Irakta ad babakanlk için geçtiinden beri tepkilerin odanda yer alan Muhammed iya Sudaninin ans azalrken, Cumhurbakan Berhem Salihin hükümeti kurma görevini verebilecei en az 3 adaydan daha söz ediliyor.
Hükümet kart gösteriler nedeniyle Babakan Adil Abdulmehdinin istifa ettii Irakta Cumhurbakan Salihin perembe gününe kadar bir aday yeni hükümeti kurmakla görevlendirmesi gerekiyor.
Aslnda 2 ay öncesine kadar eski babakanlardan Nuri el-Maliki ve rana yakn Fetih Koalisyonunun destekledii Sudaninin babakanlk koltuuna oturmasna kesin gözle baklyordu.
Sudaniye Kürt ve Sünni gruplar da destek vermiti. Ancak ismi dillendirilmeye baladndan beri Sudaniye sokan tepkisi büyük oldu.
Bakent Badat ve güneydeki baz kentlerde sokaa çkan göstericiler, Maliki liderliindeki Dava Partisi kökenli Sudaniyi kabul etmeyeceklerini dile getirdi. Badattaki Tahrir Meydanna üzerinde krmz çarp iareti bulunan Sudani posterleri asld.
Geçmite çalma ve Sosyal ler Bakanl yapan Sudani hakknda yolsuzluk iddialar bulunmasa da Malikinin yannda fotoraf vermesi sokan tepkisi için yetti.
Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr da Maliki destekli olduu için Sudaniye kar çkmt.
- Sudaninin ansn azaltan etkenler
Bata, Kürtler ve Sünnilerin yan sra Sadrn meclis grubu hariç tüm ii partiler Sudani ismi üzerinden konsensüs salamt. Ayrca yad Allavinin Vataniye Koalisyonu da Sudaniye destek vermiti.
Sudani, göstericilerin bamsz babakan talebine kout olarak üyesi olduu Dava Partisi ve meclis grubu Kanun Devleti Koalisyonundan istifa etti.
Ancak bu istifa yeterli olmad ve göstericiler Sudaniye kar olduklarn istifa eden deil, bamsz yazl pankartlarla dile getirmeye devam etti.
Cumhurbakan Berhem Salihin meclise resmi yaz göndererek en büyük meclis grubunun belirlenmesini istemesi de Sudaninin babakanlk ansnn azald yorumlarna yol açt.
Sokaktan yana olduunu defalarca açklayan Cumhurbakan Salihin göstericilere ramen Sudaniye hükümeti kurma görevini vermek istemedii ifade edildi. Sokan artan tepkisine kar baz siyasi partiler de Sudaniden desteklerini çekerek tavr deitirdi.
- Basklar yüzünden yartan çekildi iddias
Bu gelimelerin yan sra Sudaninin hem sokaktan gelen tepkiler hem de yolsuzlukla mücadele için hazrlad çalma programna, kendisine destek veren gruplarn kar çkmas yüzünden yartan çekildii iddia edildi.
Söz konusu iddiay AA muhabirine deerlendiren Sudaninin yakn siyasi çevresinden bir kaynak, Sudani, sokan isteklerine ciddi anlamda kulak vermeyi, hatta gösteri alanlarna inerek oradaki insanlar dinlemeyi planlyordu. Soka bandan beri çok iyi takip ediyor ve taleplerin banda yolsuzluk yapanlarn yarglanmas olduunu biliyor. Bunun için de bir çalma plan hazrlad. Ancak durumu fark eden baz siyasi taraflar kendisine kar salanan oydamay bozmaya çalt. dedi.
Adnn açklanmasn istemeyen kaynak, Sudaninin bu yaananlar yüzünden geçici dönemde görev üstlenmek istemediini ve yartan çekilmeyi düündüünü aktard.
Nitekim Sudani de sosyal medya hesabndan yapt açklamada, Babakanlk teklifi verilse de verilmese de halka ve mahrum braklan vatandalarmza kar tavrm deimeyecek. Buna tarih de ahit olacak. ifadelerini kulland.
Daha önce Sudani ismine kar bir sorunlarnn bulunmadn açklayan Vataniye Koalisyonu lideri Allavi, Cumhurbakan Salihe gönderdii açk mektupta, yeni hükümetin geçici, az üyeli, ömrü 1 yl amayacak ve erken seçimlere girmeyecek ekilde oluturulmas gerektiini ifade etti.
Allavi, geçici hükümetin, ülkeyi yeni bir seçim yasas üzerinden erken seçimlere hazrlamakla görevli olmas gerektiini kaydetti.
Eski Irak Babakan Haydar el-badi liderliindeki Nasr Koalisyonu da yeni hükümetin kurulmasnda yer almayacaklarn ve sürece müdahil olmayacaklarn duyurdu.
- Hekim de Göstericilerin taleplerine balyz dedi
Irak Meclisinde 19 milletvekili bulunan Ulusal Hikmet Akmnn lideri Ammar Hekim ise yazl açklamasnda, geçici hükümeti kuracak yeni babakana ilikin artlar hususunda, meydanlardaki göstericilerin talepleriyle mutabk kaldklarn ifade etti.
Hekim, geçici hükümet için herhangi bir adaylarnn olmadn teyit ederek, göstericilerin barçl talebi olan; erken seçimleri düzenleyecek ve tüm Irakllarn üzerinde ittifak kurduu ahsa kendilerinin de destek vereceini belirtti.
- Kürtler, yeni hükümetin ayrcalklarna dokunmasn istemiyor
Irak Meclisinde bulunan Kürt partileri ise yeni hükümetin Anayasada Irak Kürt Bölgesel Yönetimine (IKBY) ayrlan bütçeye ve istifa eden Babakan Abdulmehdi ile petrol konusunda vardklar anlamaya dokunmasn istemiyor.
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) üyesi Said Memozini, yerel basna yapt açklamada, Irakl siyasi gruplara, herhangi bir babakan ve yeni hükümet döneminde Kürtlerin haklar ve ayrcalklarna dokunulmamas gerektii artmz ilettik. Petrol konusundaki anlamay imzaladmzda Abdulmehdi hükümeti henüz istifa etmemiti. Bu gibi ayrcalklarmzdan ödün vermemiz söz konusu olamaz. deerlendirmesinde bulundu.
- Cumhurbakannn masasnda 4 aday ismi bulunuyor
Sudaninin babakanlk ihtimalinin zayflad yorumlar yaplrken Cumhurbakan Salihe en az 3 aday ismin daha gönderildii örenildi.
Salihin masasnda Sudaninin yan sra Muhaberat Kurumu Bakan Mustafa el-Kazimi, Basra Valisi Esad dani ve göstericiler tarafndan aday gösterildii belirtilen yargç Raid Cuhinin öz geçmii bulunuyor.
Irakta 19 Aralka kadar hükümeti kurma görevini verme konusunda gelime yaanmad takdirde Anayasaya göre Cumhurbakan hükümete geçici bakanlk yapacak.