HDP Van Milletvekili Murat Sarsaç, Cumhuriyetin ilannn ardndan uygulanan politikalar sonucu kaybolan Kürtçe elyazmas ve eserlerin aça çkarlmas için TBMMde aratrma komisyonu kurulmasn istedi, ayrca 6 ayr yazl soru önergesi verdi.
Murat Sarsaç, verilen kodlarla kütüphane kataloglarndan inceleme yapldnda dil ksmnda Kürtçenin yer almadna dikkat çekti, Kürtçe eser var; ama dili yok. Bu Kürtçenin kaytlarda süren inkrdr dedi. Verilen listenin eksik olduunu belirten Sarsaç, bir komisyon kurulmas önerisinde bulundu.
Adlar bilindii halde bulunamayan eserlerle birlikte birçok Kürtçe elyazmasnn hl kayp olduunu belirten Sarsaç, Kültür ve Turizm Bakan Mehmet Nuri Ersoyun yantlamas istemiyle verdii önergesinde, Türkiyede bulunan kütüphanelerde tespit edilen Kürtçe el yazmalarnn says kaçtr ve bulunduklar kütüphaneye göre isimleri nelerdir? sorusunu yöneltti.
Arivlerde bulunan baz Kürtçe eserlerin, Kürtler / Kürdistan gibi kelimelerden dolay çevirileri srasnda tahrif edildii iddialarn da soran Sarsaç, kütüphane ve arivlerde el yazmalarnn tasnif edilmesi amacyla istihdam edilen Kürtçe dil uzman says hakknda da bilgi istedi.
BAKANLA BAL KÜTÜPHANELERDE 25 KÜRTçE YAZMA ESER VAR
Bakan Ersoy, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Bakanlna bal kütüphanelerde 25 adet Kürtçe yazma eser bulunduunu, bu eserlerin ise Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Millet Yazma Eser Kütüphanesi, Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüü ve Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi koleksiyonunda yer aldn belirtti.
KÜRTçE BLEN PERSONELMZ MEVCUTTUR
Bakanla bal koleksiyonlardaki eserlerin görsellerine kütüphanelerin okuma salonlarnda bulunan bilgisayarlar üzerinden eriim salandn aktaran Ersoy, Kütüphanelerimiz bu konuda Kürtçe eserler de dhil olmak üzere tüm aratrmaclara hizmet vermektedir ifadelerine yer verdi.
Bakan Ersoy, Sarsaçn stihdam edilen Kürt dil uzman saysna ilikin sorusuna da say belirtmeden Kürtçe bilen personelimiz mevcuttur. Bakanln katalog birimi bünyesinde tüm eserlerimizin katalog çalmas yaplmaktadr yantn verdi.
KÜTÜPHANELERDE YER ALAN KÜRTçE ESERLER
Ersoyun verdii bilgiye göre, Kültür Bakanlna bal kütüphanelerde bulunan 25 adet Kürtçe yazma eser ve bulunduklar kütüphaneler önerge yantnda öyle sraland:
-Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi: Nechul-Enam, Ear be Zman Kurdi, e ir be Zman Kurdi, Akidül-Kurdi, Mevlüdün-Nebi, Terkib, Risale d Mevzu- Zarf, Nehcul-Enam, Divan.
-Millet Yazma Eser Kütüphanesi: Hüsrev ve irin, Nailinin (Nali) Divan, Lugatçe, (Farsçadan Kürtçeye lugattr) Meüntehabat- ear- Kürdiyye.
-Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüü: Kitabüz- Zuruf, Risale fin-Nahv, erhu Avamilil-Mie, Lugat, Risaletüz- Zuruf.
-Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi: Nev-Bahara Piçukan, Risale fil- Akaid, Nev-bahara piçukan, Risale fi Beyani Erkanil-slam, Mevlüdün- Nebi, Terkib-i Molla Yunus, Terkibu zzu.
Kürt akademisyenler bu listeyi tartacak
Kültür ve Turizm Bakan Ersoyun toplam dört kütüphanede 25 Kürtçe eser bulunduu yantnn yetersiz olduunu belirten HDP Milletvekili Sarsaç, u açklamay yapt:
Biz Türkiye kütüphanelerinde bulunan Kürtçe el yazmalarnn saysnn listede yer verilen eserlerden fazla olduunu biliyoruz. Gün yüzüne çkarlmay bekleyen birçok Kürtçe el yazmas eser söz konusu. Tabii ortada bir karklk var; bunun sebebi de kütüphane kataloglarndaki yanllar ve eksikliklerdir. Elbette Bakanln yaynlad eserler Kürdoloji camiasnda, Kürt akademisyenler arasnda tartlacaktr. Ama ilginçtir ki bakanlk bizzat yaynlad baz eserlere de listesinde yer vermemi durumda. Bizzat bakanln yaynlad Ehmed Xannin MemZn eseri, Melay Cizirnin Divan bunlarn banda geliyor.
KÜRTçE ESER VAR DL YOK
Soru önergesine verilen yanta göre kütüphane kataloglarnda yanllar ve eksikliklerin de görüldüünü belirten Sarsaç, Listede verilen kodlarla eserlerin kaytl olduu sistem üzerinden inceleme yapldnda baka bir ey daha ortaya çkyor. Sistemde Kürtçe dndaki her eserin dili bölümünde Türkçe, Arapça veya Farsça olduu yazyor. Ama listede birçok Kürtçe eserin dili ksmnda farkl diller yazyor, yani Kürtçeyi göremiyoruz. Bunlar önceden de bilinen bilinçli veya farknda olunmadan yaplan yanl kataloglamalar. Ama nihayetinde Kürtçe eser var; ama dili yok. Bunlar vahim eyler. Bu Kürtçenin kaytlarda süren inkrdr. Bakanln gösterdii liste de adeta bir itirafname. Bunlar açkças Kürtçeye ve Kürtçe eserlere gayriciddi yaklamn göstergeleridir ifadelerini kulland.