lkokul birinci snfa balayan örenciler yln bu döneminde yava yava okuma yazmaya adm atarken, baz örencilerin okul öncesi dönemde örendikleri yanllar, okumada zorluk yaamalarna neden olurken kariyer seçimini bile etkileyebiliyor.
Snf Öretmenleri Dernei Bakan Prof. Dr. Mehmet Turan, her çocuun geliimsel psiko-motor becerisi veya zihinsel geliiminin farkl olduunu, ilkokula balayan örencilerden bazlarnn okul öncesi dönemde okuma yazmay örendiini söyledi.
Bu örencilerden bazlarnda hafif, bazlarnda ciddi problemlere rastladklarn belirten Prof. Dr. Turan, Bunun en önemli sebebi okul öncesi eitimde baz anaokullarnn, kre veya özel eitim kurumlarnn ya da velilerin çocua okuma yazmayla ilgili ön bilgileri öretmeye dayal yaplan yanllklar oluyor. dedi.
Okul öncesi eitimde kesinlikle ilk okuma yazma öretilmez. demediklerinin altn çizen Turan, öyle konutu:
Burada baz kriterlerimiz var. çocuun öncelikle psiko-motor, kas ve zihinsel geliiminin buna uygun olmas gerekiyor. çocuk uygun bir ekilde hazrlanm ise bu öretim sürecine balanabilir velev ki okul öncesi dönemde olsun. Burada sorun, baz okul öncesi öretmenler veya velilerimizin yöntemi tam bilmemesinden kaynaklanyor. Yöntemi bilmemeleri nedeniyle eski örendikleri, aratrmadan kendi kurgularyla öretmeye çalmalar problem oluyor. Sesleri öretirken çocuk harfleri kartryor, yanl yazyor, yanl hecelemeler yapyor. Bunlar da çok ciddi problem yaratyor.
Prof. Dr. Mehmet Turan, ilk okuma yazma ve ses temelli cümle öretimi konusunda bilgi sahibi, ses esasl cümle yöntemini tam olarak bilen okul öncesi öretmenlerinin, çocuun da psiko-motor becerileri ve zihinsel geliimi buna uygunsa okuma yazma öretmelerinde bir saknca olmadnn altn çizdi.
çocuklarn okul öncesi dönemde sesleri tanma, hissetme ve ayrt etmesinin salanmas gerektiini belirten Turan, öyle devam etti:
Örnein E sesini örendi, L sesini örendi. E ve L sesi birlikte EL hecesine veya kelimesine ulat. Bu aamal bir ekilde, yava yava, sindirecek ekilde, pekitirmeye dayal ekilde, çok hzl yapmadan öretilirse süreç olumlu olur. Ünlü harfleri öretmede sorun yok ama L harfine LE diyor, B harfine BE diyor. çocua diyorsun ki BEBE yaz, iki tane E harfiyle BEEBEE yazyor. Böyle sorunlar oluyor. Bu D harfinde de geçerli. Okul öncesi öretmenlerimizden snf öretmenleri olarak ne talep ediyoruz? çocuun dinleme, konuma becerileri, çocuun kelime servetini, zihinsel sözlüünü artrmalarn talep ediyoruz. çünkü çocuklarn yeni kelimeler örenmeleri açsndan okul öncesi eitim çok önemli.
YAPILACAK HATALAR KARYERLERNE BLE KET VURABLR
Okul öncesi öretmenlerinden örencilerine öncelikle 8 ünlü harfi (A, E, , I, U, Ü, O, Ö) öretmelerini isteyen Turan, bu süreçte çocuklarn zihinsel ve bilisel geliimine odaklanlmasnn önemine iaret etti.
Okul öncesi çadaki çocuklarn yar at gibi görülmemesini isteyen Turan, bu sürecin her çocuun anlayabilecei ve kavrayabilecei düzeyde yürütülmesini istedi. Aksi durumda bu sürecin akademik benlik sürecine ket vuracan vurgulayan Prof. Dr. Turan, unlar söyledi:
çocuun temel eitimi, akademik benlik tasarm açsndan çok önemli. Dersler birbiriyle de ilikili. Örnein Türkçe iyi bir okur yazar olmamas, okuma yazma öretim sürecinin verimli bir ekilde yürütülmemesi çocuun matematik, hayat bilgisi, sosyal bilgiler derslerini kavramas, örenmesi ve baarsna ket vurabiliyor. çünkü ilk okuma yazma öretimi dersi tüm derslerin temelini tekil ediyor. çocuk bir problem çözme sorusu olduunda okuyamyor, yanl yazabiliyor. Ondan dolay biz diyoruz ki bu çok hassas bir süreç. Bu sürecin yava, sindirecek ekilde yürütülmesi gerekiyor. Bu süreçte aksaklklar oluursa çocuklarn gelecekteki akademik geliimlerine, kariyerlerine, alkanlklarna, meslek seçimine bile ket vurabilir.
Prof. Dr. Mehmet Turan, okul öncesinde baz özel kurumlarn okuma yazma öretimini reklam amac olarak kullandna da dikkati çekti.
OKUL ÖNCESNDE OKUMA YAZMA ÖRETM MEVZUATTA YOK
Okul Öncesi Eitim Kurumlar ve Eitimcileri Dernei (OKEVED) Bakan Sefa Özdemir Ylmaz, okul öncesi eitim kurumlarnda okuma yazma öretilmesine ilikin bir mevzuat bulunmadna dikkati çekti. Okul öncesinde çocuklara sadece ses çklarn örettiklerini belirten Ylmaz, çocuklar ilkokula baladnda verilen bu eitimin olumlu etkisinin görüldüünü dile getirdi.
Sefa Özdemir Ylmaz, okul öncesi dönemde okuma yazma öretimi verilmeye balamasnn altnda veli talebi geldiinin altn çizdi. çocuklarnn ilkokula baladklarnda okuma yazma örenmede sknt yaamamalarn isteyen velilerin okul öncesi kurumlarndan bu anlamda talepte bulunduunu belirten Ylmaz, Yanllklar veliden kaynakl. Veliler anaokullarndan çocuklarna okuma yazma öretmelerini istiyorlar. Baz okullarmz da mecbur hissediyor Halbuki böyle bir mecburiyet yok, bizim müfredatmzda bu sistem yok. dedi.