ABD, bu yl 55,66 milyar dolar silah ihracat yaparken, Rusya tehdidi retoriine paralel olarak en çok satn Dou Avrupa ülkelerine yaplm olmas dikkati çekti.
ABD Savunma Bakanlna bal Savunma Güvenlik birlii Ajans (SGIA), ABDnin 2018 mali ylnda sonuçlandrlan silah satlarna ilikin açklama yapt.
Açklamada bu mali ylda, geçen mali yla kyasla yüzde 33 artla 55,66 milyar dolarlk d askeri sat yapld kaydedildi.
Açklamada, söz konusu miktarn 3,52 milyar dolarnn Dileri Bakanlnn D Askeri Finansman Program kapsamnda silah satn alan ülkelere kredi salayarak karland, 4,42 milyar dolarnn ise ABD Savunma Bakanl tarafndan silah alan ülkelere saland bilgisi dikkati çekti.
ABD makamlar, hangi ülkelere finansman salandn açklamazken, silah satnn tamamland ülkeler raporu bir yl geriden yaymlanyor. Ancak Anadolu Ajansnn SGIA tarafndan Kongreye onay için gönderilen tebligatlardan derledii bilgilere göre en çok silah sat Bat ve Dou Avrupa ülkelerine yapld.
ABD Bakan Donald Trumpn savunma harcamalar konusunda Avrupa ülkelerine yüklenmesine ramen en çok satn Avrupaya yaplm olmas Washingtonun tehdit siyaseti ile silah satnn paralellik arz ettiini ortaya koydu.
Son be yln en yüksek askeri sat
ABD, 2017 mali ylnda 41,3 milyar dolar, 2016da 33,6 milyar dolar, 2015te 47 milyar dolar, 2014te ise 34,2 milyar dolar d askeri ekipman sat yapt.
Buna göre, Trump yönetiminin bu yl yapt silah sat son be yln en yüksek rakamna ulat.
ABDnin özellikle de Avrupa ülkelerine yapt uçak ve helikopter satlarnn söz konusu artn nedenlerinden biri olduu ifade ediliyor.
2018 mali ylnda Bat ve Dou Avrupa ülkelerine yaplan 30 milyar dolardan fazla askeri sat tebligat Kongrenin onayna sunuldu.
Bat Avrupaya 10 milyar dolarlk sat
Ocak aynda Kongreye gönderilen tebligatta Belçika ile 6,53 milyar dolar deerinde 34 F-35A tipi sava uça için anlama saland kaydedildi.
Almanyaya 1,40 milyar dolar deerinde üç C-130 ve üç KC-130J tipi askeri nakliye uça satna onay verildi. Ayrca ubat aynda Hollandaya 1,191 milyar dolar deerinde 28 AH-64D Apache tipi taaruz helikopteri satan ABDnin, spanyaya da nisan aynda 1,3 milyar dolar deerinde 17 CH-47F Chinook tipi helikopter sat yapt belirlendi.
Kaytlarda, Yunanistan ile F-16 filosunun V serisi olarak bilinen 70-72 Block modernizasyonu için 2,4 milyar dolarlk anlama yapld görüldü.
ABDnin ngiltereye ise çeitli kalemlerde 1,31 milyar dolarlk askeri ekipman sat yapt tespit edildi.
Dou Avrupaya 18 milyar dolarlk silah sat
ABD Kongresinin Rusya tehdidi retoriine paralel olarak Trump yönetiminin en fazla silah satn Dou Avrupa ülkelerine yapm olmas dikkatlerden kaçmad.
ABD yönetimi 2018 mali ylnda sveç, Finlandiya, Slovakya, Letonya ve Polonyaya toplam 18,4 milyar dolarlk askeri malzeme sat yapt.
Dou Avrupaya yaplan sat, toplam satn yaklak üçte birine denk gelirken, buradaki en büyük pay 11,3 milyar dolar alm yapan Polonyaya ait.
SGIA tebligatlarna göre Polonya, ABD ile 10,5 milyar dolar deerinde Birleik Hava ve Füze Savunma Sistemi için anlama yapt.
Küçük almlarn yan sra Varova yönetimi, Washington ile 250 milyon dolarlk HIMARS roket sistemi, 250 milyon dolarlk da ileri seviye orta ölçekli havadan havaya AIM 120C tipi füze alm anlamas yapt.
Slovakyaya ise 2,91 milyar dolar deerinde 14 F-16V serisi sava uça sat yapan ABD, sveç ile 4 Patriot hava savunma sistemi ve bileenleri için 3,2 milyar dolarlk anlama yapldn Kongreye bildirdi.
SGIAya göre, Finlandiyaya da çeitli silah ve askeri sistemler için 804 milyon dolarlk sat yapld tespit edildi.
Asyaya 8,5 milyar sat
ABDnin çin ve Kuzey Koreye yönelik oluturduu algya paralel olarak Hindistan, Japonya, Kore ve Avusturalyaya 8,5 milyar dolar sat yapmas dikkati çekti.
Kongreye iletilen tebligatlarda, Japonyaya aralarnda 9 yeni nesil E-2D tipi keif ve erken uyar istihbarat uçann da bulunduu 3,4 milyar dolar deerinde sat yapld görülürken Güney Koreye ise 6 PA-8 tipi keif uça ve 64 Patriot-3 füzesi için toplam 2,6 milyar dolarlk sat gerçekletirildi.
Bunun yan sra Hindistana 930 milyon dolar deerinde 6 AH 64 Apache tipi taaruz helikopteri sat yapld belirlendi.
Avusturalyaya ise çeitli kalemlerde 1,14 milyar dolarlk askeri sat Kongreye iletildi.
Ortadou bu yl geride kald
Trump göreve geldikten hemen sonra özellikle Körfez ülkelerine yönelik silah satna hz vermiti. Bu yl ise ABDden en az silah satn alan bölge Körfez bölgesi oldu.
Körfezde en fazla silah almn 2,2 milyar dolarla Suudi Arabistan yaparken, onu 1,57 milyar dolarla Katar takip etti, Katar 1,3 milyar dolar ile Bahreyn izledi.
Suudi Arabistann Yemende Husilere yönelik operasyonlarda kullanmak üzere 1,31 milyar dolar deerinde obüs toplar almas dikkatlerden kaçmad.
ABDnin bölgesel siyaset retorii ile silah satlar arasndaki paralellik bilinmeyen bir ey deil, ancak Trump yönetiminin özellikle Avrupaya yönelik tehdit siyasetinin ktaya yaplan silah satlarna etkisi askeri uzmanlarn gözünden kaçmyor.
Trump, NATO ülkelerinin savunma harcamalar konusunda verdikleri taahhütleri yerine getirmemesi durumunda ABDnin Avrupay korumayacan ifade etmiti.