6 Hazirandaki Liselere Geçi Snav (LGS) ve 26-27 Hazirandaki Yükseköretim Kurumlar Snav (YKS) için yaklak 4 milyon örenci ve aileleri artk son virajda. Bir fazla doruyla sralamada onlarca kiinin geride brakld düünüldüünde her hafta, her gün, hatta her saatin fark yaratmada önemi büyük. Bir yandan da tam kapanma süreci devam ediyor, dershaneler ve özel dersler durdu ya da on-linea geçti. Aday örenciler ve aileleri kaygl.
te bu kaygy ev içinde kontrol altna almak aslnda snavda baarnn da önemli etkenlerinden biri. Evlerde tam kapanmay yaadmz bu dönemde neler yaplmas gerektiini Prof. Dr. Özge Hacfazlolu anlatt. Hacfazlolu, kapanma sürecinde snava en iyi ekilde hazrlanmann 15 püf noktasn öyle aktard.
1) SAKN AMA PLANLI OLUN
Tela ve panik içinde olmak bizleri içinden çkamayacamz bir ksrdöngüye sokar. Bu ksrdöngüde ebeveynlerin söylemleri ve hareketleri, çocuk ve gençlerin üzerinde olumlu ya da olumsuz izler brakr. Kapanma günlerini kapsayan zaman dilimi için çok büyük hedefler koymak çocuklarn üzerinde bask yaratr. Hafzanzda u söylemin yer almasna izin verin: Sakin, yava ama planl bir ekilde yol almak, ilerin daha hzl ve doru yaplmasn salar!
2) çALIMA TAKVMN DUVARA ASIN
çocuunuzun günlük çalma takvimini hazrlamasna yardm edin. Eksik konu balklarn ve günlük çalma plann yazl olarak evinizde görünür bir duvara asn. Her gün tamamlanan ve eksik kalan balklar not alsn. Bu plan onlar gerçek yaama hazrlayan bir yol haritasdr. Kariyerleri boyunca böylesi revize edilebilen esnek planlar üzerinde ilerlemek durumunda kalacaklar gerçeini hatrlatn.
3) CESARETLENDRN
Bu süreç, direnç ve dayankllk becerilerinin gelitirilebilecei bir dönem. çocuklar, güçlü olduklar noktalar vurgulanarak cesaretlendirilmeli. Olumlu anlar, geçmite baarl olduklar hikyeler onlarn ylmazlk becerilerinin gelitirilmesinde koruyucu faktör olarak hizmet eder. Bu baarnn snav odakl olmas gerekmiyor. Bir gösteride gerçekletirilen performans ya da bir sosyal sorumluluk projesine katlm gibi küçük ama anlaml etkinlikler birer baar hikyesidir. Ailenin zor dönemlerdeki en önemli koruyucu faktör olduunu her zaman hatrlayn. Karlalan zorlu ve riskli durumlarn üstesinden gelmelerinde psikolojik olarak salam olmalar çocuklarmz güçlendirir.
4) KOMUNUN çOCUUNU ÖRNEK VERMEYN
Zaten hiç çalmadn, Bak komunun çocuuna! Hiç durmadan çalyor gibi söylemler çocuunuzun motivasyonunu olumsuz etkiler. çocuklarn ve gençlerin ayna tutarak kendilerini anlamlandrdklar, gelecekle ilgili beklentilerini ekillendirmeleri açsndan kritik bir dönem içinde olduklarn unutmayn. Snav temelinde söylemler çok risklidir. Snav sonras panik atak, depresyon gibi skntlara kap açacak hareket ve söylemlerden kaçnmak gerekir.
5) YARDIMLAMA KONUSUNDA TEVK EDN
çocuklarnz eksik kalan konularla ilgili öretmen ve arkadalaryla iletiime geçerek destek almalar için cesaretlendirin. Böylesi paylam alarn kurma giriimleri eksik olan konular tamamlamalarn salarken, onlarn örenme a kurma becerilerini de arttracaktr. çocuunuza yardm istemek kadar, güçlü olduu konularda arkadalarna yardm etmesine de frsat tanyn. Bu yaklamla, çocuklar ve gençler birbirlerinin geliimine katk salarken, paylama ve destek olmaktan duyulan mutlulukla kendilerini daha iyi hisseder.
6) EKRANDAN KOPARIP HAREKET ETTRN
Sürekli oturmak ve bilgisayar banda ekrana maruz kalmak dikkat ve odaklanma problemlerini de beraberinde getirir. yi bir planlama ile zaman zaman çalmaya ara vermek, açk havada nefes almak ve ev içinde fiziksel hareketliliin salanmas kendilerini iyi hissetmelerine yol açar. Uykunun bu düzen içindeki kritik rolü göz ard edilmemeli.
7) SINAVIN AMAç DEL ARAç OLDUUNU UNUTTURMAYIN
Tekrar yaplrken örenilen konularn gerçek yaamla balants kurulmal. Bu örenme sürecinde snav amaç deil yaam becerilerimizi gelitiren bir araçtr. Birlikte evi temizlemek, yemek yapmak, oyunlar oynamak gibi, bu faaliyetlerde sohbet etmek, gülmek ve akalamak, snav stresinin almasnda önemli faktörlerdir. Aile içi iletiim ve diyalog güçlendirilmeli.
8) TAMR, ççEK BAKIMI GB SORUMLULUKLAR VERN
Zihinsel ve fiziksel olarak ders d bir çalmada bulunmak, tamir yapmak, çiçek bakm ve benzeri ev içi sorumluluk almak, çocuklarn ve gençlerin kendilerini bask altnda hissettikleri bu dönemde iyi olma hallerine destek salar.
9) çALIMA ODASINA KÜçÜK DOKUNULAR
Kapanma sürecinde küçük dokunularla odalarn daha güzel bir hale getirin. Aslan yeni bir resim, konulan yeni bir minder, yeni bir çiçek ve bitki ile farkl bir hava yaratlabilir. Ders çalma srasnda kendilerini iyi hissedebilecekleri bir ortam yaratmak önemli.
10) EN AZ BR SAAT MÜZK
Müzie günlük rutinlerde çalma ya da dinleme eklinde en az 1 saat yer verilmesinin zihni rahatlatmaya katk saladn unutmayn.
11) DERS DII KTAP OKUMA ZAMAN KAYBI DEL
Kitap okuyarak birlikte deerlendirme sohbetleri gerçekletirin. Konu d kitap okuma zaman kayb olarak görülmemeli. Kitaplar, çocuklar ve gençlerin zihnini rahatlatmakla birlikte okuma ve yazma becerilerini gelitirir.
12) KONULARLA LGL BELGESEL VE ETSEL VDEO ZLEYN
çocuunuzun kendi örenmesinden sorumlu olmasn salarken onu tamamyla yalnz brakmayn. Konularla ilgili görsel ve iitsel videolar, belgeseller izlemelerine yönelik ilham verin. Tarih, fizik, corafya, matematik gibi snava hazrland konularn gerçek yaamla ban kuran belgeselleri aratrn, izleyin ve konuun.
13) ESK FOTORAFLARLA ANILARI TAZELEYN
Bu zamanlar çocuklarmzn gelecekle ilgili planlarn gözden geçirirken, geçmie de bakmalar gereken bir dönem. Fotoraf albümleri kendimize ayna tutmamzda belge nitelii tar. Anne ve babalar çocuklaryla paylam sohbetlerinde bulunurken, çocuklarmz güzel anlarn koruyucu bir faktör olarak kullanabilmeyi örenir. En önemlisi hayatn aknda sürekli zorluklarla kar karya olduklarnn farknda olacak ve baar ya da baarszln birbirlerini tamamlayan doal bir süreç olduunun farkna varacaklardr.
14) GÜNLÜK NOTLAR TUTMASINI SALAYIN
Bu sürecin ylmazlk becerilerini gelitirici koruyucu bir faktör olarak kurgulanabilmesinde örencinin ayna tutan yanstc günlükler tutmas önemli.
15) EVCL HAYVAN ALIN, YOKSA KOMUNUN KÖPEN GEZDRSN
Evcil hayvannz varsa onlarla iletiim sizleri rahatlatr. Kendinizin ya da komunuzun köpeini gezdirmek, kuunuzun kafesini temizlemek ve benzeri aktiviteler bu dönemde çocuklarn rahatlamalarna yardmc olur.