Diyarbakrn Sur ilçesinde 7 yl önce terör örgütü PKKnn balatt çukur ve hendek çatmalarnda ar hasar gören mahallelerdeki evlerin yapm ve tarihi yaplarn restorasyonu önemli ölçüde tamamland. Yapm tamamlanan konutlar hak sahiplerine teslim edilirken, bazlar ev ve iyerleri fahi rakamlardan sata sunuldu.
Sura bal Sava, Dabanolu, Fatihpaa, Cemal Ylmaz, Cevatpaa ve Hasrl mahallelerinde terör örgütü PKKnn sözde Kanton ilanyla balayan çatmalarda 74 güvenlik görevlisi ehit olmu, 305 terörist etkisiz hale getirilmiti.
110 gün süren operasyonlarda 6 mahalle yerle bir olurken, tarihi surlar bata olmak üzere Akkoyunlu ve Osmanl dönemine ait Cami, Kilise, Han ve tarihi hamamlar da ar hasar görmütü. Burada yaayanlar zorunlu göçe maruz kalrken, aradan geçen 7 ylda 6 mahallenin yüzde 60lk ksmnda normal yaam balad.
200 BN LRALIK DÜKKANLAR MLYONLARA SATILIYOR
Surun cazibe merkezi ve yerli, yabanc turistlerin urak yeri olaca yönünde çevre ve ehircilik Bakanl yetkililerinin birbiri ardna yapt açklamalar frsatçlar da harekete geçirdi.
Geçmi yllarda hava kararnca hayatn bittii Surda kepenklerin kapand dükknlar 200 ile 350 bin liraya alc bulmakta zorlanrken, imdiler de yapm tamamlanan dükknlar 2 ila 5 milyon arasndan sata sunuluyor. 180 ay vade ile satlan konutlarn aylk ödemesi ortalama 4 bin lira. Evi yklan yoksul ve dar gelirli Sur sakinlerinden bazlar evlerine yerleirken, 4 bin lira taksidi ödemekte ise imdiden zorlanmaya balad.
Konutlarn teslimatyla birlikte baz alt yap sorunlar da ba gösterdi. Yatay tesisat yaplmas gereken doalgaz bacalarnn dikey olarak dizayn edilmesi konut sakinleri ile Diyargaz kar karya getirdi. Güvenli olmad için Diyargaz bu konutlara gaz ak salayamayacan, projeye uygun tadilat yapmalar gerektiini ev sahiplerine tebli etti.
PROJE HATASININ BEDELN HAK SAHPLER ÖDED
çevre ve ehircilik Bakanl da evlerin anahtar teslimini yaptklarn, herhangi bir sorumluluk sahibi olmadklarn konut sahiplerine iletince baz aileler ortalama 13-17 bin lira masraf yaparak gaz tesisatn standartlara uygun hale getirdi. Baz hak sahipleri ise masraflarnn çok ar olmas nedeniyle evlerini sata çkarp TOK konutlarna yerleme karar ald. Alipaa Mahallesinde de yapm tamamlanan 506 konut hak sahiplerine teslim edilecek.
SARAYKAPI VE 4 AYAKLI MNARE çEVRES AçILDI
Surda teröristlerin tahribat sonrasnda 9 otel, 147 iyerinin yapm gerçekletirildi. Yenikap Caddesinde 63 iyerinin yapm tamamland, bazlar kiraya verilirken, bazlar da sata sunuldu. Hz. Süleyman ve 27 ehit Sahabe türbesinin bulunduu iç kaleye açlan Saraykap ile eski Baro Bakan Tahir Elçinin öldürüldüü Akkoyunlu dönemine ait 1500 ylnda Kasm Bey tarafndan yaptrlan eyh Mutahhar Camii ve 4 ayakl minare uzun bir aradan sonra yeniden yaya trafiine açlrken, Saraykapdan Hevsel bahçelerine doru uzanan 11 burç restore edildi.
Burçlarn bulunduu bölgedeki arkeolojik kazlarda toprak 2000 yllk Roma yolu da günyüzüne çkarld. Restorasyon ve inaat ilerinin tamamlanmasyla Sura yllk 5 milyon turistin ziyareti bekleniyor.
5. ETAP çALIMASI GEçEN HAFTA BALADI
Surlarda 5. Etap çalmalar da geçen hafta itibariyle balad. çevre ehircilik ve klim Deiiklii Bakanl tarafndan finanse edilen restorasyon çalmalarnda Dicle vadisine bakan surlarn 950 metrelik ksm ile 11 Burç öncelikli olarak restore edilecek.
Burçlara bitiik nizam yaplan gecekondular yklacak; yine bu evlerin yapmnda kullanlmak için sökülen surlarn orijinal talar da tekrar surlarn restorasyonunda kullanlacak. Dünyada çin seddinden sonra ikinci srada yer alan ve UNESCO tarafndan Dünya Kültür Miras listesine alnan 5,5 kilometre uzunluundaki surlarn bir batan bir baa restorasyon ileri 2024 ylnda tamamlanacak. Bu yl içinde Benusen Mahallesinden balayarak Urfakapdan Mardinkapya kadar olan surlarn iki yakas da yürüyü ve bisiklet yollarlyla ziyaretçilere açlacak.