Badat
rann destekledii ii Fetih Koalisyonu seçimlerin nihai olmayan sonuçlarna göre ciddi düü sergilerken, eski Meclis Bakan Muhammed el-Halbusinin liderliindeki Sünniler ise Meclisin ikinci partisi konumuna yükseldi.
Irakta 2003 sonras yaplan 5inci genel seçimlerin kesin olmayan sonuçlarna göre rana yakn ii gruplar seçimin kaybedeni olurken, 329 sandalyeli Meclise 60a yakn vekil gönderen Sünnilerin yldz parlad.
Irakta Sünnilerin youn olarak yaad bölgelerde seçim yar Muhammed Halbusinin Takaddum (lerleyi) ve Hamis Hançerin lideri olduu Azim Koalisyonu arasnda geçti.
Hançer, 20 sandalye kazanrken, genç Sünni lider Halbusi, Hançere fark atarak, 40a yakn sandalye elde etti. Halbusi böylece Sünni bölgelerdeki oylarn önemli bölümü kazanm oldu.
Halbusinin, Sünniler adna hükümet kurma çalmalarnda da güçlü ekilde masaya oturmas bekleniyor.
Bu baar, Irak siyasetinde Sünni arln ortaya çkarr
Irak Düünce Merkezi Bakan hsan e-ammari AA muhabirine, Sünnilerin seçim baarsna ilikin deerlendirmelerde bulundu.
ammari, Halbusinin zaferi sürpriz olmaktan ziyade üzerine iyi çallmt. Halbusinin geçmi dönem valilik makamnda oturmuluu var. Sünni sahasnn daha önceki geleneksel seçim propaganda ve vaatlerinden farkl eyler söylemesi ve söylemini destekleyen geni bir cumhurun olmas seçimleri kazanmasn salad. dedi.
Halbusinin genç ve karizma sahibi olmasnn da Sünni tabanda heyecan uyandrdn ifade eden ammari, öyle devam etti:
Halbusi, seçim öncesi Sünni seçmene yakn durdu. Bu çapta bir baar Irak siyasetinde Sünni arln ortaya çkarr ve Halbusi, hükümetin kurulmas sürecinde oluacak ittifaklarda yer almas için yeil k sahibi. Sadr ve Barzani ile üçlü ittifakta yer alrsa Iraktaki geleneksel ulusal ittifak (ii çounluk) modelini de bozmu olur.
Sünnilerin öncesinde siyasi karara etkisi snrl ve hatta yoktu. Bu seçim baarsyla yeni söylemli bir Sünni siyasi haritas ortaya çkar. Halbusi, iiler arasndaki hükümet kurma çalmalarnda daha dikkatli ve titiz bir tavr taknmal. Onlar arasndaki çekimelerde taraf olursa kaybedebilir.
Irakta, nihai olmayan ilk seçim sonuçlarna göre, ii lider Mukteda es-Sadra bal Sadr Grubu, 329 sandalyeli Meclise 73 vekil gönderdi.
Meclisin ikinci büyük grubunun ise 38 sandalyeyle eski Meclis Bakan Muhammed Halbusinin (Sünni) liderlik ettii Takaddum Partisi olduu belirtildi. Bu partinin sandalye saysnn 40n üzerine çkabilecei de ifade ediliyor.
Eski Babakan Nuri el-Malikinin Kanun Devleti Koalisyonu, 37 vekille üçüncü srada yer ald. rann destekledii Fetih Koalisyonu ise geçen dönem sahip olduu 54 sandalyeden 14e düerek, seçimin kaybedeni oldu.
Irak Yüksek Seçim Komiserlii, kesin sonuçlar henüz açklamad. Bu seçimlere katlm oran ise 2003 sonras yüzde 41 ile en düük seviyeyi gördü.
Irak seçimleri ii partiler arasndaki kutuplamay artrd
Seçimlerde Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadrn rana yakn ii parti ve gruplara kar açk ara önde olmas, ii partiler arasndaki siyasi kutuplamann artmas sonucunu dourdu.
Irakta askeri ve siyasi nüfuza sahip rana mesafeli olan Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadra bal Sadr Grubu 73 sandalyeyle Meclisin birinci partisi unvann ald.
Sadrn bu yükselii sürpriz saylmyor. En büyük halk tabanna sahip ii siyasi ve dini lider, seçim propagandasn 100 milletvekili lazm slogann öne çkarak yürüttü. Sadr, bu admyla Meclisin en büyük koalisyonunu oluturarak yeni babakann Sadrc olmasn istiyor.
ii lider Sadrn karsndaki isimlerden ran destekli eski Babakan Nuri el-Malikinin, Fetih Koalisyonunu da yanna alarak ittifak oluturmak istedii biliniyor.
Sadr, Maliki ve Hadi abi siyasi gruplarnn olmad bir hükümeti amaçlarken, rana yakn cephe de Sadrn hükümet kurma çabalarn akamete uratarak, Sünni ve Kürtlerle ittifak modeli üzerine çalyor. Bu durum, ii partiler arasndaki siyasi kutuplatrmay daha da derinletiriyor.
Sadr, ittifak çalmalarn balatt
Sadr, hükümet kurma çalmalar balamnda Mecliste ittifak görümeleri için komite oluturdu.
Bu komitenin, Mecliste ittifak oluturmak için tüm yetkilere sahip olduunu açklayan Sadr, Komite, üzerine soru iareti koyduumuz taraflarla görümekten kaçnsn. ifadesini kulland.
ii liderin, görüülmesini istemedii taraflarn ise siyasi düman olarak bilinen Maliki ve Hadi abiye bal gruplar olduu yönünde yorumlar yapld.
Dier yandan rann destekledii Malikinin, yanna yenilgiye urayan Fetih Koalisyonu ile Ammar el-Hekim ve Haydar el-badiyi de alarak hükümeti kurma çabasna girdii ifade ediliyor.
Malikinin Sünni ve Kürtlerle de görüme trafiine balayarak Sadrn hükümeti kurmasnn önünü kesmek istedii aktarlyor. Nitekim Maliki, seçimlerden bir gün sonra Amiri, badi, Hekim ve Sadr dndaki dier ii liderleri evinde toplayarak, Sadra kar Meclis çounluu oluturmann yollarn arad.
Söz konusu ii liderler, dün akam da Amirinin evinde bir araya geldi. Bu toplant sonras yaplan açklamada ise seçim sonuçlarnn kabul edilmedii belirtildi.
rana yakn Fetih Koalisyonu ve onun bünyesinde yer alan Asayib Ehlilhak Hareketi ile Irak Hizbullahnn siyasi aya olan Hukuk Hareketi, seçim sonuçlarna hile kartrldn iddia ediyor.
Irakn yeni Meclisinde Ekim 2019 halk gösterilerinden doan gruplar da yer alacak. Seçimlerde mtidad (Uzant) Koalisyonu 9 sandalye kazanrken, Kerbela merkezli rakat Kanun ise Meclise 6 vekil gönderdi.
Badat ve güney kentlerden ii bamsz, liberal ve seküler görülü adaylardan da seçimi kazananlar oldu. Ekim protestolarndan doan hareketler ve bamszlarn bir araya gelmesi halinde 30a yakn vekilden oluabilecek muhalif grubun doaca düünülüyor.
Yeni dönemde Irakta hükümetin kurulmas için Sadr, Halbusi ve Barzani ittifak modelinin doabilecei ihtimal dahilindeyken, Malikinin buna kar bir ittifak oluturaca ve bunun ii-ii siyasi krizini derinletirecei öngörülüyor.
Seçimlerde Hekim ve badinin oluturduu ittifak 4 sandalye kazanrken, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 33, Kürdistan Yurtseverler Birlii (KYB) 15, Yeni Nesil Hareketi 9, Kürdistan slami Partisi 4 ve Kürt Adalet Partisi de Mecliste 1 sandalye elde etti.