Dünya Kültür Miras olan Diyarbakr Surlar balatlan restorasyon çalmasyla eski ihtiamna kavuacak.
Merkez Sur ilçesinde bulunan Diyarbakr Surlar, UNESCO tarafndan nsanlk tarihinde önemli bir aamay veya aamalar gösteren bir yap türü, mimari, teknolojik grup veya peyzaj için istisnai bir örnek olmas nedeniyle dünya kültür miras olarak 2015 ylnda tescillendi.
Kültür ve Turizm Bakanl ve dönemin Kalknma Bakanlnca salanan ödeneklerle 2019da hazrlanan burçlarn rölöve, restitüsyon ve restorasyon, statik proje ve raporlar Bilim Komisyonu ve Koruma Kurulundan onay ald.
Diyarbakr Büyükehir Belediyesince yaplan ihaleyle ilk etapta en görkemli, en nitelikli antsal, büyük burçlar olan ve üzerinde kitabe, hayvan motifleri, kesme ta silmesi bulunan Ben-u Sen, Yedikarde, Selçuklu ve Nur burçlarnn restorasyonuna 10 Austosta baland.
Kültür Bakanl, Diyarbakr Rölöve ve Antlar Müdürlüü, Diyarbakr Valilii ve Büyükehir Belediyesinin koordinasyonu ile yürütülen restorasyonda, yapsal hasarlarn giderilmesine yönelik güçlendirme, konservasyon ve mimari gerekliliklere göre tamamlamalar içeren minimum müdahale ilkesine uyarak onarm yaplacak.
Yürütülecek tüm çalmalar, Kültür ve Turizm Bakanlnn oluturduu Bilim Komisyonu ve alannda uzman kiilerden oluan danma kurulu tarafndan titizlikle kontrol edilecek.
SURLARIN YAPISINA UYGUN ÖZGÜN MALZEMELER KULLANILACAK
çalmalar kapsamnda Diyarbakr Rölöve ve Antlar Müdürlüünce burçlardan alnan ta, tula ve harç numuneleri analiz edildi.
Burçlarn ana balayc harcn tespit etmek üzere laboratuvarlarda yaplan analizlere göre harç oranlar belirlendi.
Restorasyonda, bazalt ta, tula ve özgün harç kullanlarak tamamlamalar yaplacak. Bilimsel veriler nda surlarn yapsna uygun özgün malzemeler kullanlacak.
3 BOYUTLU BELGELEME çALIMASI YAPILDI
çalmalarda tarihi surlarn yüksek hassasiyette ve hatasz ekilde tespiti ve belgelenebilmesi için yüksek çözünürlüklü fotoraf makineleri ve lazer tarayc cihazlar kullanld. Elde edilen 3 boyutlu nokta bulutu üzerinden alnan verilerle belgelenme çalmalar gerçekletirildi.
Bu çalma nda burç ve duvarlarndaki Diyarbakr Surlarnn genel fiziksel durumu, mimari ve mekansal özellikleri, ilev potansiyeli, kent ve yakn çevreyle ilikiye yönelik tespitler yapld.
Yedikarde, Ben-u Sen ve Nur burçlarnda ilk etapta içindeki teras ve seirdim bölümlerinde biriken toprak temizlenerek zemine ulalacak.
Burç zeminine düen surlara ait talar tespit edilerek, bu talarn monte edilerek orjinalliin korunmas salanacak.
SURUN çEVRESNDEK 41 YAPI KAMULATIRILDI
Diyarbakr Büyükehir Belediyesi, Nur Burcu ile Yedikarde Burcunun d çeperinde bulunan ve sur koruma band içerisinde kalan çou tapusuz, gecekondu niteliindeki 41 yapy kamulatrd.
Surlara bitiik yaplarn yklmas ile üzerindeki görkemli kitabe, hayvan motifleri, kesme ta silmesi bulunan Ben-u Sen, Yedikarde, Selçuklu ve Nur burçlarnn tüm ihtiam yeniden ortaya çkarlm olacak.
BU çALIMALAR BZ çOK DUYGULANDIRIYOR
Diyarbakr Kültür Turizm ve Musiki Dernei (DKTUM-DER) Bakan Kenan Aksu, Diyarbakr Surlarnn dünyada ei benzeri olmayan bir eser olduunu söyledi.
Surlarn onarlmasnn ardndan korunmasnn da önemli olduuna dikkati çeken Aksu, kentin turizm potansiyelinde surlarn önemine deindi.
Aksu, restorasyon çalmalarndan duyduklar memnuniyeti ifade ederek, çok sevindim. Bir Diyarbakrl olarak Valimize teekkür ediyorum. Diyarbakrn etrafn tamamyla çeviren bu kadar büyük bir eser var. Surlar 5 bin seneye dayanan geçmiiyle dimdik ayakta. Teekkür ediyoruz. Bu çalmalar bizi çok duygulandryor. dedi.
TÜRSAB Diyarbakr Bölgesel Yürütme Kurulu üyesi Abdülaziz Yatkn ise restorasyonun takdire ayan olduunu ifade etti.
Yatkn, Emei geçen Sayn Valimize ve dier bütün bürokratlara teekkür ediyoruz. Diyarbakr Surlar bal bana bir kültürdür, bir deerdir. Dünyada örnei olmayan bir eserdir. Diyarbakrn hem tantmna hem de turizmine büyük bir katk salayacaktr. diye konutu.