Münih Güvenlik Konferansnda bu yl Türkiyede yaanan gelimeler de masada. Konferans öncesi hazrlanan raporda 2017nin önemli aktörlerinden biri olarak ayr bir bölüm ayrlan Türkiye için, konferansn ilk günü bir toplant da düzenlendi. Türkiyenin bölgedeki rolü konulu toplantda Milli Savunma Bakan Fikri Ik ve eski CIA Direktörü David Petraeus da konumacyd. Petraeusun ad, Flynnin istifasndan sonra ad Trumpn Ulusal Güvenlik Danman adaylar arasnda geçiyor.
Obama yönetiminden kaynaklanan boluu Rusya çok iyi doldurduTürkiyenin son dönemde özellikle Suriye konusunda Rusya ile yapt ibirlii konusunun da tartld oturumda Ik, ABDden beklenen admlarn gelmemesi üzerine Rusyann bölgede önem kazandn söyledi:
Batnn zamannda atmas gereken admlar atmamasndan ötürü Rusya arln artrd. 2012, 2013te Suriyede Türkiye ve ABDnin ortaklaa benimsedii krmz çizgiler ald. Ancak Obama yönetimi müdahale etmedi. Buradan kaynaklanan boluu Rusya çok iyi doldurdu. Rusya bu sayede herkesin dikkate almas gereken bir aktör konumuna geldi.
Obama döneminde YPG ile yaplmas planlanan Rakka operasyonu için son dönemde Washington ve Ankarann görüme trafii artt. Bakan Ik, bununla ilgili de Biz formülümüzü ortaya koyduk, DEA süpürme operasyonunu, Suriyelilerle, DEAn evinden yurdundan ettii Rakkallarla yapalm, bu konuda Türkiyenin tecrübesi var diye konutu. PYDye verilen destek konusunda Bat ülkelerini eletirdi.
Petraeus: PYD, PKKnn kuzeni
Flynnin istifasndan sonra ad Trumpn Ulusal Güvenlik Danman adaylar arasnda geçen eski CIA Direktörü David Petraeus, Ikn eletirisine yant verdi. Bir yandan PYDnin ABDnin terör örgütü olarak kabul ettii PKKnn kuzeni olduunu söylerken, bir yandan da IDe kar çok iyi mücadele ettiklerini ifade etti.
Rakka operasyonu konusunda ABD ile Türkiyenin ibirliine gidebileceini de sözlerine ekledi.
Teröre kar güç birlii bizim için tercih deil, zorunluluk
Fikri Ik, Trumpn NATO için kulland süresi dolmu ifadesinden yola çkarak NATOya duyulan ihtiyacn tartld bir baka panelde de konutu. Dünyann yeni tehditlerle kar karya olduunu ve terörle mücadelede tüm güçlerin birlemesi çars yapt:
Dünya bugüne kadar olmad ölçüde tehditlerle kar karya. Demokratik ülkeler çok fazla tehdit ve snmayla kar karya kald. Geçmite NATOnun iki önemli misyonu caydrclk ve savunmayd. Ancak u anda dünyann geldii bu noktada bunlar gerekli ancak yeterli deil. Artk terörle mücadele NATOnun ana ura alanlarndan biri olmal. Terörün küreselletii bir dönemde terörle mücadele küresellemezse, güçler birlemezse o zaman teröre boyun eme durumunda kalabiliriz. NATO misyonunu yitiren deil, ilave misyonlar yüklenmesi gereken bir organizasyon.
Türkiyenin Savunma Bakan olarak ben u anda dünyann en fazla probleminin bir arada yaand bölgedeyim. Terörle mücadele ediyoruz, hibrid savala mücadele ediyoruz, veklet savayla mücadele ediyoruz. Bunun yannda siber saldrlarla ba etmek zorundayz. Ayn zamanda kendi savunmamz güçlü tutmak zorundayz, caydrclk özelliimizi kaybetmemek zorundayz. Hiçbir ülkenin tek bana bu sorunlarla ba etmesinin imkn yok. Ülkelerin güçlerini birletirmesi bu açdan bizim için bir tercih deil, zorunluluk. NATO bu açdan dünyada tek örnek. NATOya ihtiyaç azalmyor, yeni oluan tehditler dolaysyla çok daha fazla artyor. Uluslararas göçün de olduu bir dönemde ibirlii artmal.
Elbette NATO, Souk Sava döneminin yaplanmasndan yeni artlarn gerektirdii yaplanmaya doru evrilmek durumunda. Bu çalmalar zaten balatld.
Taahhütler yerine getirilmedi
Ik, 15-16 ubatta Brükselde yaplan NATO Dileri Bakanlar toplantsnda, birliin güneyinin korunmas için yeni kararlar alndn söyledi. Ancak daha önce karara varlan güneydou snr için verilen sözlerin tutulmamasn eletirdi:
Biz bu noktada adil külfet paylamn kesinlikle bir kenara itemeyiz. Biz de Türkiye olarak üzerimize düeni yapma gayreti içerisindeyiz. NATO douda gösterdii o önemli ibirliini güneydouda, güneyde de göstermek durumunda. Son Brüksel toplantsnda güneye yönelik önemli bir adm atlmas kararn aldk. Ancak Türkiyeyi de kapsayan güneydouda taahhütlerin yerine getirilmemi olmas bizim için üzücü bir durum.
NATOya hiçbir zaman bu kadar ihtiyaç duyulmamt
ngiliz Savunma Bakan Michael Fallon da Aralkta Berlinde bir Pazar yerine yaplan ID saldrsn hatrlatarak Terör saldrlar sadece ortak güvenliimize deil, temelini üzerine oturttuumuz sistemimize bir tehdittir dedi ve NATOnun güçlenmesi için atlmas gereken admlar sralad:
Tüm NATO ülkeleri yüzde 2lik savunma harcamas sözüne sadk kalmaldr. kinci olarak, NATOnun stratejik konumdaki komutanlarna daha fazla özerklik ve hareket alan salamalyz. Üçüncü ve son olarak NATO, kendi snrlar dnda da istikrar salamak için bugüne daha uyumlu olmal. NATOya hiçbir zaman bu kadar ihtiyaç duyulmamt. Bu da daha sk bir birlik gerektiriyor.
Fransz Savunma Bakan Jean-Yves Le Drian da NATO, ilikilerimizin mihenk tadr dedi:
NATOya tabii ki ihtiyaç duyuyoruz. Artk daha fazla ve çeitli riskler var. Ortam çok deiken, dolaysyla güçlü bir zemine ihtiyacmz var. Bu ittifakn nükleer bir ittifak olduunun altn çizmek istiyorum. NATO, gerektii zaman adm atabiliyor olmal çünkü siber tehditler gibi yeni bir alan var. NATO bu konular yeni ele almaya balad. Burada üç kriter bizim için önemli, öncelikle askeri faaliyetler ana arterimizdir. Ayn zamanda hep çevik olmamz gerekiyor tepkilerimizde. Son olarak daha fazla mali katk salamalyz. Bir takm engellerimiz var tabii ki ancak bir ekilde yolu bulunabilir.