Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, 2012 müdahale alım fiyatının, Anadolu kırmızı sert ekmelik buğday için ton başına 665 lira olarak belirlendiğini bildirdi. Eker, Türkiye’nin hububat üretiminde geçen yıla göre bir miktar azalma beklendiğini, buğday üretiminin 19,5 milyon ton civarında gerçekleşeceğinin tahmin edildiğini bildirdi.
Bakan Eker, TMO Genel Müdürlüğü’nde düzenlediği basın toplantısında 2012 dönemi TMO müdahale alım fiyatları ile hububat politikalarını açıkladı. 2011 yılı dünya buğday üretiminin bir önceki yıla göre 42 milyon tonluk rekor artışla 695 milyon ton olarak gerçekleştiğini hatırlatan Eker, 2012 yılında ise dünya ekim alanlarında kayda değer bir değişiklik olmamasına karşın, verimdeki yer yer karşılaşılan düşüşle bağlantılı olarak üretimin 671 milyon ton seviyelerine gerileyeceğinin öngörüldüğünü kaydetti.
HUBUBAT FİYATLARI AÇIKLANDI
Türkiye’de 2012 yılı hasadının iklim faktörleri nedeniyle geçen yıla göre biraz gecikmeli olarak arpada 10 Mayıs’ta Şanlıurfa’da, buğdayda ise 22 Mayıs’ta Adana’da başladığını anlatan Eker, Türkiye genelinde bugün itibarıyla arpa hasadının yüzde 15, buğday hasadının ise yüzde 16’ya ulaştığını, hasadın hız kazanarak devam ettiğini bildirdi.
Hasadın ilk başladığı günden itibaren TMO’nın üreticilere depolama imkanı sağladığını ve müdahale alım fiyatları açıklandıktan sonra ürünlerini istedikleri şekilde pazarlayabilmelerini teminen 31 Mayıs 2012 tarihide taahhütname ile ürün alımlarına başladığını ifade eden Eker, ’’piyasadaki ürün fiyatları hasadın başlangıcından bugüne kadar üreticiye mağdur etmeyecek seviyelerde oluşmuştur’’ şeklinde konuştu.
MÜDAHALE ALIM FİYATLARI
Dünya ekmeklik buğday fiyatlarına bakıldığında 1 Haziran 2011 tarihinde ton başına 365 dolar olan ABD sert kırmızı kışlık buğday fiyatının cari tarih itibarıyla 283 dolara gerilediğini anlatan Eker, ’’yani geçen yıla göre dünya fiyatlarında yüzde 22’lik bir düşüş yaşanmıştır’’ dedi.
Eker, Türkiye’ye bakıldığında cari piyasalarda, kalitesine ve üretildiği bölgeye göre değişmekle birlikte ortalama olarak Anadolu kırmızı sert ekmeklik buğdayın ton başına 637 lira fiyattan, arpanın ise ton başına 540 lira fiyattan işlem gördüğünü ifade etti.
Geçtiğimiz yıl ton başına 605 TL olarak açıkladıkları müdahale alım fiyatının 2012 yılında Anadolu kırmızı sert ekmeklik buğday için ton başına 665 lira olarak belirlendiğini bildiren Eker, bu fiyatın yüzde 11,5-12 oranında protein içeren buğday için belirlendiğini, proteini yüzde 13 ve üzerinde süne oranı düşük olan kaliteli buğdaylarda ise ton başına 685 liraya kadar çıkabileceğini ifade etti.
MAKARNALIK BUĞDAY ALIMI
Alım fiyatının makarnalık buğday için ise ton başına 705 lira olarak belirlendiğini ifade eden Eker, bu fiyatın yüzde 12-12,5 oranında protein içeren makarnalık buğday için belirlendiğini, proteini yüzde 13,5 ve üzerinde süne oranı düşük olan kaliteli makarnalık buğdaylarda ton başına 726 liraya kadar çıkabileceğini kaydetti.
Eker, makarnalık buğday için belirlenmiş olan 705 lira ton başına müdahale alım fiyatının bakanlıkça verilen ton başına 115 lira prim ve diğer desteklerle beraber ton başına 820 liraya çıktığını belirtti.
Diğer gruplardaki buğday alım fiyatlarının ise pariteye göre belirlendiğine işaret eden Eker, 2011 yılında arpa, çavdar yulaf ve tritikale için verilen ton başına 40 liralık primin, 2012 yılında buğdayda olduğu gibi 50 TL/tona yükseldiğini bildirdi.
Eker, TMO’nun 1 Kasım 2012’den itibaren ürün satışlarına da başlayacağını belirterek, satış fiyatlarının satış öncesinde açıklanacağını söyledi.
Halihazır piyasalarda arz-talep fiyat oluşumuna bakıldığında, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için bugün itibarıyla bir müdahale alım fiyatı açıklanmasına ihtiyaç duyulmadığını belirten Eker, piyasadaki gelişmelere göre hareket edileceğini kaydetti.
ÜRÜNÜN TAMAMI SATIN ALINACAK
TMO’ya ürünlerin teslim edecek üreticilerin alım noktalarında herhangi bir zorlukla karşılaşmamalarını için, çiftçi kayıt sistemi (ÇKS) bilgilerini mutlaka güncellemelerinin, mümkün olduğunda TMO tarafından belirlenen bankalardan alınacak ürün kartı ile alım noktalarına gelmelerinin önemli olduğunu vurgulayan Eker, TMO’nun kendisine yönelecek ürünün tamamını satın alacak şekilde hazırlıklarını tamamladığını bildirdi. Bakan Eker, şöyle devam etti:
’’TMO müdahale alım politika ve fiyatlarının tüm hububat piyasasına yön vermesi, piyasalarda istikrar sağlaması ve piyasaları dengede tutması bizim dileğimizdir bizim için temennidir. Bu bir müdahale alım fiyattır. Aslolan piyasanın kendi mekanizmaları içerisinde regüle edilmesidir. Bugün 630 lira civarında gerçekleşen piyasa fiyatına biz üretici lehine müdahale ediyoruz, diyoruz ki Anadolu kırmızı sert buğdayı 665 ton/liradan alabiliriz, bize getirirseniz, bu fiyattan bu şekilde alırız. Bu da üretici lehine müstahsil lehine, TMO olarak aldığımız karardır.’’
İZLENİLECEK POLİTİKA BELİRLENDİ
Hububat ürünlerinde izlenecek politikalar hakkında da bilgi veren Eker, TMO’nun bu yıl hububat alımlarında tüm Türkiye’de 310 noktada faaliyet göstereceğini, ürünlerini taahhütname karşılığında TMO’ya teslim etmiş olan üreticilerin yarından itibaren 10 gün içerisinde ürünlerini geri çekebileceğini ve TMO’ya satabileceğini ifade etti.
ÇKS’ye kayıtlı üreticilerinden belgelerdeki üretim miktarının tamamının satın alacağını, herhangi bir alım kısıtlamasının uygulanmayacağını anlatan Eker, şunları kaydetti:
’’Ürünler bu yıl da fiziksel analizlerinin yanında, kimyasal analiz değerlerine göre fiyatlandırılacak ve kalitesine göre sınıflandırılarak depolanacaktır. Geçtiğimiz yıl ’kaliteli üret daha fazla kazanç elde et’ sloganıyla başlattığımız bu sistem ile sertifikalı tohumluk kullanımı da artmış, hasattan elde ettiğimiz ilk verilere bakıldığında üretilen ürünlerin kalite ve veriminde de artış sağlanmıştır.
Bu yıl ilk kez uygulanmaya başlanacak olan randevulu alım sistemi ile üreticilerimiz randevu almak suretiyle sıra beklemeden aynı gün içerisinde ürünlerini teslim edebilecekler. Altyapısı uygun olan 16 borsada alım yapılmaya devam edilecek ’’
30 GÜN İÇERİSİNDE ÖDEME YAPILACAK
TMO’nun bu yıl Polatlı, Ahiboz, ve Lüleburgaz’daki alımlarını lisanslı depolar üzerinden yapacağını belirten Eker, ürünlerini lisanslı depolara bırakan üreticilerin ürün senediyle, TMO depolarına emanete bırakan üreticilerin ise makbuz senediyle TMO’dan yüzde 30 avans alabileceğine, anlaşmalı bankalardan kredi kullanabileceğine işaret eden Eker, tüccarların, kendi deposunda bulundurduğu ürünlerini, lisanslı depoya bıraktığı ürünlerini ve TMO depolarına emanete bıraktığı ürünlerini üreticiden aldığını belgelemek kaydıyla 1 Kasım 2012 tarihinden itibaren TMO’ya satabileceğini bildirdi.
Bu yıl ürün bedeli ödemelerinin ürünün TMO’ya teslim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde üreticilerin banka hesaplarına aktarılacağına işaret eden Eker, ’’ancak ürününü 12 anlaşmalı bankadan alınacak ürün kartı ile teslim eden üreticilere 30 gün yerine 10 gün içerisinde ödeme yapılacaktır’’ dedi.