Sekiz milyon nüfusa sahip srailde nüfusun yüzde 20sinden fazlasn oluturan Araplar ikinci snf vatanda konumuna düüren yasann en çok tepki çeken maddelerinin banda, resmi dilin branice, Kudüsün ise bakent olmas geliyor
Yasada yer alan Tüm srail vatandalar eit haklara sahiptir maddesinin dier maddelerle çelitii, göstermelik olduu ve uygulamada bir anlam ifade etmeyecei yorumlar yaplyor
srail Meclisi, srail vatanda Araplara uygulanan rkç ve ayrmc politikalarn yasayla sistematik hale getirilmesi anlam tad eletirilerine maruz kalan Yahudi Ulus Devlet Yasa tasarsn onaylad.
Mecliste bu sabah erken saatlere kadar devam eden ve sert tartmalara sahne olan yasa tasars 62 evet, 55 hayr oyuyla kabul edildi.
Yasann kabul edilmesini protesto etmek için tasarnn yer ald kopyalar yrtan Filistin asll srail milletvekilleri meclis görevlileri tarafndan salondan çkarld.
Yasaya destek veren Yahudi milletvekilleri ise meclisin tasary onaylamasnn ardndan Babakan Binyamin Netanyahu ile hatra fotoraf çektirdi.
Tartmal yasa 2011den beri meclis gündeminde
Babakan Netanyahu liderliindeki ar sac koalisyon hükümetinin desteiyle kabul edilen yasa, Araplara kar rkçl ve ayrmcl kanunla hükme balayaca ve sistematik hale getirecei gerekçesiyle ülkedeki Araplarn ve baz sol kesimlerin youn tepkisini çekiyor.
Söz konusu yasa, 2011 ylndan beri ar sac siyasetçiler tarafndan gündeme getiriliyordu ancak itirazlar nedeniyle meclise sunulamamt.
Netanyahu liderliindeki bir önceki hükümet döneminde de ayn yasa gündeme gelmi ancak, koalisyon ortaklarnn itiraz nedeniyle meclisteki Yasama Komisyonunun gündemine dahi alnmamt. Babakan Netanyahunun Yahudi Ulus Devleti Yasa tasarsn geçirmekte srarc olmas, koalisyon hükümetinin dalarak 2015 erken seçimlerine gidilmesindeki en önemli nedenlerden biriydi.
Bata srail vatanda 2 milyona yakn Filistinlinin haklarnn yok sayld birçok eletiriye maruz kalan yasa tasarsna Cumhurbakan Reuven Rivlinden itiraz gelmiti.
Rivlin geçen günlerde milletvekillerine gönderdii mektupta, söz konusu yasann dünyann dier bölgelerinde yaayan Yahudileri incitebileceini, kabul edilmesi halinde srailin bu tasar nedeniyle ayrmclk eletirilerine maruz kalabileceine dikkati çekmi ve yasa tasarsnda deiiklie gidilmesi gerektiini dile getirmiti. Ancak bu öneri milletvekilleri ve yasaya destek veren siyasi partiler tarafndan kabul görmemiti.
Eski srail Cumhurbakan imon Peres de Yahudi Ulus Devleti Yasa tasarna kar çkanlar arasndayd. Peres, Bu yasa, ülkemize hem içeride hem de darda zarar vererek, srailin demokratik prensiplerini sarsacaktr. ifadesini kullanmt.
Geçtiimiz günlerde srail basnnda yer alan haberde, eski ABD Bakan Barack Obamann da görevi srasnda yasaya kar çkt yazld.
Filistin Kurtulu Örgütü Yönetim Kurulu yasann tekrar srail Meclisinin gündemine gelmesinin ardndan yapt açklamada, söz konusu yasa tasarsnn, büyük srail projesinin önünde duran iki devletli çözümü ortadan kaldrmay hedefledii dile getirilmiti.
Yahudi Ulus Devlet Yasas ne getiriyor?
srailin bir anayasas olmad için devletin anayasas mesabesindeki temel kanunlarnn içine girecek olan yasayla srail devleti, tüm dünya Yahudilerinin temsilcisi etnikdini bir devlet olarak tanmlanyor.
Güney Afrikadaki rkç Apartheid rejimi kanunlarnn bir benzeri olduu belirtilen Yahudi Ulus Devlet Yasa tasars iki farkl vatanda modeli öngörüyor. Buna göre, 8 milyon nüfuslu ülkenin yaklak yüzde 20sini oluturan Araplar ikinci snf vatanda konumuna düecek.
Halihazrda uygulamada var olduu belirtilen ayrmc politikalar yasayla hükme balayacak tasaryla, Arapça resmi dil olmaktan çkacak ve ülkenin tek resmi dili branice olacak. Bununla birlikte tasarnn en çok tepki çeken dier maddeleri arasnda, u hükümler yer alyor:
Ülkede kendi kaderini tayin etme hakk sadece Yahudilere aittir, srail bir Yahudi devletidir, srail dünyadaki tüm Yahudilerin tarihi anavatandr, hukukta bir boluk olduunda Yahudi eriat referans alnacaktr, dünyadaki tüm Yahudilerin sraile dönme hakk vardr, Yahudilerin dini günleri resmi tatil saylacaktr ve srailin bakenti Kudüstür.
Yasa tasarsnda yer alan bir dier madde olan Tüm srail vatandalar eit haklara sahiptir hükmünün ise dier maddelerle çelitii, göstermelik olduu ve uygulamada bir anlam ifade etmeyecei kaydediliyor.
Tasarda srail tüm dünyadaki Yahudilerin tarihi anavatandr denilerek Filistinlilerin bu topraklar üzerindeki tarihi varl ve haklar da görmezden gelinmi oluyor.
srail dünyann deiik bölgelerinde bulunan Yahudileri sraile gelip yerlemeye tevik ederken, 1948de vatanlarndan sürdüü Filistinlilere geri dönme hakkn tanmay ise reddediyor.
Yaklak 8 milyon nüfuslu ülkede yaayanlarn yüzde 20sinden fazlas, 1948 sürgününde ülkelerinde kalmay baarabilen srail vatanda Filistinli Araplardan oluuyor.
Filistinlilerin yarsndan fazlas vatanlarndan sürüldü
Filistinlilerin yarsndan fazlas, 1948de srailin igal ettii Filistin topraklarnda bamszln ilan etmesi ve kendilerinin zorunlu göçe tabi tutulmas sonucu vatanlarndan sürüldü.
BMnin 1950 ylnda yaymlad rapora göre, dönemin Filistin nüfusunun yarsndan fazlas (957 bin kii) vatann terk etmek zorunda kalarak snmac konumuna dütü. srail, 1967 ylnda igal ettii Dou Kudüs ve Bat eriada illegal Yahudi yerleim birimi inasna da devam ediyor.
Dou Kudüste 200 bin, Bat eriada ise 400 bin civarnda Yahudi yerleimci bulunuyor. Uluslararas hukuka göre buralardaki tüm Yahudi yerleim birimleri yasa d kabul ediliyor.
Gazze eridi ise 2006dan bu yana srail tarafndan abluka altnda tutuluyor. srail ina ettii Ayrm Duvar ile Bat eriada yaayan Filistinlilerin Kudüse girilerini engelliyor.