Diyarbakrda, GAP Uluslararas Aratrma ve Eitim Merkezi (UTAEM) bünyesinde hazrlanan ve IPA tarafndan finanse edilen projeyle Türkiyenin ilk uluslararas akrediteye sahip Lif Kalite Analiz Laboratuvar kuruldu.
GAP UTAEM tarafndan hazrlanan, program otoritesinin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl olan, finansnn AB Katlm Öncesi Yardm Program (IPA) Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programndan salanan Pamuk Lifi malatnda Bölgesel Snai birlii projesi ile 6 milyon avroya mal olan GAP Pamuk Lifi Test ve Analiz Laboratuvar ina edildi.
çIRçIR LETMELER
çrçr iletmelerinden alnan numunelerin uluslararas lif kalite deerlerine göre snflandrlmasnn ardndan sonuçlarn web ortamnda paylalmas ile uluslararas geçerlilie sahip bir kimlik kazandrlmas hedeflenen bölge pamuu, alc ve satc arasnda salanacak güvenle de ihtilaflarn ortadan kaldrlmas ve pamuun hak ettii deerde satlmasnn salanmas hedefleniyor.
GAP UTAEM Müdürü Mehdi Sümerli, Türkiyenin pamuk üretiminin yüzde 60ndan fazlasnn bölgede gerçekletirildiini söyledi.
Pamuun, pres ve çrçr iletmelerinde sondaj sistemiyle alnan numunelerinin tasnif odalarnda göz kararyla snflandrlarak kalitesinin belirlendiini ifade eden Sümerli, bu ekilde yaplan analizlerin belirli bir standarttan uzak olmasndan dolay beraberinde birçok sknty getirdiini belirtti.
GÜVENSZLK VAR
Bu da alc ve satc arasnda bir güvensizlie neden oluyor. diyen Sümerli, bu güvensizlii ortadan kaldrmak, daha güvenli bir ortamda uluslararas akredite olmu bir laboratuvarda kaliteyi tescil ederek o güven ortamn salamak amacyla laboratuvar kurduklarn kaydetti.
Laboratuvar pamuk üreticileri, çrçr ve tekstil sektörünün hizmetine sunacaklarn ifade eden Sümerli, Buras bir hakem laboratuvar konumuna gelecek. dedi.
BR LK OLACAK
Sümerli, öyle devam etti:
Dünyada uluslararas akredite olmu pamuk lifi kalite analiz laboratuvar olarak 6 tane var. Bunun 7. Diyarbakra kurduk, Türkiyede bir ilk olacaktr. u an da montajlar bitti, test aamasnda. Laboratuvar 2018de tam olarak faaliyete geçecektir. Laboratuvarda hem bölgedeki çrçr iletmelerinin hem de ülkemizin dier illerinden gelecek olan pamuklar ve hatta dier ülkelerden de gelecek olan hakem amaçl pamuk analizlerini yapacaz. Laboratuvarda yapacamz analizler, uluslararas akredite olmamzdan dolay uluslararas bir geçerlilii olacaktr. Bütün dünyada bizim sonuçlar geçerli olacaktr.
Projeyi hazrlayan Ziraat Yüksek Mühendisi ehmus Atakul da 2008de yaptklar GAP çrçr Kümelenme Analizi çalmasyla çrçr ve pres iletmelerin sorunlarna yönelik tespitler yaptklarn ifade etti.
Bu sorunlarn çözümü için birim olarak 2009 ylnda proje hazrlna giritiklerini ve bu projeyi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlnn program otoritesi olduu ve AB tarafndan desteklenen IPAya sunduklarn anlatan Atakul, kabul edilen proje kapsamnda laboratuvar kurduklarn aktard.
çrçr iletmelerinde üretilen lifin tam kalitesinin analizlerini yapabilecek uluslararas bir akreditasyona sahip bir laboratuvarn olmadn tespit ettiklerini belirten Atakul, öyle devam etti:
LETMELERN KAPASTES
Bu laboratuvar olmad için daha çok iplik fabrikalarnn elinde bulunan laboratuvarlarda çrçr iletmesi pamuklar analiz ediliyordu. Bu da ticarette olumsuz baz sorunlara neden oluyordu. Bir güven problemi yaanyordu. Bu güven problemini amak için bu laboratuvar kurma ihtiyac duyduk. Burann analizleri artk nihai analizlerdir. Bu laboratuvarlar, dünyada bulunan prestijli laboratuvarlardr. Laboratuvarmzn inaatn, ekipmann, personelini tamamen buna göre dizayn ettik. Laboratuvar sayesinde ticari anlamazlklar, güven problemleri tamamen alm olacak.
Atakul, Dünyadaki sistem ve piyasann istedii parametreler neyse ona uygun ekilde analizler yaplacaktr. plik fabrikalarmzn yllardan beri arzulad ve talep ettii bir hizmetti. Bu hizmeti de bu laboratuvar sayesinde salam olacaz. ifadelerini kulland.
- Bölgedeki pamua olan güveni artracak
Analiz sonuçlarnn oluturacaklar web sayfas üzerinden iletmelere iletileceini belirten Atakul, öyle konutu:
Bu sonuçlara çrçr fabrikalarnn sahipleri kendi iletmelerinde üretilen ürünün kalitesini görebilecekler. plik fabrikalar bu sonuca ulaabilecekler. Dolaysyla hangi çrçr iletmesinin elinde ne kadar kalitede ve miktarda pamuk lifi olduunu hiçbir arac, komisyoncu olmadan bu sonuçlar görecekler. Alm ve satm güvenli bir ortamda akrediteye sahip bir laboratuvarn analiz sonuçlarna göre gerçekleecek. Bu da bölgedeki pamua olan güveni ve rabeti artracak. Dolaysyla üreticilerimiz kaliteli pamuunu daha yüksek fiyata satma imkanna kavuacak
Atakul, sistemle daha önce iplik ve çrçr iletmeleri arasnda araclk yapan ve bundan dolay belli bir ücret alan komisyonculara da ihtiyaç kalmayacan belirtti.
çrçr ve pres fabrikas sahibi Tahsin Ulu ise çiftçiden gerçek deerini bilmeden ylda yaklak 7 bin ton pamuk alarak ilediklerini söyledi.
Kalitesini belirlemek için ürünlerini iplik fabrikalarna gönderdiklerini aktaran Ulu, Malmza düük fiyat veriliyor. plikçilerin önünde elimizi balyoruz. Laboratuvar kurulursa bizimle iplik fabrikalarnn arasndaki güvensizlik kalkacak. Laboratuvarda çkan sonuçlar sayesinde ürünümüzün deerini bileceiz. Daha rahat bir ekilde satarz. Malmzn kalitesini biliriz. eklinde konutu.
Diyarbakrda faaliyet gösteren iplik fabrikasnn müdürü Ekrem Kul da aldklar pamuun analizini yapmak için maliyeti yaklak 4 milyon liray bulan pamuk analiz laboratuvarlarn kurduklarn anlatt.
Küçük ve orta iletmelerin böyle bir yatrm yapma imkanlarnn bulunmadn anlatan Kurt, laboratuvar sayesinde küçük ve orta iletmelerin bu yatrm yapmadan güvenli bir ekilde pamuk ihtiyaçlarn karlayabileceklerini sözlerine ekledi.