Mısır Sulama Bakanlığı, başkent Kahirede düzenlenen Hedasi Barajına ilişkin yeni müzakere turunun tamamlanmasının ardından yazılı açıklama yaptı.
Kahiredeki müzakere turunun, Hedasi Barajının doldurulması ve işletilmesine ilişkin kurallar üzerinde anlaşmaya varılması amacıyla Mısır, Sudan ve Etiyopyadan heyetlerin katılımıyla gerçekleştiği kaydedilen açıklamada, dün başlayan toplantı faaliyetlerinin bu akşam saatlerinde sona erdiği belirtildi.
Bakanlık açıklamasında, Kahirede sona eren müzakere turunda Etiyopya tarafının pozisyonunda somut değişiklikler olmadığı aktarıldı.
Açıklamada ayrıca Mısırın Hedasi Barajının doldurulması ve işletilmesine ilişkin bağlayıcı bir yasal anlaşmaya ilk fırsatta varılması konusundaki ısrarcı çabalarını sürdürdüğü vurgulandı.
Mısırın anlaşmanın, ülkesinin su güvenliğini koruyarak ve ona zarar gelmesini önleyerek çıkarlarını ve değişmez değerlerini dikkate alacak şekilde olmasının yanı sıra üç ülkenin maslahatına uygun olması konusunda da kararlı olduğu ifade edildi.
Tüm müzakereci tarafların ulusal çıkarlarının korunması ve her birine fayda sağlanması zemininde birleşen kapsamlı bir vizyon benimsemesi gerektiği ifade edildi.
Etiyopya Dışişleri Bakanlığının X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada ise Etiyopya, Mısır ve Sudanlı heyetlerin, Hedasi Barajının doldurulması ve işletilmesine ilişkin üçlü müzakerelerin ilk turunu tamamladığı belirtildi.
Açıklamada, heyetlerin, Eylül 2023te Addis Ababanın bir sonraki müzakere turuna ev sahipliği yapması konusunda mutabık kaldığı kaydedildi.
Mısır, dün 2 yılı aşkın süredir askıya alınan Hedasi Barajı ile ilgili müzakerelerin Etiyopya ve Sudandan heyetlerin katılımıyla yeniden başladığını duyurmuştu. Hedasi Barajına ilişkin müzakereler, Afrika Birliğinin üç ülkenin görüşleri arasında köprü kurma girişiminin başarısız olmasının ardından Nisan 2021den bu yana duraksamıştı. Yeni müzakerelerin, barajın dördüncü dolum işleminin yaklaşması kapsamında başladığı ifade ediliyor.
MISIR VE ETİYOPYANIN HEDASİ BARAJI ANLAŞMAZLIĞI
Etiyopya, Mısır ve Sudan, 10 yıldan uzun süredir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.
Nil sularının yaklaşık yüzde 80i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrikanın en büyüğü olacak Hedasi Barajının inşasına 2 Nisan 2011de başladı.
Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehrini yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri, Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.
Tepkilere rağmen Temmuz 2020de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda, 20 Şubat 2022de de ilk kez elektrik üretimine başlanmıştı.