Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öretim üyesi ve Zerzevan Kalesi Kaz Bakan Doç. Dr. Aytaç Cokun, kalenin hem bölge hem de Diyarbakr turizmi açndan önemli bir yere sahip olduunu belirtti. çokun, Zerzevan Kalesinin 3 bin yllk bir tarihi var. Kaz çalmalara balayana kadar burayla ilgili hiçbir bilgi yoktu. Burayla ilgili veriler, bilgiler, tarihsel süreç tamamen kaz çalmalar sonucu söylenebildi. Bu nedenle bölgenin tarihini deitirmesi ve daha da geriye götürmesi açsndan Zerzevan Kalesindeki çalmalar çok önemli dedi.
çnar ilçesine 13 kilometre mesafede bulunan, 124 metre yükseklikteki kayalk tepenin üzerine kurulu olan Roma döneminde askeri garnizon olarak kullanlan Zerzevan Kalesiden 2014 ylnda balanan kazlarda bugüne kadar Mithras Tapna ve onunla balantl yollar, kiliseler, villalar, gizli geçitler, su sarnçlar, kaya mezarlar ve su kanallar ortaya çkarld. UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde yer alan kaledeki kaz çalmalar, bölgenin tarihini her yl geriye götürdü. Koronavirüs salgn nedeniyle uygulanan kapanmalar nedeniyle bir süre ara verilen kaz ve restorasyon çalmalar, 1 Temmuzdaki normallemeyle tekrar balad. Mithras Tapnann bulunmasnn ardndan ünü dünyaya yaylan kaleye ABD ve Avrupa ülkelerinin yan sra birçok ülkeden ziyaretçi gelmeye balad.
ZYARETç SAYISI 100 BN GEçT
Kaz Bakan Doç. Dr. Aytaç Cokun, Zerzevan Kalesinde hem yer üstünde birçok yapda hem de yer altnda uzun sürecek bir çalmann içerisinde olduklarn olduunu söyledi. Kalenin önemli bir turizm destinasyonu olduunu ve yüz binlerce kiinin ziyaret ettii bir yerden bahsettiklerini ifade ederek, Bu yl kapanmalara ramen ziyaretçi saymz 100 bini geçti ve ylsonuna kadar 400 bin kiiyi Zerzevan Kalesine bekliyoruz. Önümüzdeki yldan itibaren her yl en az 1 milyon ziyaretçinin Zerzevan Kalesine gelmesi bekleniyor. Bu önemli bir rakamdr. Hem yurt içinde hem de yurt dnda birçok tur programnda Zerzevan Kalesi yer alyor. Bu nedenle bölge turizmi açsndan da, Diyarbakr turizmi açsndan da kalenin çok önemli bir konumda olduunu söyleyebilirim diye konutu.
BÖLGENN TARHN GERYE GÖTÜRMES AçISINDAN çALIMALAR ÖNEML
Zerzevan Kalesinin 3 bin yllk bir tarihi olduunu ve kaz çalmalar balayana kadar kaleyle ilgili hiçbir bilgi olmadn vurgulayan Aytaç unlar söyledi:
Burayla ilgili veriler, bilgiler, tarihsel süreç tamamen kaz çalmalar sonucu söylenebildi. Bu nedenle bölgenin tarihini deitirmesi açsndan bölgenin tarihini daha da geriye götürmesi açsndan Zerzevan Kalesindeki çalmalar çok önemli. Ayn zamanda bölgenin önemli bir Roma dönemi kazs ve bölgenin roma tarihini aydnlatmas açsndan da Zerzevan Kalesi kilit nokta. Hem pagan Roma hem Hrstiyan Roma, hem pagan roma inancna dair önemli bulgular, önemli yaplar ki kiliselerden tapnaklara kadar Zerzevan Kalesinde mevcut.