ngiltere, Almanya ve Fransa, rann nükleer anlamadan kaynaklanan yükümlüklerini yerine getirmedii gerekçesiyle htilaf çözüm Mekanizmasn iletme karar ald.
E3 olarak bilinen ngiltere, Almanya ve Fransa Dileri Bakanlarnn ortak açklamasnda, Tahrann nükleer faaliyetlerini düzenleyen Kapsaml Ortak Eylem Plannn (JCPOA) korunmasnn önemine deinildi.
Ancak rann Mays 2019da anlamann baz hükümlerini yerine getirmeyeceini açklad, çabalara ramen Tahrann bu yöndeki admlarnn devam ettii ve 5 Ocakta da uranyum zenginletirmede kullanlan santrifüj saysna getirilen snrlamalarla ilgili yükümlülüklere de uymayacan açklad belirtilerek, u ifadelere yer verildi:
rann eylemleri göz önüne alndnda, rann JCPOA kapsamndaki taahhütlerini yerine getirmedii yönündeki endielerimizi kayda geçirmek ve bu konuyu paragraf 36da belirtilen htilaf çözüm Mekanizmas altndaki Ortak Komisyona tamadan baka seçeneimiz kalmad.
Bu admn anlamay korumak ve sorunu diplomatik yollarla çözmek amacyla atld ve E3ün rana kar ABDnin azami bask uygulama politikasna katlmad kaydedildi.
htilaf çözüm Mekanizmas, ilgili bakanlara herhangi bir sorunun çözümü için iki hafta süre tanyor ancak tüm taraflarn kabul etmesi durumunda bu süre uzatlabiliyor. Bir danma kurulunun kurulmasna karar verilmesi durumunda ise 20 gün ek süre verilebiliyor.
- Nükleer anlama
ran ile çin, Fransa, Almanya, Rusya, ngiltere ve Avrupa Birlii (AB) arasnda 2015te Tahrann nükleer faaliyetlerinin düzenlendii ve denetim altna alnd bir anlama imzalanmt.
Ancak ABD Bakan Donald Trumpn göreve gelmesinin ardndan Washington, anlamadan tek tarafl çekilerek, rana yeniden yaptrm uygulamaya balamt.
Anlamann dier taraflarndan Washingtonu durdurmasn isteyen ancak bunda baarl olamayan ran, Temmuz 2019da nükleer anlamann baz maddelerini, 5 Ocakta da anlamadan kaynaklanan tüm taahhütleri askya aldn açklamt.
Tahran, yaptrmlarn kalkmas ve menfaatlerin temin edilmesi halinde yeniden anlamaya dönmeye hazr olduunu ifade etmiti.