ddiaya göre görümeye, devlet d bir sivil toplum kuruluu olarak çalan Oslo merkezli NOREF (Norwegian Centre For Conflict Resolution) araclk etti.
ran rejimine kar silahl mücadele yürüten dört Kürt örgütünün Osloda ran devletiyle masaya oturduu iddia edildi. ddiaya göre görüme, Oslo merkezli NOREF isimli sivil toplum kuruluu araclyla yapld.
randa rejime kar silahl mücadele yürüten ran Kürdistan Partileri birlii Merkezi (Navend Hewkary Hzbekan Kurdistan ran) isimli bir yap var. 2018 yl banda kurulan bu yap içinde ran Kürdistan Demokrat Partisi, Kürdistan Demokrat Partisi, ran Kürdistan Emekçileri Topluluu, Kürdistan Emekçileri Topluluu ve Kürdistan Mücadele Örgütü yer alyor. PKK ile ayn çizgide olan PJAK ile görece daha bamsz olan Hüseyin Yezdanpenah liderliindeki PAK (Kürdistan Özgürlük Partisi) ise temsil edilmiyor.
RAN DEVLET YETKLLERYLE GÖRÜME
Bu hafta banda Farsça yayn yapan baz ajanslarn geçtii bir haberde, ran Kürdistan Partileri birlii Merkezi üyesi olan dört örgütün, Avrupann bir kentinde ran devlet yetkilileri ile bir görüme gerçekletirdii iddia edildi. ddiaya göre görümeye, devlet d bir sivil toplum kuruluu olarak çalan Oslo merkezli NOREF (Norwegian Centre For Conflict Resolution) araclk etti.
Görümede yer alan dört Kürt örgütü unlar: ran Kürdistan Demokrat Partisi, Kürdistan Demokrat Partisi, ran Kürdistan Emekçileri Topluluu (KOMELE), Kürdistan Mücadele Örgütü.
Böylesi kritik bir süreçte yaplan bu görüme, ran rejimi ile Kürtler arasnda bir çözüm süreci mi balyor? sorusunu akla getirdi. Görüme her ne kadar Kürt medyas tarafndan yeterince rabet görmese de, Farsça yayn yapan baz ajanslarda geni yer tuttu. Görümenin Osloda yapld söylense de bu bilgi teyit edilmi deil. Ayrca henüz ne ran tarafndan ne de görümeye araclk ettii iddia edilen NOREF tarafndan herhangi resmi bir açklama yaplmad.
KOMELE LDER DORULADI
Yaplan ikili görümede ismi geçen ran Kürdistan Emekçileri Topluluunun (KOMELE) Genel Sekreteri Ömer lhanzade, ran yetkilileriyle görüme gerçekletirdiklerini dorulad. ran Kürdistan Partileri birlii Merkezinin de dönemsel genel sekreteri olan Ömer lhanzade, görümeyle ilgili DW Farsçaya baz açklamalarda bulundu.
Açklamasnda, geçen 1-1,5 yl içinde uluslararas alanda tannan kiilerin ve kurumlarn kendileri ile temasta olduklarn ifade eden KOMELE lideri unlar söyledi: Onlar Dou Kürdistan için barçl bir çözüm yolunun bulunmasn istediler. Biz de olumlu karladk ve müzakerelere hazr olduumuzu ifade ettik. En sonunda da bu görümeler oldu.
MÜZAKERELER çN Üç ART
Yaplacak müzakereler için artlar olduunu belirten Ömer lhanzade, Birinci artmz, müzakerenin aleni ve açk olmasdr. kinci artmz, müzakere Kürdistan meselesini esas almal, Kürdistan meselesi resmi olarak tannmal ve (ran) slam Cumhuriyeti Rehberi (Ayetullah Hamaney) ve güçleri tarafndan deklare edilmeli. Üçüncü artmz da, uluslararas saygn bir gücün müzakerelere gözlemci olarak katlmasdr.
Yaplann bir müzakere olmadn, sadece müzakere zeminini oluturmak için bir görüme olduuna dikkat çeken lhanzade, Neticede müzakere için admlar atlmal hazrlklar yaplmal. Biz olumlu cevap verdik ve kar taraf da bu meseleyi bizimle konumay kabul etti ifadelerini kulland.
Atlan admlarn ve yaplan hazrlklarn uluslararas güçlerin basksyla gerçekletiini kaydeden Kürt lider, Kürt partilerinin ran ile yaplacak müzakereye olumlu cevap vermelerinin, Kürtlerin taleplerinde ve Kürt partilerinin siyasetinde bir deiiklik olduu anlam tamadn da belirtti. Ömer lhanzade her ne kadar Kürt partileri olarak ayr ayr Avrupa ülkeleri ve Amerika ile görütüklerini dile getirse de, ran Kürdistan Partileri birlii Merkezi olarak son yaplan görüme konusunda bu ülkelerle bir iletiim kurmadklarn vurgulad.
BRçOK KÜRT LDER KATLEDLD
Kürtlerin Dou Kürdistan olarak adlandrdklar ran Kürdistan bölgesinde ran devletine kar silahl ve siyasi mücadele yürüten Kürt partileri, birçok kez çözüm için müzakere talebinde bulundu. Ama bu taleplerin çou rejim tarafndan kabul görmedi. Hatta bu taleplerin sahibi Kürt liderlere suikastler düzenlendi ve öldürüldüler. En bilinen örnek ise dönemin ran Kürdistan Demokrat Partisinin (KDP-) genel sekreteri olan Dr. Abdurrahman Qasimlo Dr. Qasimlo, ran slam Devriminin gerçekletii 1979 ylnda Ayetullah Humeyniden görüme talep etti fakat bu talep olumsuz karland. Nitekim Dr. Qasimlo Kürtler adna otonom bir yönetim istiyordu ve bu da slam Devriminin lideri tarafndan iddetle reddediliyordu.
Neticede Dr. Abdurrahman Qasimlo ve iki arkada (Abdullah Gaderi Azar ve Fazl Resul) 13 Temmuz 1989 tarihinde Viyanada ran yetkilileri ile görütükleri müzakere masasnda katledildi. Dr. Qasimlodan sonra KDP- genel sekreterlik görevine gelen Dr. Sadik erefkendi de 17 Eylül 1992de 3 arkada ile birlikte Almanyann bakenti Berlinde bir suikast sonucu katledildi.
ran rejimi tarafndan öldürülen bir dier isim de Komelenin kurucusu olan ve Kak Fuad olarak da bilinen, Fuad Mistefa Sultanidir. Fuad Mistefa Sultani, slam Devrimi sonrasnda ran yönetimiyle diyalog balatan Kürtlerdendi ancak Humeyninin 19 Austosta verdii cihad fetvas ile Kürtler ve rejim güçleri arasnda çatmalar balad. Radikal Kürt sol hareketin önemli bir ismi olan Sultani, 31 Austos 1979da Kürdistan Eyaletinin Meriwan kentinde ran güvenlik güçleri ile girdii çatmada hayatn kaybetti.
Ayn ekilde ran Kürtlerinin slam kanadnda da rejim tarafndan katledilenler oldu. Örnein, Sünni bir Kürt alim olan Nasir Subhani, ran rejimi tarafndan gözaltna alnd ve Nisan 1990da Kürdistann Sine kentinde idam edildi. Subhani, Kürtler için federal bir yönetim talep ediyordu. Kürtlerin belki de en önemli dini liderlerinden olan Ahmed Müftizade de, 1982-1992 yllar arasnda cezaevinde tutuldu. 1988 ylnda Kuran Okulu isimli bir örgüt kuran Müftizade, ran slam Devrimi srasnda önemli rol oynayan ve Kürtler adna rejimle müzakerede bulunan biriydi. Ahmed Müftizade Kürtler adna otonom bir yönetim talep edenlerdendi.