Kaz Bakan Prof. Dr. rfan Yldz, Artuklu dönemi kalorifer sistemi, çada kalorifer sistemine yakn bir sistem gibi görünüyor dedi.
Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romallar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artuklularn da aralarnda yer ald birçok medeniyete ev sahiplii yapan Diyarbakrn tarihi Suriçindeki çkalede bulunan 8 bin yllk Amida Höyükteki arkeolojik kazlar devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanl Kültür Varlklar ve Müzeler Genel Müdürlüünce sürdürülen çalmalar kapsamnda Amida Höyükteki Artuklu Saraynda, 13üncü yüzyla ait El-Cezeri tarafndan yapld düünülen modern kalorifer sistemi bulundu.
ROMA DÖNEMNE AT SSTEMDEN FARKLI
Daha önce Roma dönemine ait bir kalorifer sisteminin kefedildii kaz alannda, yeni bulunan Artuklu dönemine ait modern kalorifer sisteminde, suyun stlarak duvarlardaki depo alanndan mekanlara datld belirlendi. Amida Höyük Kaz Bakan Prof. Dr. rfan Yldz, bu sistemin El-Cezeri tarafndan yaplm olabileceine dikkat çekerek öyle konutu:
Diyarbakr çkale Artuklu Saray kaz çalmalarnn 2021 yl kaz çalmalarnda sarayda yaplan çalmalarda bir kalorifer sistemine rastland, yeni bir sistem bu. Daha önceki 2020 yl çalmalarnda Roma dönemine ait kalorifer sistemi bulunmutu. O sistem, dou tarafta yer alan hamamn scak suyundan yararlanlarak yaplmt. Bu yeni kalorifer sistemi biraz daha farkl ve Artuklu dönemine ait. Bize u soruyu da akla getiriyor, acaba El-Cezerinin yapt bir sistem mi? çünkü bu kalorifer sisteminde kullanlan tula malzemeden yaplan kulelerin benzerini El-Cezerinin su sisteminde de görüyoruz.
çADA KALORFER SSTEMNE YAKIN BR SSTEM
Artuklu dönemi kalorifer sisteminin çada kalorifer sistemine yakn bir sistem olduunu aktaran Prof. Dr. Yldz, Yan taraftaki ocaktan suyun stld ve suyun duvarn içindeki depoda depoland, daha sonra ada mekanlara datldn görüyoruz. Dolaysyla bir sarayda bulunan en erken tarihli kalorifer sistemi diyebiliriz.
Dou Beyazttaki shak Paa Saraynda da benzer bir kalorifer sistemi var, orada künkler kullanlm, ama Artuklu Saraynda kanallar kullanlmaya devam edilmitir. Tabi El-Cezeri slam medeniyetinin büyük alimlerinden ve mucitlerindendir, 25 yl bu sarayda yaamtr, muhtemelen bu kalorifer sistemine de katks olmutur. Dolaysyla böyle bir dehann burada yaam olmas, bu tür sistemlerin gelimesine de vesile olmutur diye konutu.
