Bölgedeki yalarn normale göre yüzde 14, 2020 yl Mart ay yalarna göre ise yüzde 56 azalmas sonucu kurakl da beraberinde getirdi. Meteoroloji Genel Müdürlüünün Meteorolojik Kuraklk Haritasna göre, iddetli kuraklk kategorisinde yer alan Diyarbakrda buday, arpa ve mercimek rekoltesinde yüzde 60 kayp yaand. Ürünlerin kurumasyla birlikte masraflarn karlayamayan çiftçiler ise tarlalarn ekemeyecek duruma geldi. çiftçiler, sorunlarn çözülmesine yönelik bir destek bekliyor.
Surun Kabasakal (Qebeseqel) Mahallesinde kuraklktan etkilenen mahallelerden sadece biri. Mahallede 30 yldr çiftçilik yapan Aziz çnar, kuraklktan kaynakl bu yl ekinlerinden verim alamadklarn söyledi.
BAAKLAR KURUDU
Nisan aynda yamurun yamamasyla birlikte bütün buday baaklarnn kuruduunu söyleyen çnar, 3 senedir bu kuraklk nedeniyle ektiimiz budaylar baak tutmuyor. Önceki senelerde bu tarlalarn içinde kayboluyorduk, imdiyse bom bo, her ey kuruyor. Kuraklk nedeniyle budayn boyu çok ksa kald, baaklar kalitesizleti. Dönüm bana normalde 2 buçuk ton mal alnrken, imdi ise 1 buçuk tonu zor buluyoruz. O da zaten masrafn kurtarmyor dedi.
CEPTEN GDYOR
Tohum ekimleri için aldklar her türlü zirai ürünün de ciddi bir oranda arttn kaydeden çnar, Geçen sene arpann kilosunu bin 300e veriyorduk, bu sene ise 2 bin liradan fiyat koymular. Fakat kuraklk olduu için bir verim elde edemedik, ürün gelmedi. 300 dönüme yaklak 70 milyar masraf ettik, dönümüne de 80 kilo anca alabiliyoruz, masrafn çkarmyor. Gübresi, tohumu, mazotu hiçbir eyi kurtarmyor. Tohum ve gübrenin parasn borçlarla ödemeye çalyoruz. Mazot da bizim cebimizden gidiyor diyerek zorlandklarn aktard.
TALEPLER KARILANMIYOR
40 dönümlük arazisine sadece bin TL destek verilmesine tepki gösteren çnar, Sözde bir destek vereceklerdi, fakat yok. Umudumuz da kalmad. Taleplerin hiçbiri yerine getirilmedii için artk talep de edemiyoruz. çünkü etsek de bo, devlet hiçbir eyi karlamyor. çiftçilik ölmü. Gelir gider sfra sfr u anda, herkes zarar edecek diye belirtti.
Böyle bir kuraklkla ilk kez karlatn belirten Ylmaz çnar ise hayvanclkla uratn, geçmi senelerde az da olsa elinde bir ey kaldn, fakat pahallaan fiyatlar nedeniyle zorlandn kaydetti.
HAYVANLARINI SATTI
Hayvan yemlerinin hafta da bir zamlanmasna tepki gösteren çnar, Kuraklk nedeniyle saman yok, olan da çok pahal alamyoruz. Hayvanlar için kullandm ilaçlarn fiyatlar da her geçen gün artyor. 15 liraya aldm sinek ilac 80 liraya, yine 15 liraya aldm kepek ise 60 liraya yükselmi durumda. Hiçbirisini alamaz durumdaym. 10 ineim vard bakamadm için satmak zorunda kaldm. uan iki tane ineim kald. Yaknda bunlar da satacam diyerek ii brakmak zorunda kalacan söyledi.
laç, yem, veteriner parasna yetiemediklerini belirten çnar, Tek geçim kaynam bu, bunu da elimizden alyorlar. Devletin bu duruma el atmas lazm, çiftçiye destek sunmas gerek dedi.
ZMO: ÜRETC ZORLANIYOR
Yaanan kuraklk ve çiftçinin maduriyeti üzerine konutuumuz Ziraat Mühendisleri Odas (ZMO) Diyarbakr ube Bakan Abdussamed Ucaman, Diyarbakr genelinde u anda yaklak 600 bin dönümü aan mercimek, bir milyon dönüm arpa ve 3 milyon dönüm kuru buday üretimi olduunu kaydederek, kuraklkla birlikte üreticinin zorlandn söyledi.
CDD SORUNLAR
çiftçilerin sulama yapmad arazileri braktn aktaran Ucaman, Mera sahalar da bu ya rejiminden etkilendi, yaa paralel olarak azalmayla hayvan otlatmada da skntlar yaanlyor. Bölgemizde hüküm sürmekte olan kuraklk, bir taraftan bölge üreticisini dier taraftan Türkiyedeki kuru bakliyatta ciddi sorunlar douracak. Hayvan yemleri ve sofraya gelecek çorbaya kadar bir çarpan etkisi yaratacak diyerek uyard.
Bilinçsiz uygulama ve politikalarn tarm bitirme noktasna getirdiine dikkati çeken Ucaman, Bölgedeyse farkl bir politika izleniyor. Belediyelere, meclis üyeliklerine, muhtarlklara kayyum atayan devlet, onca kurumu ilevsiz hale getirip, bu yaananlar karsndan kör sar dilsizi oynuyor. Her bir kara bir baraj yaplmasna ramen bu kuraklk neden diye sormamak elde deil sözleriyle tepkisini dile getirdi.
TEDBRLER ALINMALI
Ucaman, acilen u önlemlerin alnmasn talep etti: Tarm Kredi Kooperatifleri borçlu olan çiftçilerin borçlarnn faizsiz ertelenmeli, Ba-Kur primlerinin ötelenmeli, elektrik borcu ve sulama borcu olanlarn borçlarnn devlet tarafndan ödenmeli ve hasattan sonra çKS ödemelerinin yaplmas gerekir. Ortaya çkacak üretim eksiklii nedeniyle hasat sonras yaanacak fiyat artlar konusunda hükümeti ivedi önlemler almaya çaryoruz. Pandemiden kaynakl dier ülkelerden ithal edemeyeceimiz için imdiden gerekli tedbirler alnmal.