Enerji Bakanlığına bağlı Enerji Piyasasını Düzenleme Kurulu, kısa adıyla EPDK gazete, internet siteleri ve sosyal medya üzerinde bazı eleştiri ve gerçeği yansıtmayan haberler için açıklamada bulundu.
EPDKdan yapılan açıklama şöyle;
1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan elektrikteki fiyat artışına yönelik bazı spekülasyonlar basına yansımış ve Kurum olarak yaptığımız açıklama ile elektrikte herhangi bir gizli zammın söz konusu olmadığını vurgulamıştık. Açıklamada ifade ettiğimiz gibi Enerji bedellerindeki artışlar ile değerlendirildiğinde nihai fiyat artışı ortalama %6,8dir.
İlgili açıklamamızı bir kez daha dikkatinize sunmanın yanı sıra sizleri teknik düzeyde bilgilendirmek ve sizlerin de kamuoyunu daha iyi bilgilendirmesine destek olmak amacıyla bazı hususları belirtmekte fayda görüyoruz.
Dağıtım Bedelleri Neden Yüksek?
Önceki uygulama dönemlerinde dağıtım ve iletim gibi şebeke faaliyeti kapsamındaki bedeller (dağıtım bedeli, iletim bedeli, vs) ayrı ayrı uygulanmakta iken 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren bu bedeller dağıtım bedeli olarak uygulanmaya başlanmıştır. Bu sebeple dağıtım bedelinde yüksek artışlar yoktur ve nihai toplama bakıldığında yalnızca makul seviyelerde fiyat değişimlerinin söz konusu olduğu görülmektedir. Diğer bir deyişle tüketicinin eski dağıtım bedeli ile yeni dağıtım bedelinin kıyaslaması doğru değildir. Faturayı oluşturan maliyet kalemlerinin ve bedellerin hangi başlık altında yer aldığı hususu ikincil mevzuat kapsamında düzenlenen ve tüketicinin faturasını etkilemeyen bir konudur.
Vatandaşlarımız Faturalarını Nasıl Kontrol Etmeliler?
Tüketici tarafından yapılması gereken Kurumumuz internet sitesinde (www.epdk.gov.tr) yer alan Elektrik Faturası hesaplama modülünü kullanarak faturadaki okuma tarihleri ve tüketim miktarı bilgilerini girerek fatura tutarını hesaplamak ve bu tutarı faturada yazan tutarla karşılaştırmaktır.
Ayrıca, tüketicilerimiz bu hesaplamanın detayını görmek istiyorlarsa yine internet sayfamızdan ulaşacakları onaylı fiyatlar ile faturalarında yer alan fiyatları karşılaştırabilir, nihai fiyatlar ile tüketim miktarının çarpılması sonucu elde edilen rakama vergi ve fonları uygulayarak elde edilen tutarın fatura tutarına eşit olup olmadığını kontrol edebilirler.
Tüketicilerin faturaları karşılaştırırken yanılgıya düştükleri temel bir sorun, iki ayrı faturadaki tüketim miktarı bilgisine bakmaksızın toplam fatura tutarlarını karşılaştırarak elektrik fiyatlarındaki değişimi hesaplamalarıdır.
Örneğin bir önceki faturasının tutarı 100 TL olan bir tüketici sonraki faturada 300 TL gördüğünde elektrik fiyatlarının %200 arttığı gibi bir yanılgıya düşmektedir. Oysa, tüketim miktarındaki değişime bakmaksızın yapılacak bu analiz yanlış olacaktır. Doğrusu faturalardaki toplam tutarları önce tüketim miktarlarına bölmeli ve çıkan birim bedeller üzerinden analiz yapılmalıdır. Bu konu aşağıdaki örnekte daha detaylı izah edilmektedir.
Örnek Fatura Mukayesesi:
10 Kasım-10 Aralık Faturası
Toplam Tutar (Enerji Bedeli + Dağıtım Bedeli + Vergi ve Fonlar): 100 TL
Toplam Tüketim: 250 kWh
Vergi ve Fonlar Dahil Birim Bedel: 100 TL/250 kWh = 40 kr/kWh
10 Aralık-10 Ocak Faturası
Toplam Tutar (Enerji Bedeli + Dağıtım Bedeli + Vergi ve Fonlar): 300 TL
Toplam Tüketim: 734 kWh
Vergi ve Fonlar Dahil Birim Bedel: 300 TL/734 kWh = 40,9 kr/kWh
Bu hesaplama yapıldıktan sonra vergi ve fonlar dahil nihai birim bedelin örnek faturada 40 kr/kWh seviyesinden 40,9 kr/kWh seviyesine yükseldiği, yani %2,2 fiyat artışı olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu durumda fatura 100 TLden 300 TLye yükseldiği için %200 zam olduğunun düşünülmesi, yani tüketim miktarındaki artışı göz ardı etmek doğru olmayacaktır.
Faturalara esas tüm bedellere http://www3.epdk.org.tr/index.php/elektrik-piyasasi/tarifeler?id=133 internet adresinden ulaşılması mümkündür.
Fatura konusunda bir diğer önemli husus, elektrik fiyatlarının artması sonrasında kesilen faturalardaki tüketim miktarının tamamının artmış bedeller üzerinden faturalandırıldığı, şirketlerin okumayı geciktirerek yüksek fiyattan fatura kestiği ve tüketici mağduriyeti oluşturduğu yönündeki yanlış bilgidir.
Kurumumuz mevzuatı gereği faturalarda kıst uygulaması yapılmakta, faturaya esas tüketim miktarı ilk okuma ve son okuma tarihleri arasında kalan aylara ilgili aydaki gün sayısına göre dağıtılmakta ve her aya düşen miktara o ayda geçerli olan elektrik fiyatları uygulanarak fatura tutarı hesaplanmaktadır.
Örneğin, yukarıda yer alan örnekteki 10 Aralık 10 Ocak dönemine ait faturanın toplam tüketimi olan 734 kWhın gün sayısına göre oranlanarak 497 kWhının Aralıkta, kalan 237 kWhının Ocakta tüketildiği kabul edilerek faturalama yapılmakta; Aralık tüketimi Aralıkta geçerli olan 40 kr fiyattan Ocaktaki tüketimi ise Ocakta geçerli olan 42,7 kr fiyattan hesaplanmaktadır. Dolayısıyla, tüketimin tamamının yeni fiyattan faturalanması söz konusu olmamakta, sayaçların geç okunması ve fiyat artışının beklenmesi kesinlikle şirketlere avantaj sağlamamaktadır.
Tüm hesaplamalar ve mukayeseler neticesinde faturaya itirazın devam etmesi halinde ilgili mevzuat gereğince öncelikle tedarikçilere, tatmin olunmaması halinde gerekli bilgi ve belgelerle Kurumumuza başvurulmasını bekliyoruz.