Döviz endeksli olan gübre, tohum, yakt ve tarm ilaçlarna yaplan zamlar nedeniyle zarara uradn belirten ZMO Diyarbakr ubesi Bakan Abdussamed Ucaman, çiftçilerin tarmdan vazgeçtiini söyledi.
Döviz kurundaki artla neredeyse her hafta yaplan zamlar, tüketicinin olduu kadar üreticinin de cebine yansyor. çiftçi, döviz endeksli olan gübre, mazot ve ilaca gelen zamlarla masraflarn dahi karlayamayacak duruma geldi. çiftçilerle görüen Ziraat Mühendisleri Odas (ZMO) Diyarbakr ubesi Bakan Abdussamed Ucaman, bu sezon kurakln ekstrem bir ekilde artyla çiftçinin zarar ettiini belirterek, normal süreçte 22 milyon ton buday üretilmesi beklenirken, bu sene 15-16 milyon ton üretildiini aktard.
YÜZDE 200 ARTI
Sadece Diyarbakrda 3 milyon ton ekilen buday, mercimek ve arpann olduunu söyleyen Ucaman, bu üreticilerin yüzde 95inin yeteri kadar ürün elde edemediklerini ve zarar ettiklerini ifade etti. Arpann bin 700 TLden 2 bin 800e yükseldiine dikkat çeken Ucaman, özellikle hayvan yemi olarak kullanlmas sebebiyle Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) 1 buçuk milyon ton arpay ithal etmek zorunda kaldn, son olarak TMOnun yeniden ithalat için ihale hazrlnda olduunu kaydetti. Üretimin azalmasnn en önemli sebebinin dövize endeksli olan gübre, tohum, yakt ve tarm ilaçlarnn her geçen pahalanmas olduunu belirten Ucaman, Bu yl içerisinde gübre yüzde 151, ilaçlar yüzde 100 yükseldi. Yine mazot ald ban gitti dedi. Baz ürünlerin yüzde 100, bazlarnn ise yüzde 200 arttnn altn çizen Ucaman, asl artlarn ise Ocak aynda stoklarn tükenmesiyle birlikte yaanacan söyledi.
KÖYLÜ TARIMDAN VAZGEçYOR
Tarmsal bilimin hala köylüye ulatrlmadn ve köylünün bu konuda eitilmediini dile getiren Ucaman, Baz bölgelere hizmet götürülmediine ahit olduk. Tabii üretici burada girdi maliyetleri yüksek olduu için piyasa koullarnda d ülkelere kar rekabet edemeyecek duruma geliyor. Bu da bir ksm köylünün tarmdan vazgeçmesine, göç etmesine ve bir ksmnn da tarm kredi kooperatifine, bankaya, tefecilere borçlu olmasna yol açyor diye belirtti.
HERKES ZARAR EDER
çiftçinin zarar etmesinin herkesi etkileyeceini sözlerine ekleyen Ucaman, Yüksek girdi maliyetleri sebebiyle üretim yaplmad zaman kenti de kasabay da köyü de etkiler. Fakirin yemei olarak adlandrlan ve sadece bölgede yetien krmz mercimek, bugün üretimi yaplamamasyla yüksek fiyattan alnyor. Yani insanlarn bu gdaya bile ulaamamas söz konusu ifadelerini kulland.
YAPILMASI GEREKENLER
Atlmas gereken en önemli admlardan birinin tarm seferberlii olduunu vurgulayan Ucaman yaplmas gerekenleri u ekilde sralad: Öncelikle bakanlk ZMOnun görülerini dikkate almal. Bu sebeple ilk olarak bir mühendislikte istihdamnn gerçekletirilmesi gerekiyor. çiftçinin, köylünün muzdarip olduu yüksek meblal bir girdi maliyeti var. Geçen yl dekara 480 TL girdi maliyeti olurken, bu yl bu rakam 900 TLyi at. Dolaysyla bu girdi maliyetinin düürülebilmesi için mazot, gübre, ilaç ve tohumun KDVsinin alnmamas gerektiine dair bir kararllk oluturulmas gerekiyor. Bu girdi maliyetini de azaltacaktr. Desteklemeler bu konuda çiftçinin bahsedilen moralini düzeltmiyor. Moral verilmek isteniyorsa destekleme deil, KDVsiz ve vergisiz bir ekilde köylüye ve çiftçiye girdi maliyeti sunulmal. çiftçi ve köylü bu ekilde tarlasna çok büyük bir moralle girebilir.