Enerji arzı kadar ülke ekonomisine de olumsuz etkileri bulunan kayıt dışı tüketim ile mücadele eden Dicle Elektrik, özelleşmenin ardından gündeme getirdiği AR-GE şirketi olma hedefini sürdürüyor.
Bugüne kadar dağıtım sektörüne önemli projeler kazandıran AR-GE merkezi, son olarak hibrit soğutma teknolojisi ile oluşan ısıyı hızlıca tahliye edebilen Hibrit Soğutmalı Trafo Projesini hayata geçirdi.
Pilot uygulama başladı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından onaylanan proje kapsamında, 18 aylık bir çalışmayla AR-GE merkezinde üretilen 630 KVA gücündeki ilk trafo, pilot uygulama kapsamında Mardinin Midyat ilçesi Bahçelievler Mahallesinde sorunsuz bir biçimde kullanılmaya başlandı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, üretilen yeni nesil trafo projesiyle mevcut trafolardaki hava, su veya yağ soğutmalı sistemlerin aksine, güç trafolarında kullanılan yeni nesil bir hibrit soğutma sistemi geliştirdiklerini söyledi.
Üretilen trafonun teknik özelliklerine ilişkin bilgi veren Arvas, şunları kaydetti:
Proje kapsamında, transformatör sargılarının dış kısmında yer alan izolasyon yağı emdirilmiş kraft kağıdın dış çevresine ve trafo kazanının iç kısmına, ısıl iletkenlik katsayısı yüksek özel grafen alaşımlı kaplama uygulayarak yeni bir transformatör tasarımı ve soğutma teknolojisi geliştirdik. Ayrıca, yoğun ısı yüklenmesiyle karşılaşan transformatör kazanının hızla soğutulması için hibrit soğutma unsurlarımızdan olan peltier soğutma sistemi tasarladık. Bu peltier soğutma sistemi, enerjisini trafo binasına yerleştirilecek olan güneş panelinden karşıladığından, trafo soğutma süresince ekstra bir şebeke teknik kaybına neden olmayacak. Ayrıca bu sayede, yenilebilir enerji kullanarak, çevre dostu bir hizmet vermiş olacağız.
Arıza kaynaklı elektrik kesintileri azalacak
Projenin trafolara olumlu etkilerine de değinen Arvas, şu bilgileri paylaştı:
Hibrit Soğutmalı Trafo Projesinin hayata geçmesi ile birlikte özellikle kırsalda ve tarımsal sulamada kayıt dışı tüketimin de etkisi ile ortaya çıkan aşırı yükten dolayı ısınan trafolar, artık eskisi kadar yanmayacak. Dicle Elektrikin dağıtım bölgesinde sadece 2023te 563, 2024ün ilk 6 ayında ise 234 trafo aşırı yüklenmeden kaynaklı ısınma yüzünden patladı veya yandı. Bu sayede trafo patlamaları ve yanmaları daha az yaşanacağından arıza kaynaklı elektrik kesintileri de azalacak.