Diyarbakrn ekilebilir en fazla araziye sahip Bismil ilçesinde, resmi kaytlara göre 280 bin dönüm alanda ekili olan pamuk hasadna baland. Eskiden yüzlerce içinin çalt tarlalarda elle toplanan pamuun artk makinelerle hasad yaplyor. 100 içinin 5 günde toplad pamuu bir makine bir günde toplayabiliyor. Günlerce beklemekten kurtulan üreticiler, makineler ile zamandan kazanrken, ürününü yamura yakalanmadan toplayarak kaliteli bir ürün elde etmeyi baaryor.
1 NSANDA EKYOR, 15 EYLÜLDE TOPLUYORUZ
lçeye bal Tepe beldesi sapnar köyü yaknlarndaki arazisine pamuk eken Mehmet Arif çelebi, bu yln ilk hasadn toplamann mutluluunu yaadn söyledi. çelebi, Nisan banda pamuk ekimine balyoruz, Maysa kadar devam ediyor. O zamanki artlara ve iklimine göre 8-9 günde çkyor. Daha sonra çapaya balyoruz. Bir iki çapa sonras gübre veriyoruz. 3 ay sulama yapyoruz. Sulamadan sonra da mühendislerle birlikte ilaç ve benzeri bakmn yapyoruz dedi.
Eylülün 15inden itibaren hasada baladklarn ifade eden çelebi, Hasad eskiden insanlarn i gücüyle yapyorduk. Yaklak 500 içi bir biçerdöverin yaptn ancak yapyor. Yllara göre kar marjmz deiiyor. Bazen kar ediyoruz, bazen zarar ediyoruz. bazen de baa ba çkyoruz. Yamura yakalanrsak pamuun kalitesi düüyor. Bu ylki verim, geçen yla oran ile yüzde 35 daha iyi diyebiliriz diye konutu.
FYATLAR NET DEL, GÖZLE GÖRÜLEN YÜZDE 35 ARTI VAR
Mehmet Arif çelebi ile birlikte bu yl 800 dönümlük alanda ortak ekim yaptklarn belirten Sedat Yaar ise Geçen ylki verim bizi mutlu etti. Bu yl ürün toplamaya baladk, ama verim konusunda bir ey diyemem. Fakat iyi gibi görünüyoruz. Fiyatlar geçen yla oranla yüzde 35 bir art göstermi durumda. Ama stabil deil, piyasada dengeler oturmad için, çrçr fabrikalarmz da daha balamad, bu yüzden fiyatlar net deil. Ama u anda gözle görülen bir yüzde 35 orannda art var. Geçen ylki verimi yine alrsak, çiftçi tatmin olacaktr. Ama girdi maliyetlerimiz bu yl çok fazla. Bu pamuk hasad yaplrken, toplanan pamuklar kamyon ve traktörlerle çrçr fabrikalarna götürüyoruz. u an taban fiyat belli deil. Ekim ay banda taban fiyatlar belirlenecek dedi.
6 AYDA TOPLANAN PAMUK MD 2 AYDA TOPLANIYOR
çrçr fabrikas bulunan Diyarbakr Borsas meclis üyesi Ercan Altu, 22 yldan beri pamuk alm-satm yaptklarn belirterek, artk ekimin ve hasadn makinelerle yaplmasyla kalitenin arttn söyledi. lçe genelinde resmi olarak 280 bin dönüm alanda pamuk ekiminin yapldn anlatan Altu, 1996 ylnda buray kurduk. Daha önce insan gücüyle elle toplanan pamuklar buraya geliyordu. u an Bismil genelinde 110 pamuk toplama makinesi var. Bu makineleri geldikten sonra daha seri alm yapmaya baladk. 6 ayda toplanan pamuk, imdi 1 ayda toplanyor. Eskiden yamura yakalanan pamuun kalitesi düük oluyordu. Bu nedenle hem çiftçinin malnn deeri kaybolmuyor, hem de bizler daha düzgün pamuk çkarabiliyoruz. Pamuk yeni yeni toplanmaya baland. nallah rekolte de yüksek olur çiftçimiz de kazanm olur. çiftçilerimiz tarlada ilaçlama ve bakmn yaptktan 15 gün sonra pamuu toplamaya balyor. Daha sonra buraya gelen pamuklar, snflama yaplarak çiit ve kalitesine göre snflandrma yapyoruz. Bundan sonra pamuklar balya haline geliyor. çiit de küspe ve ya fabrikalarna gidiyor, bir ksmn da tohumluk olarak ayryoruz. Pamuklar da iplik fabrikalarna gönderiyoruz diye konutu.
350 KLO ÜRÜN ALINAN BR DÖNÜMLÜK ALANDAN MD 600 KLO ALINIYOR
Geçen yllara oranla gelien teknoloji ile çok daha kaliteli ürün elde ettiklerini ve üreticinin de bu yüzden kazancnn arttn ifade eden Altu, Geçen yla göre bu yl çok ciddi farklklar olutu. Eskiden bir dönümden 350 kilo pamuk alnrken, imdi 600 kilo pamuk alyoruz, hem de daha kaliteli. Tohumlamada çok ciddi gelimeler var. Bu yüzden ekimden çok kaliteli ve daha verimli ürün alabiliyoruz. Bize gelen pamuk, 15 gün içerisinde ilenerek tohum, çiit ve balya pamuk haline geliyor. Pamuk taban fiyatlar genelde toplanmadan sonra çrçr fabrikalarnda ilendikten sonra belirleniyor. Dövizin yükselmesinden dolay pamuk rekolte fiyatnda çok ciddi bir beklentimiz var. Geçen yl 2,6 lira iken 4 lirann altnda olmayacan düünüyoruz. Dünya pamuk piyasas da bu civarda olduunu düünüyoruz dedi.