herhangi bir deprem veya toprak kayması olduğu zaman yapıda herhangi bir hasar meydana geldiği zaman bu sütunları döndüremiyoruz ve durduğu yerde kilitleniyor dedi.
El-Cezeriye ait sütunların 1975 Lice depreminden dolayı kısmen hasar gördüğünü kaydeden Aydın, Solda olan sütun sağlıklı çalışırken sağdaki sütunu çevirmekte zorlanıyoruz. Bunun sebebi de yaşlı amcalarımıza sorduğumuzda en son Diyarbakırda meydana gelen Lice depremiyle beraber bu yapının az da olsa hasar gördüğü yorumu yapılır. Bu anlamda sütunların bir alarm sistemi gibi işlev gördüğünü söyleyebiliriz ifadelerine yer verdi.