DYARBAKIR- UNESCO tarafndan 2015te Dünya Kültür Miras olarak tescillenen Diyarbakr Surlarnn restorasyonu tarihi yapnn zarar görmemesi için hassasiyetle yürütülüyor.
çok sayda medeniyete ev sahiplii yapan merkez Sur ilçesindeki Diyarbakr Surlarnn restore edilerek eski ihtiamna kavumas için balatlan çalmalar sürüyor. Surlarda yürütülen çalmalar, Kültür ve Turizm Bakanlnn oluturduu Bilim Komisyonu ve alannda uzman kiilerden oluan Danma Kurulunca titizlikle kontrol ediliyor.
Koruma Uygulama ve Denetim Bürolar (KUDEB) ube Müdürü Sermed Azizolu, Diyarbakr Surlarnn insanln ortak miras olarak nitelendirildiini söyledi.
Surlarn Dünya Kültür Miras olarak tescillenmesinin ardndan Kültür ve Turizm Bakanl tarafndan projelendirme çalmasnn balatldn ifade eden Azizolu, belediye olarak Kültür ve Turizm Bakanl ile restorasyon çalmalarna baladklarn belirtti.
Toplamda 3 ayr etaptan oluan 22 burcun restore edildiini dile getiren Azizolu, 1, 2, 5, 7 ve 8 nolu burçlarmzn restorasyonunu yapyoruz. Bu çalmalar yürütürken çok hassas davranmaya çalyoruz. Surlar çok nadide ve ender yaplar. Tüm çalmalarmz hassasiyetle yürütüyoruz. Yeni yapacamz ta imalatlarnn mevcut dokuya uyumunu salamak için talar adeta nak iler gibi tek tek iliyoruz. Yine temizlik çalmalarnda çok hassas davranyoruz. Düük basnçl kumlama yaparken suyla ya da frçayla tek tek, ta ta çalmalarmz yürütüyoruz. diye konutu.
- Titreimi minimuma indirerek betonlar sökerken yapya zarar vermiyoruz
Dakap Burcunda Mervani Mescidi olarak ilevlendirilen ksm üzerinde önceden beton bir tabliye olduunu aktaran Azizolu, hem beton yapnn özgün olmayan eklerden arndrlmas hem de tabliyenin beton dayanm düük olduu için ykmna karar verildiini anlatt. Bu çalmay herhangi bir yerdeki gibi yapamyoruz. diyen Azizolu, çünkü surlar gibi tarihi eserler, kargir yaplar bir iskelet yap sistemi olmad için titreimden çok fazla etkileniyorlar. Bu, yapnn bütünlüünü etkiliyor ve parçalarn birbirinden ayrmasna sebep oluyor. Dolaysyla burada tel kesme yöntemini kullandk. Böylelikle titreimi minimuma indirerek betonlar sökerken yapya zarar vermiyoruz, çok ince davranyoruz. u anda da arkadalar kalan ksmlar çok hassas bir ekilde temizlemeye devam ediyorlar. ifadelerini kulland.
- nce ince, sabrla, yapnn dokusunu bozmadan çalmalarmz sürdürüyoruz
Azizolu, tüm restorasyon çalmalarn ayn hassasiyetle yürütmeye devam edeceklerine iaret ederek yaklak bir yl sonra çalmalarn tamamlanmasnn hedeflendiini bildirdi. Restorasyonun ardndan surlarn eski görkemli haline kavuacana dikkati çeken Azizolu, böylece vatandalarn surlarn içini çok rahatlkla gezebileceini vurgulad. Restorasyonu yaparken, yapnn özgün dokusunu olabildiince koruyabilmenin, geçmiten bugüne kadar gelmi miras bundan sonraki nesillere de ayn özgünlüüyle ve dokusuyla aktarabilmenin önemli olduunu dile getiren Azizolu, unlar kaydetti:
O yüzden çok hassas davranmaya çalyoruz. Örnein beton kesimi sonras duvarlarn içinde kalan beton astar arkadalar tek tek, ince ince seçiyorlar. Orada balyoz ya da daha ar bir aletle çalma yapmamz durumunda talar zarar görecek. nce ince, sabrla, yapnn dokusunu bozmadan çalmalarmz sürdürüyoruz. Restorasyon için sabrl olmak lazm. çünkü zamana yaylan çok incelikli çalmalar. Düünerek, tartarak, en doru ekilde nasl müdahale ederiz diye karar verip öyle yürüyoruz. Bu çalmalar da biraz emek ve zaman istiyor.