Delta varyant nedeniyle haziran aynn ortasndan bu yana Kovid-19 vakalarnn artmaya devam ettiini vurgulayan Medical Park Göztepe Hastane Kompleksinden çocuk Enfeksiyon Hastalklar Uzman Doç. Dr. Manolya Kara, okul ortamlarnda örencileri ve öretmenleri hastalktan koruyacak önerilerde bulundu.
KALABALIK GRUPLARIN OLUMASI ÖNLENMEL
çocuklarn, öretmenlerin ve okul personelinin tamamnn okul ve servislerde bulunduklar süre boyunca maske takmas gerektiinin altn çizen Doç. Dr. Manolya Kara, Okullarda özellikle kapal ortamlarda örencilerin, öretmenlerin ve dier okul çalanlarnn kalabalk gruplar oluturmas önlenmelidir. Okula giri-çk saatleri, teneffüs ve yemek saatleri dier snf örencileri ile temas riskini en aza indirecek ekilde planlanmal, okulun fiziksel kapasitesi ve örenci says dikkate alnarak bir program oluturulmaldr. Örencilere maske kullanm, el temizlii ve ortak eyalarn kullanmnda hijyen kurallarna uyulmas ile ilgili eitim verilmeli, bu kurallara uyum interaktif olarak öretmenler tarafndan mutlaka denetlenmelidir diye konutu.
MASKE çOCUUN YÜZÜNE TAM OTURMALI
Doç. Dr. Manolya Kara, çocuklarda maske kullanm konusunda u bilgileri paylat:
Dünya Salk Örgütü sk dokunmu, nefes alabilen kumatan çoklu katmanlar içeren, burun teli olan ve parlak k kaynana tutulduunda engelleyebilen kuma maskelerin kullanmn hastalk bulgular tamayan, salkl kiilerin kullanmas için önermektedir. Maske eriim sknts olmad hallerde, standardize tbbi maskeler de ayn amaçla kullanlabilir. çocuklarda yüzlerine tam uyum salayan (burun, az ve çeneyi tam kapatan, kenarlarnda boluk kalmayan) elastik iplerle ve balarla sabitlenmi uygun boyutta maske kullanm uygundur. Yüz siperlikleri, maskeye alternatif olmamakla birlikte, maskenin taklamad durumlarda (geliimsel sorunlar veya tbbi nedenlere bal) kullanlmas düünülebilir. Örencilerin yakn temas gerektiren aktivitelerde bulunmasnn zorunlu olduu koullarda maske ile siperlik taklmas gerekebilir.
GÜNDE 2-3 KEZ MASKE DETRMELLER
çocuklarda maskelerin nemlendiinde, fiziksel olarak kirlendiinde mutlaka deitirilmesi gerektiine dikkat çeken Doç. Dr. Manolya Kara, Cerrahi maskelerin etkinlik süresi 2-6 saat arasnda deimektedir. Bu yüzden tüm gün okulda çeitli kiilerle temas halinde bulunan örencilerin günlük 2-3 maske deitirmesi gerekebilir dedi.
AçIK HAVADA MASKE çIKARILACAKSA 1.5 METRE MESAFE KORUNMALI
çocuklarn spor yaparken ya da oyun alanlarnda koma, zplama, top oynama gibi fiziksel aktiviteler srasnda nefes alm ile ilgili sknt yaamamalar için maske takmalarnn önerilmediini vurgulayan Doç. Dr. Manolya Kara, Örenciler açk alanda, dier çocuklardan en az 1,5 metre mesafenin saland, kstl sayda çocuun bir arada oynad aktivitelerde maskelerini çkarabilirler. Ancak sonrasnda tekrar maske takmadan el hijyeninin salanm olmas önemlidir açklamasnda bulundu.
DEZENFEKTAN ÖRETMEN GÖZETMNDE KULLANILMALI
Okulda çocuklarda el dezenfektanlar, kolonya gibi ürünlerin kullanmna da dikkat edilmesi gerektiini belirten Doç. Dr. Manolya Kara, unlar söyledi:
El ykamann mümkün olmad koullarda en az yüzde 60 alkol içeren el dezenfektan kullanlabilir. El temizleme süresi minimum 20 saniye olmaldr. El dezenfektanlar küçük çocuklarn göremeyecei bir yerde saklanmal ve 6 yandan küçük çocuklar için sadece yetikin gözetiminde kullanlmaldr. çocuklar iyi havalandrlan bir alanda el dezenfektan kullanmald alkol buharlarnn solunmas ba dönmesi, mide bulants, ba ars gibi istenmeyen bulgulara neden olabilir.
SINIFTA METANOL çEREN EL DEZENFEKTANLARI BULUNDURULMAMALI
çocuklarda dezenfektan seçiminin de önemli olduunu ifade eden Doç. Dr. Kara, zopropil alkol ile yaplan el dezenfektanlar, etanol içerenlerden daha toksik olabilir. Metanol yutulmas yaam tehdit edebileceinden, metanol içeren el dezenfektanlarndan kaçnlmaldr. El dezenfektan ve kolonya gibi ürünlerin, çocuklarn kaza ihtimaline kar çantalarnda bulundurulmas yerine, okullarda öretmenlerinin gözetiminde ulaabilecekleri alanlarda olmas daha güvenlidir eklinde konutu.
K DOZ AIDAN K HAFTA SONRA TAM KORUYUCULUK BALAR
Kronik hastal olan 12 ya üstü çocuklar ile 15 yandan büyük salkl çocuklarn okula alanarak gitmesinin de salgnn önlenmesi açsndan önemli olduunun altn çizen Doç. Dr. Kara, iki doz alama tamamlandktan yaklak 2 hafta sonra aya bal tam koruyuculuun meydana geldiine iaret etti.
Doç. Dr. Kara, a sonras çocuklarda görülebilecek olas yan etkilerde yaplmas gerekenleri ise öyle anlatt:
Covid-19 alar sonras en sk gözlenen lokal yan etki a uygulanan bölgede ar, kzarklk ve iliktir. Bununla birlikte; yorgunluk, ba ars, kas ars, titreme, halsizlik gibi genel bulgular gözlenebilir. Bu bulgular birkaç gün içerisinde sklkla kendiliinden geçer. Enjeksiyondan sonra ani gelien solunum sknts, kusma, ciltte döküntü gibi erken alerjik reaksiyonu düündüren bulgularda mutlaka salk kuruluuna bavurulmaldr. A yaplan yerdeki kzarklk veya hassasiyetin 24 saat sonra art göstermesi halinde, sistemik bulgularn birkaç gün geçmesine ramen kötüye gittii durumlarda, çocuunuzda yeni gelien çarpnt, göüs ars gibi bulgular varlnda doktora bavurulmas önerilmektedir.
SPOR YAPARLARKEN EKSTRA DKKAT GEREKL
Öretmenlerin günlük olarak derse balamadan snfndaki örencileri olas hastalk bulgular açsndan sorgulamas gerektiini belirten Doç. Dr. Kara, Öretmenler çocuklarn snf içerisinde oturma düzenlerini, snfn fiziki havalandrmasn ayarlayarak, çocuklarn maske kullanm, mesafe ve el hijyen kurallarna uyumunu denetlemeli; gerekli hallerde müdahale etmelidir. Bu konuda bilginin eksik olduu hallerde bilgilendirme yapmaldr. Yemek yeme, spor gibi toplu faaliyetler srasnda ekstra hassasiyet göstermek gerekmektedir dedi.
OKULDA YEMEK YENRKEN SESSZ BR ORTAM SALANMALI
Snf içerisinde oturma düzeninin örencilerin yüzleri ayn yöne dönük ekilde, aralarnda en az 1 metre sosyal mesafe braklacak ekilde hazrlanmas gerektiini iaret eden Doç. Dr. Kara, öyle devam etti:
Yemekler açk havada veya hava uygun deilse içeride oturarak sessiz ve 1,5 metre mesafe korunarak yenilmelidir. Tükürük ve sekresyon çkna neden olabilecek ark söyleme gibi yüksek
sesle yaplan aktiviteler, mutlaka açk alanda ve örencilerin arasnda tercihen en az 2 metre mesafe braklarak yaplmaldr.
SINIFI EN AZ SAATTE 10 DAKKA HAVALANDIRIN
Ders srasnda snf camlarnn örenciler açsndan risk yaratmayacak ekilde (her türlü düme ve travmay önleyici önlemler alnarak) mümkün olduu kadar açk kalmas ve doal havalandrma salanmas gerektiini iaret eden Doç. Dr. Kara, Ders aralarnda mümkün olduu kadar tüm örenciler açk alana çkmal snf, camlar ve kaps tamamen açlarak hava akm yaratacak ekilde en az 10 dakika havalandrlmaldr dedi.
ALENZDE HASTALIK BELRTS VARSA çOCUU OKULA GÖNDERMEYN
Salgn sürecinde velilere de büyük i dütüünü vurgulayan Doç. Dr. Kara, Velilerin çocuklarn korumak adna yapabilecekleri en deerli önlem, çocuklar 15 yandan büyükse (veya 12 ya üstünde ve kronik hastal varsa) Covid-19 alarn yaptrmaktr. çocuunda ya da ailesindeki herhangi bir bireyde ate, inatç öksürük, nefes darl, kusma, ishal, koku ve tat alma duyusunda deiiklik gibi hastalk bulgular varsa, çocuunu okula göndermemeli ve bir salk kuruluuna bavurarak test yaptrmaldr. Ebeveynlerin maske kullanm, hijyen kurallar ve sosyal mesafe ile ilgili çocuklar anlayacaklar ekilde eitmeleri de oldukça önemlidir diyerek sözlerini noktalad.