Kzarm gdalarn tüketiminin giderek arttn belirten uzmanlar, trans ya ve doymu ya asitlerini içeren besinlerin, insan saln olumsuz etkileyerek çeitli hastalklar beraberinde getirdiini söylüyor. çinde yaplan bir meta-analizden yola çkan Kardiyoloji Uzman Dr. Ör. Üyesi Rza Kaya, dünyada kzarm gda tüketenlerin özellikle kalp yetmezlii ve inme gibi rahatszlklarn yaklak yüzde 40 orannda arttna dikkat çekerek, salkl beslenmenin önemini vurgulad.
DAMAR SERTLNE NEDEN OLUYOR
Kzarm gda tüketiminin, dünyada fast-food zincirlerinin artmasyla birlikte çocuklarda ve yetikinlerde giderek arttnn altn çizen Dr. Kaya, Özellikle gdann kzartlmas, uzun süredir tercih edilen ve gelimi-gelimekte olan ülkelerde gdann daha uzun süreli saklanmas için kullanlan bir yöntem. Tabii kzartma srasnda kullanlan doymu yalar, trans yalar, bu besinlerin tadn ve doygunluunu artryor. Ancak bu art, vücutta çeitli zararlar maddelerin artna sebep oluyor. Özellikle trans yalar ve doymu ya asitleri, kötü kolestrol dediimiz, LDL kolestrol düzeyini yükseltiyor. yi kolestrol dediimiz, HDL düzeyini düürerek damar sertliine sebep oluyor. Bu ekilde gdalarn tüketimi imanlk ve obeziteye sebep olup, kalp damar hastalklar, inme, diyabet, hipertansiyon gibi hastalklarn da orann artryor dedi.
KALP YETMEZLN YÜZDE 40 ARTIRIYOR
Kzarm gda tüketimi ile ilgili bir aratrmadan bahseden Dr. Kaya, En son çinde, özellikle kzarm gda tüketenler ile tüketmeyenlerin karlatrld birçok çalmann meta-analizde yaklak yüzde 40a yakn kalp yetmezlii ve inme orann artrd saptandn görüyoruz. Yine bu çalmada, haftada yaklak 114 gram ek kzartma tüketiminin kalp krizi ve inmeyi yüzde 3, kalp yetmezlii orannn yüzde 12 kadar artt bulundu. Bu yüzden evde hareketsiz kaldmz pandemi sürecinde, beslenme düzenimizi deitirerek bu dönemi bir frsata çevirmek iyi olabilir. Özellikle evde çocuklara kzartlan patates ve tavuk gibi besinleri en aza indirmek gerekir. Kzartma yerine buharda piirme, halama veya zgara türlerini tercih etmek daha faydal olacaktr diye konutu.
OBEZTENN BALICA NEDENLERNDEN BR
çocuklarda kzartlm gda tüketimi, obezitenin balca sebeplerinden biri olduunu belirten Dr. Kaya, Kalp damar hastal kalbin damarlarnda ve vücuttaki dier damarlarda oluan tkanmalar çocukluk çandan itibaren balyor. çamzn en büyük tehlikesi obezite ve çocukluk çanda çok fazla görüyoruz. çocuklarda beslenme eklinin deimesi lazm. Buna okul, ev ve dardaki herhangi bir yer dahil. Yine yetikinlerde de ayn ekilde bir düzen olumas gerekiyor. Özellikle fast food zincirlerinde ve restoranlarda beslenmekten kaçnlmal. Daha çok zeytinya ve fndk ya bulunan ev yemekler ya da doymam asiti yüksek olan besinler tercih edilmeli diyerek aileleri uyard.