Okul öncesi eitimin zorunlu hale getirilmesine yönelik mevzuat düzenlemesi yaplacak. 36-60 aylk çocuklar ile ilkokula kayt olmam 60-72 aylk çocuklarn okul öncesi eitime kazandrlmas amacyla çocuk bana dorudan destek ve çeitli ba kampanyalar ile bölgeler arasndaki farklar da dikkate alnarak gerekli fiziki altyap kurulacak
lkokuldan sonraki ilk yl, tüm örenciler için ortaokula hazrlk snf olarak yeniden yaplandrlacak. Örencilerin en az bir yabanc dili yazl ve sözlü iletiim kurabilecek ekilde örenmesini salamak üzere eitim yöntemleri gelitirilecek ve müfredatta gerekli düzenlemeler yaplacak
Okul ve eitim kurumlarnn hizmet standartlar belirlenecek, rehberlik ve denetimi de içeren bir performans yönetim sistemi kurulacak
Deneyimli öretmenlerin frsat eitlii çerçevesinde dezavantajl bölgelerde görev yapmalarn özendirici tedbirler alnacak
Milli Eitim Bakanlnca (MEB), her eitim kademesinde tekli eitime geçilmesine yönelik çalmalar balatlacak. Fiziki altyap olanaklar artrlarak bütün eitim kademelerinde ikili eitim uygulamasna son verilmesine yönelik bir yol haritas çkarlacak ve uygulamaya geçilecek.
Bakanlar Kurulunun, 30 Ekim Pazar günü Resmi Gazetede yaymlanan 2017 Yl Programnn Uygulanmas, Koordinasyonu ve zlenmesine Dair Karar Ekinde Milli Eitim Bakanlnn dier bakanlklar ve kurumlarla yapaca i birlii çerçevesinde yürütülecek politikalara ve bu kapsamda alnacak tedbirlere yer verildi.
Okul öncesi eitimde 2015-2016 yl verilerine göre, okullama orannn 4-5 ya grubunda yüzde 49,3 olarak belirlendiine iaret edilen programda, ailelerin sosyoekonomik koullarndan kaynaklanan eitsizliin giderilmesinde önemli katks bulunan ve eitimin ileri kademelerindeki baarya olumlu etkisinin olduu bilinen okul öncesi eitimde farkndaln artrlmas ihtiyacnn önemine iaret edildi. Programda, mkanlar kstl hane ve bölgelerin eriimini destekleyecek önlemlerin alnmas gerekmektedir. Bu ya grubundaki net okullama orannn en düük olduu il yüzde 31,3 ile rnak iken en yüksek olduu il yüzde 71,1 ile Nevehirde. ifadelerinde bunuldu.
lköretime geç kaytlar, okula devamszlk oranlarnn yükseklii, eitimini bitirmeden ayrlanlar ile bata kzlar olmak üzere krsal kesimdeki çocuklarn eitime eriimindeki sorunlar, okullama orannn istenilen düzeyde artmasn engelleyen balca faktörler olarak sayld.
Ortaöretimde brüt okullama orannn son 10 ylda yüzde 85ten yüzde 109,8e ulat, net okullama orannn da 2015-2016 öretim yl verilerine göre ülke genelinde yüzde 79,8 olduu ifade edilen programda, ortaöretimdeki örencilerin yüzde 26,4ünün açk öretim lisesine kaytl olduu, bunlarn yüzde 82sinin ise ça nüfusunun dnda bulunduu kaydedildi.
- Öretmenlere yönelik planlamalar
Öretmenlere yönelik hizmet içi eitimin süresi ve niteliinin yetersizlii ile öretmenlerin performanslarnn deerlendirilememesinin, eitimin kalitesini olumsuz yönde etkilediinin alt çizilirken, öretmen yetitiren fakülteler ile okullar arasndaki etkileimin güçlendirilmesi, öretmen yetitirme ve gelitirme sisteminin, yeterlilikleri esas alan bir biçimde yeniden yaplandrlmas ile kariyer, geliim ve performans deerlendirme sisteminin oluturulmasnn gerekliliine iaret edildi. Programda, deneyimli öretmenlerin frsat eitlii çerçevesinde dezavantajl bölgelerde görev yapmalarn özendirici tedbirlerin alnmas ihtiyacnn önem tad belirtildi.
Öretmenlerin ülke geneline dalmnda bölgeler aras farklar ve yer deitirme sklnn önemine deinilerek, Ülke genelinde ilkokullarda öretmen bana düen örenci says 18, ortaokullarda 15tir. lkokullarda öretmen bana düen örenci saysnn en yüksek olduu il olan anlurfada bu say 26, ortaokullarda öretmen bana örenci saysnn en yüksek olduu il olan Gaziantepte ise 20dir. açklamasna yer verildi.
- Tam gün eitim
2017 Yl Programnda, ilköretimde tam gün eitime geçme yönünde çalmalara devam edildii bildirildi. Bu kapsamda, her eitim kademesinde tekli eitime geçilmesine yönelik çalmalara balanacak. Fiziki altyap olanaklar arttrlarak bütün eitim kademelerinde ikili eitim uygulamasna son verilmesine yönelik bir yol haritas çkarlacak ve uygulamaya balanacak.
2015-2016 öretim dönemi itibaryla tam gün eitimde okuyan ilkokul örencilerinin oran yüzde 49, ortaokul örencilerinin de yüzde 59 olarak belirlendi. Ortaöretimde de bu oran 2014-2015 dönemine kyasla 8,1 puan artarak yüzde 89,8 seviyesine ulat.
lköretimde ikili eitim orannn en yüksek olduu il Gaziantepte bu orann yüzde 65,4 olduu ifade edildi. Birletirilmi snf uygulamasnn sadece ilkokullarda uyguland belirtilirken, bu snflarda örenim gören örencilerin orannn ülke genelinde yüzde 2,9 olduu vurguland.
Programda yer alan verilere göre 2015-2016 öretim döneminde ülke genelinde ilköretimdeki örencilerin yüzde 2,1i snf tekrar yapyor.
Hayrseverlerin 2013-2015 döneminde yaptrd da dahil olmak üzere 250 bin yeni derslik yaplarak, derslik bana düen örenci saysnda önemli düzeyde iyileme saland.
Zorunlu eitimin 12 yla çkarlmas ve eitime balama yann erkene çekilmesiyle bata ortaöretim kademesinde olmak üzere okullaan örenci saysnda ve derslik ihtiyacnda art yaand.
Türkiye genelinde ilköretimde derslik bana düen örenci says 25e dümekle birlikte özellikle göç alan büyük ehirler ile Dou Anadolu ve Güneydou Anadolu bölgelerindeki illerin çounda bu saynn yüksek olduu görüldü.
- Okul öncesi eitim kurumlarnn says artrlacak
Bu kapsamda, programa göre, okul öncesi eitim zorunlu hale getirilecek ve okul öncesi eitim kurumlarnn says artrlacak. Okul öncesi eitimin zorunlu hale getirilmesine yönelik mevzuat düzenlemesi yaplacak. 36-60 aylk çocuklar ile ilkokula kayt olmam 60-72 aylk çocuklarn okul öncesi eitime kazandrlmas amacyla çocuk bana dorudan destek ve çeitli ba kampanyalar ile bölgeler arasndaki farklar da dikkate alnarak gerekli fiziki altyap kurulacak. Toplum Temelli Erken çocukluk Eitimi Merkezleri kademeli olarak yaygnlatrlacak.
Zorunlu eitime devam etmeyen çocuklar, eitime kazandrlacak, kademeler arasndaki geçi oranlar arttrlacak.
Örenci zleme Modülüyle temel eitim örencilerinin eitime devam durumlar izlenecek. Erken önleme yaklam içerisinde gelitirilecek müdahalelerle örencilerin risk durumlarna çözüm üretilecek. Devam ve eriim konusunda il durum raporlar hazrlanarak analiz edilecek. Özellikle kz çocuklar için pansiyon yapmna arlk verilecek. Snf tekrarnn azaltlmas için yetitirici snf ve benzeri uygulamalar yaygnlatrlacak. Suriyeli örenciler için telafi edici uygulamalar arttrlacak.
- 5inci snflar hazrlk olacak
lkokuldan sonraki ilk yl, tüm örenciler için ortaokula hazrlk snf olarak yeniden yaplandrlacak. Eitim kalitesini arttrmak ve örencilerin ortaokula uyum düzeyini yükseltmek amacyla 5inci snflarda hazrlk snf uygulamasna geçilecek.
- Müfredat yenilenecek
Bireylerin en az bir yabanc dili yazl ve sözlü iletiim kurabilecek ekilde örenmesini salamak üzere eitim yöntemleri gelitirilecek ve müfredatta gerekli düzenlemeler yaplacak. Bu kapsamda ortaokula geçite 1 yl, hazrlk snf olarak okutulacak.
Bireylerin dil yeterliliklerini arttrmak için ilkokuldan itibaren eitimin genelinde yabanc dil derslerine arlk verilecek ekilde müfredat güncellenecek. Yabanc dille entegre edilmi örenme yöntemlerine arlk verilecek. 5. snf hazrlk snf olacak ve örencilere sadece yabanc dil ve Türkçe dersleri okutulacak.
Okul türlerinin azaltld, programlar arasnda esnek geçilerin olduu, örencilerin ruhsal ve fiziksel geliimleriyle becerilerini artrmaya yönelik sportif, sanatsal ve kültürel aktivitelerin daha fazla yer ald, bilgi ve iletiim teknolojilerine entegre olmu bir müfredatn bulunduu, snav odakl olmayan, bireysel farkllklar gösteren bir dönüüm program uygulanacak.
Temel becerileri, yenilikçilii ve aratrmacl esas alan müfredat programlar gelitirilecek ve ülke geneline yaygnlatrlacak. Öretim programlar, Türkiye Yeterlilikler çerçevesinin 2, 3 ve 4üncü seviyelerinde tanmlanan bilgi, beceri ve yetkinlikler esas alnarak gelitirilecek. Mevcut rehberlik programlarnn içerikleri yenilenecek.
- Öretmenlik cazip hale getirilecek
Öretmenlik meslei cazip hale getirilecek. Öretmen yetitiren fakülteler ile okullar arasndaki etkileim güçlendirilecek. Öretmen yetitirme ve gelitirme sistemi, örenci ve öretmen yeterliliklerini esas alan kiisel ve mesleki geliimi sürekli tevik eden, kariyer geliimi ile performansa dayanan bir yapda düzenlenecek.
Eitim fakülteleri, bölüm, ana bilim dal ile öretmenlik genel ve alan yeterlilikleri arasnda iliki kuracak ekilde yeniden yaplandrlacak, bu kapsamda müfredat da yenilenecek. Ayrca eitim fakültesi örenci veya mezunlarna eitim fakültesi dndaki fakültelerde çift ana dil veya yan dal yapma imkan salanacak ekilde düzenlemeler gerçekletirilecek.
Deneyimli öretmenlerin dezavantajl bölgelerde ve okullarda uzun süreli çalmasnn özendirilmesi amacyla öretmenlik mesleinin kariyer basamaklar yeniden belirlenecek, özlük haklar sistemine yönelik çalmalar yaplacak. Deneyimli ve nitelikli öretmenlerin dezavantajl bölgeler ile okullarda uzun süre çalmasn teminen farkllatrlm ücret modeli dahil olmak üzere özlük haklar sistemine yönelik çalmalar yaplacak.
- Okullara da performans gelecek
Okul ve eitim kurumlarnn hizmet standartlar belirlenecek, rehberlik ve denetimi de içeren bir performans yönetim sistemi kurulacak. Rehberlik ile denetim faaliyetleri, çoklu veri kaynaklarnn alglamalarna dayal ve bilgi sistem destekli yürütülecek. Okullara ve kurumlara yönelik rehberlik ile denetim faaliyetleri yaygnlatrlacak, okul ve kurumlarn performanslar izlenecek.
- Yükseköretimdeki planlamalar
Bakanlar Kurulunun 2017 Yl Programnda, 2000li yllarn ortalarndan itibaren yükseköretimde önemli gelimelerin olduu belirterek, 2006dan itibaren 58 devlet üniversitesi ve 39 vakf üniversitesinin kurulduuna iaret edildi. Programda, Ülkemizde üniversiteler bütün illere yaygnlatrlm olup, 111i devlet ve 62si vakf olmak üzere toplam üniversite says 173e ulamtr. Öte yandan 2006da 423 bin 882 olan örgün yükseköretim kontenjan yüzde 100 orannda artarak 2015te 850 bin 76ya ulamtr. ifadelerine yer verildi.
Programda, 2014te Örenci Seçme ve Yerletirme Sistemine (ÖSYS) bavuru saysnn ilk defa 2 milyonun üzerine çkarak 2015te 2 milyon 8 bin seviyesine, 2016da da 2 milyon 255 bin 386ye yükseldii belirtildi.
Yükseköretime talebi karlamaya yönelik son yllardaki niceliksel büyümeye ramen, ÖSYSye bavuran aday saysnda yaanan art ve bavurular içerisindeki üniversite örencisi ile mezunlarnn paynn, yükseköretimin niteliinin arttrlmas gereinin ortaya koyduuna iaret edildi.
Eitimde niteliin arttrlmas için orta öretim kademesindeki rehberlik hizmetlerinin iyiletirilmesi, kontenjan art politikasnn gözden geçirilmesi ve yükseköretim ile i gücü piyasas arasndaki ilikinin güçlendirilmesi gibi konu balklarnn ön plana çkt vurguland.
Programda, YÖKün yükseköretim yönetim sisteminin yeniden yaplandrlmamas ve buna bal olarak üniversitelerin idari ve mali özerkliklerinin salanamamasnn kaliteyi olumsuz yönde etkiledii belirtilirken, Yükseköretim Kalite Kurulunun yeniden yaplandrlarak kalite güvence sisteminin altyapsnn kurulmasna yönelik çalmalara hz verilmesi olumlu bir gelime olarak deerlendirilmektedir. ifadesine yer verildi.
- Yükseköretim Kanun Tasla hazrlanacak
Bakanlar Kurulunun 2017 Yl Programnda, yükseköretim sisteminin, hesap verilebilirlik temelinde özerklik, performans odakllk, ihtisaslama ve çeitlilik ilkeleri çerçevesinde kalite odakl rekabetçi bir yapya dönütürülecei kaydedildi.
Buna göre, özerklii ve kaliteyi odana alan bir Yükseköretim Kanun Tasla hazrlanacak.
Üniversite yönetimi, özerklik ve hesap verilebilirlik temelinde yeniden örgütlendirilecek, öretim kalitesini ve aratrma kapasitesini artran, giriimcilii, yenilii, toplumsal ve ekonomik fayday ve rekabeti odana alan yeni bir taslak hazrlanacak.
Avrupa Yükseköretim Alanna uyum salama hedefi dorultusunda yükseköretim kurumlarnda kalite deerlendirme ve güvencesi çalmalar ile akreditasyon çalmalarn yürütmek üzere, yükseköretim sisteminin planlamasndan sorumlu kurumdan bamsz ve özerk bir kalite güvence kurulunun kurulmasna yönelik yasal düzenleme yaplacak.
Yeni kurulan üniversitelerde öretim üyesi açnn yaratt olumsuzluklar gidermek amacyla uzaktan eitim imkanlar da kullanlarak gelimi üniversitelerin öretim eleman ve altyapsndan yararlanlacak.
Öretim görevlisi, okutman ve uzman saysn artrmak suretiyle yeni üniversitelerdeki öretim eleman açnn azalmas salanacak.
Üniversitelerin sahip olduklar kapal mekanlarn fonksiyon baznda envanteri çkarlacak. Derslik mekanlar bata olmak üzere kapal mekanlarn verimlilik analizi yaplacak.
Yükseköretime yönelik çalmalarn çktlarnn girdi olarak kullanld Üniversite Yatrm Karar Destek Sistemi kurulacak.
- Üniversite snavlar ylda birden fazla kez yaplabilecek
Örencilerin üzerindeki snav baskn azaltmak amacyla yükseköretime geçi snavlarnn ylda birden fazla kez yaplabilmesi için gerekli teknik altyap çalmalar tamamlanacak.
Plan dönemi sonunda Türkiyenin uluslararas örenci havuzundan ald payn yüzde 1,5e yükseltilmesi hedefinin hayata geçirilmesi için yol haritas niteliindeki, Yükseköretim Sistemi Uluslararaslama Strateji Belgesi hazrlanacak.
Yabanc örenci ve bilim insanlarnn Türkiyedeki eitim ile öretim faaliyetlerine katlmn artrmaya yönelik mevcut deiim programlarnn kapsam geniletilecek ve yeni deiim programlar tasarlanacak.
Üniversitelerin sahip olduklar aratrma altyaps, öretim üyesi profili ve bulunduklar bölgedeki sanayi kurulularnn potansiyeli dikkate alnarak uzmanlama alanlar tespit edilecek. Bunun için akademik personel ile yatrm politikalar tevik edici biçimde kullanlacak.
- Giriimci ve yenilikçi bireylerin yetimesi hedefleniyor
Programda, eitim sisteminin temel amacnn, düünme, alglama ve problem çözme yetenei gelimi, öz güven ve sorumluluk duygusu ile giriimcilik ve yenilikçilik özelliklerine sahip, demokratik deerleri ile milli kültürü özümsemi, farkl kültürleri yorumlayabilen, paylama ve iletiime açk, sanat ile estetik duygular güçlü, bilimsel gelimelere açk, mutlu bireylerin yetimesi olduu belirtildi.
Toplumun ve ekonominin ihtiyaçlarna duyarl, paydalaryla etkileim içinde, ürettii bilgiyi ürüne, teknolojiye ve hizmete dönütüren, akademik, mali, idari açdan özerk üniversite modeli çerçevesinde küresel ölçekte rekabetçi bir yükseköretim sistemine ulalmasnn hedeflendii vurguland.