DYARBAKIR-Diyarbakr 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal Cezaevinde tutuklulara yönelik ikence iddialarn aratrmak üzere inceleme yapan nsan Haklar Dernei (HD) ubesi, Özgürlük çin Hukukçular Dernei (ÖHD) ubesi ve Baronun ortaklaa hazrlad rapor açkland. Adliye önünde yaplan açklamaya, raporu hazrlayan kurumlar ile destek veren birçok sivil toplum örgütü temsilcisi katld.
HD Hukuk Komisyonu üyesi Yakup Güven, ikence, insanlk d ve kötü muamelenin her türlü koulda yasaklandn hatrlatarak, ancak cezaevlerinde bu iddialarn sk sk dile getirildiini iddia etti. Cezaevlerinde halen youn ölümler, sevk, sürgün, ikence ve kötü muamele, tecrit, izolasyon, ailelerle görü engelleri, haberleme hakknn engellenmesi, keyfi disiplin soruturmalar ile cezalar gibi çok sayda hak ihlalinin yaandn ileri sürdü.
Bu uygulamalara son verilmesini ve Türkiyede cezaevlerinin insan haklar ve uluslararas standarda kavuturulmas gerektiini ifade eden Güven, sralad hak ihlallerinden kaynakl HD, ÖHD ve Diyarbakr Barosuna çok sayda bavuru yapldn dile getirdi. Bu bavurulardan birinin Diyarbakr 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal Cezaevine ilikin olduunu aktaran Güven, söz konusu ikence ve kötü muamele iddialarna ilikin yaplan bavurular üzerine HD, ÖHD ve Diyarbakr Barosu heyeti tarafndan, Diyarbakr 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal Cezaevinin ziyaret edildiini ve ikence ve kötü muameleye maruz brakld iddia edilen tutuklularla görümeler gerçekletirildiini aktard.
SALIK RAPORUYLA TESPT EDLMTR
Görüme, aratrma ve inceleme sonucu, tutuklularn infaz koruma memurlarnca kendilerine ikence, insanlk d ve kötü muamelede bulunduklarn, tehdit ve hakaretlere maruz brakldklarn ifade eden Güven, Diyarbakr 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal Ceza nfaz Kurumunda süreç içerisinde artan bir ekilde mahpuslar açsndan bask ve tehditlerin younlat, sözlü ve fiziki saldrlarda bulunulduu, ikence, insanlk d ve kötü muamele yasan ihlal eden fiziki saldrlar neticesinde oluan ekimozlarn salk raporlaryla tespit edilmitir dedi.
DSPLN CEZALARI
Tutuklularn, heyete, 21 Mart 2022de cezaevinde yaptklar Newroz kutlamasnn gardiyanlar tarafndan engellendiklerini, tehdit edildiklerini aktardklarn sözlerine ekleyen Güven, bundan dolay tutuklulara Kürtçe ark söylemekten gereksiz yere mar söylemek ve slogan atmak gerekçesiyle disiplin cezalar verildiini kaydetti.
SUç DUYURUSU
Cezaevinde yaananlarn keyfi tutumlar olduunun altn çizen Güven, öyle devam etti: Heyetimizce yaplan tespitler neticesinde söz konusu olayda infaz koruma memurlarnn tüm eylem ve ilemlerinin keyfi, haksz ve hukuka aykr olduu kanaatine varlmtr. Raporumuzdaki tespitler ve yasal düzenlemeler gözetilerek raporumuzda beyanlarn belirttiimiz mahpuslara yönelik ikence, kötü muamele, hakaret, tehdit suçlarnn ilendii tespiti yaptmzdan sorumlular hakknda suç duyurusunda bulunulmutur. Maddi gerçein ortaya çkarlmas ve faillerin tespiti açsndan etkin bir idari ve adli soruturma yürütülmelidir. Bu çerçevede ikence görenin/görgü tanklarnn beyanlar alnmal ve aratrlmal deliller toplanmal ve olas delillerin karartlmasnn önüne geçilmelidir.
GARDYANLAR AçIA ALINMALI
Keyfi ve mevzuata aykr disiplin cezalarnda derhal son verilmesini isteyen Güven, yaplmas gerekenleri öyle sralad: Sözlemeler ve yasa maddeleri göz önünde bulundurularak ikence gören mahpuslarn maruz brakld ikence ve dier kötü muamelelerin tespitine dönük stanbul Protokolüne uygun bir ekilde fiziksel ve psikolojik rapor aldrlmaldr. Diyarbakr 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal Ceza nfaz Kurumunun kamera kaytlar, görev listesi, ikence görenin/görgü tanklarnn anlatmlar gözetilerek olayla ilgili kolluk görevlilerinin tespit ve tehis ilemleri yaplmal tespit edilen üpheliler, soruturma tamamlanncaya kadar aça alnmaldr. Olayda yer alan infaz koruma memurlar hakknda ivedilikle etkin ve effaf bir adli ve idari soruturma yaplmal, soruturma sonucu bütün detaylaryla kamuoyuyla paylalmaldr. Ulusal ve Türkiyenin taraf olduu uluslararas yükümlülüklere tam ve eksiksiz olarak uyulmal, yarg ve idari merciler belirtilen hususlara riayet etmelidir.
Güven, mahpuslara yönelik infaz koruma memurlarnn haksz ve hukuka aykr eylem ve ilemlerine kar etkin bir ekilde yürütülmesi gereken yarg sürecinin takipçisi olacaklarn söyledi.