BADAT - Iraktaki ii gruplar Ayetullah Ali es-Sistaninin iaret ettii niteliklere sahip ortak bir babakan aday konusunda anlama salayamyor.
Necef merkezli ii dini merci Sistani, Irakta yeni hükümet kurma çalmalaryla ilgili tartmalar üzerine yaynlad mesajnda, geçmi dönemlerde iktidarda olanlarn deil, yeni yüzlerin babakan olmasn destekleyeceklerini belirtmiti. Bu mesaj öncelikle mevcut Babakan Haydar el-badinin ikinci dönem hayallerini suya düürürken, önceki hükümetlerde çeitli görevlerde bulunan birçok ii yetkilinin de babakan seçilebilmesini zora soktu.
Irakta 12 Maysta yaplan genel seçimlerden Sairun Koalisyonuyla birinci çkan Mukteda Sadr ve seçimin ikincisi Fetih Koalisyonu Bakan Hadi el-Amiriye yeni babakann belirlenmesinde söz sahibi ve karar alclar gözüyle baklyor. Bu yüzden Sadr ve Amiri arasndaki babakan görümeleri sürüyor.
Görümelerde Sistaninin eski isimler olmasn mesajnn yan sra Sadrn bamsz ve teknokrat babakan art da göz önünde tutuluyor.
Bu ortamda, daha önce Cumhurbakan Yardmcs ve Petrol Bakan olarak görev yapan ancak bamsz kimliiyle öne çkan ii kökenli Adil Abdulmehdinin ad son günlerde babakanlk için skça geçmeye balad.
Kimi kaynaklara göre seçimin birincisi Mukteda es-Sadrn destekledii, Sistaninin de scak bakt Abdulmehdinin bu göreve seçilme ihtimali yüksek.
- Mecliste iki büyük grup olutu
Irak anayasasna göre, babakan mecliste en çok milletvekiline sahip grup seçiyor. Seçimlerin ardndan yürütülen görümeler sonucunda mecliste iki büyük grup olutu.
Reform ve mar Koalisyonu, Sadra bal Sairun ile Babakan Haydar el-badinin Nasr, Ammar el-Hekimin Ulusal Hikmet, yad Allavinin Vataniyye Koalisyonu ve Irak Türkmen Cephesinden oluuyor.
Bina Koalisyonunda ise Hadi abi gruplarn içeren Fetih Koalisyonu ile baz Sünni gruplar yer alyor. Her iki koalisyon da kendisinin meclisin en büyük grubu olduunu iddia ederken, meclis bakanl hükümeti kuracak gruba henüz karar vermedi.
Aslnda Sistaninin mesajnn ardndan en büyük meclis grubu tartmas, en azndan babakann belirlenmesinde geride kalm gibi görünüyor. Zira, mecliste temsil edilen tüm ii taraflarn Sistaninin de rzasn alacak tek bir babakan aday üzerinde anlamas ve bunu meclisten geçirmesi bekleniyor. Ancak taraflar ortak bir isimde anlaamyor.
- En büyük engel anlamazlmz
Sadra bal Sairun Koalisyonu Milletvekili Cevad Mersumi, AA muhabirine yapt açklamada, Babakan seçiminde en büyük engel, meclisteki iki büyük koalisyon arasnda yaanan anlamazlktr. Dier bir sorun da dini mercinin belirttii nitelikte bir babakan bulmak. Konunun gelecek günlerde çözüme kavumas bekleniyor. dedi.
Bir baka Sairun Milletvekili Burhan Mamuri ise ülkenin içinde bulunduu olumsuz artlara dikkati çekerek, Halk da bir babakan seçilmesi ve hükümet kurulmasn bekliyor. Güneydeki kentler, en temel kamu hizmetlerinden yoksun bulunuyor. Ülke sorunlar yumana dönümü durumda. deerlendirmesi yapt.
bre Abdulmehdiden yana
Yeni Babakan kim olabilir? sorusuna karlk Adil Abdulmehdiyi iaret eden Mamuri, Son günlerde ibre kendisinden yanayd. Ancak son anda deiiklikler de olabilir. diye konutu.
ii Hadi abi gruplarn yer ald Fetih Koalisyonu Milletvekili Velit es-Sehlan ise öncelikle yeni hükümete bakanlk edecek kiinin sahip olmas gereken özelliklere vurgu yapt.
Sehlan, Babakann güçlü ve karar alc olmas gerekiyor. Dini merci, siyasi gruplara babakan seçme yolunu ve özelliklerini iaret etti. Yeni babakan, halkn ihtiyaçlarn karlayabilmeli ve cesaretli olmaldr. ifadelerini kulland.
Milletvekili Sehlan, babakanlk için görümelerin sürdüünü belirterek, Birden fazla isim var ancak henüz tek bir isim üzerinde uzla yok. dedi.
Babakan Tahrana yakn olacak
Irakl siyasi analist Ali Naci ise yeni babakan araynda Sistani ve Sadrn ortaya koyduu artlarn yan sra rann etkisine dikkati çekti.
Naci, ran, ayran ii gruplar birletirmede baarl oldu. ii gruplar, u an Sistaninin belirttii özellikte bir babakan bulma araynda. Sadrn da babakan artlar göz önünde tutuluyor. ii Babakan görünürde bamsz olacak ancak ran ve ii gruplara eilimli biri olacak. deerlendirmesinde bulundu.
Irakta 13 yldr iktidarda bulunan Dava Partisinin babakan çkarmada baarl olamadn söyleyen Naci, ran için babakann kim olacann önemi yok. Onun için önemli olan ideolojik ve dier yönlerden ii gruplar ve Tahrana yakn olmas. diye konutu.
Irakta 12 Maysta yaplan genel seçimlerin ardndan cumhurbakan ve babakan henüz belirlenemedi.
Mecliste 2 Ekimde düzenlenecek oturumda Kürt partilerin adaylarndan birinin cumhurbakan seçilmesi bekleniyor.
Iraktaki siyasi gruplar arasnda 2003ten sonra varlan gayri resmi anlamaya göre, cumhurbakan Kürtlerden, babakan iilerden, meclis bakan ise Sünnilerden seçiliyor.