Dönüüm projeleri özel hesab gelirlerinin elde edilmesi, tahsili ve takibi ile bu hesaba bütçeden aktarlan tutarlarn dönüüm faaliyetleri kapsamnda yürütülecek hibe veya borç verme programlarnda kullanlmasna ilikin usul ve esaslar belirlendi.
çevre ve ehircilik Bakanlnca hazrlanan Dönüüm Projeleri Özel Hesab Yönetmelii, Resmi Gazetenin dünkü saysnda yaymland.
Yönetmelik, Afet Riski Altndaki Alanlarn Dönütürülmesi Hakknda Kanun çerçevesinde hazrland.
Yönetmelie göre, anlama ile tahliye edilen, yktrlan veya kamulatrlan yaplarn maliklerinden ve malik olmasalar bile bu yaplarda kirac ya da snrl ayni hak sahibi olarak en az bir yldr ikamet ettii yahut bunlarda i yeri bulunduu tespit edilenlerden konutunu ve i yerini kendi imkanlar ile yapmak veya edinmek isteyenlere Bakanlkça özel hesaptan kredi verilebilecek.
Kullandrlacak kredilerin azami tutarlar ile kredinin tahsis öncelikleri, özel hesabn finansman durumu, proje büyüklüü, inaat maliyetleri, inaatlarn bulunduu bölgeler dikkate alnarak Bakanlkça her yl belirlenerek ilan edilecek. Talep edilmesi halinde, Bakanlkça belirlenen tutarlarn altnda da kredi açlabilecek.
- Kredi bavurular ve kullandrlmas
Özel hesaptan kredi kullanmak isteyenler, bulunduklar yerdeki çevre ve ehircilik il müdürlüklerine bavuracak. ncelenen kredi bavurularndan uygun görülenler onaylanmak üzere Bakanla gönderilecek. Onaylanan kredi karlnda Bakanlkça belirlenen tutarda teminat alnacak.
Kredi kullananlar ile Bakanlk arasnda kredi sözlemesi düzenlenecek. Bu sözlemelerde borçlularn gayrimenkullerinin tapu kaytlarna ve bamsz bölümlere ait bilgilere, kredi ile geri ödeme artlar ve dier hususlara yer verilecek. Kredi borcuna karlk olarak gerekli ipotek tesis ve tescil ilemleri yaplacak.
Konutunu veya i yerini kendi imkanlar ile yapmak isteyenlere açlan kredinin yüzde 25i pein, geri kalan ise inaatn ilerleme oran dikkate alnarak 3 eit taksitte hak sahibinin hesabna aktarlacak.
Konutunu ya da i yerini kendi edinmek isteyenlere açlan kredinin tamam, kredi sözlemesine istinaden gerekli ipotek tesis ve tescil ilemlerinin yaplmasn müteakip hak sahibinin hesabna yatrlacak.
- Ykm kredileri
Riskli alanda yer alan veya riskli olduu tespit edilen yaplar için, Bakanlkça özel hesaptan ykm kredisi verilebilecek.
Bu kredinin tutar her yl Bakanlk tarafndan yaymlanan Mimarlk ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabnda Kullanlacak Yap Yaklak Birim Maliyetleri Hakknda Tebli uyarnca belirlenecek yap yaklak maliyetinin yüzde 1ini, teblide öngörülmeyen yap snflar için ise yap keif bedelinin yüzde 1ini geçemeyecek.
Kredi tutarnn hak sahibinin hesabna aktarld tarihten itibaren bir ay içerisinde ykm ilemi yaptrlarak enkaznn kaldrlmas ve Bakanla bilgi verilmesi zorunlu olacak.
- Kredi geri ödemeleri
Krediyi ödeme dönemi süresince güncelleme metodu uygulanacak. Kredi geri ödemelerinde brüt inaat alan 101 metrekareye kadar olan konutlar için açlan kredilerde aynen, brüt inaat alan 101-150 metrekare konutlar ile 50 metrekare i yerleri için açlan kredilerde yüzde 10 artrlarak, brüt inaat alan 150 metrekareden büyük konutlar ile 50 metrekareden büyük i yerleri için açlan kredilerde yüzde 20 artrlarak uygulanacak.
Geri ödemeler, kredi taksitinin ait olduu ayn ilk i günü ile son i günü arasnda yaplacak.
Kredi geri ödemeleri, brüt inaat alan 100 metrekareye kadar konutlar için 120 aya, 101-150 metrekare konutlar için 84 aya, 150 metrekareden büyük konutlar için 60 aya, 50 metrekareye kadar i yerleri için 48 aya, 50 metrekareden büyük i yerleri için 36 aya kadar taksitlendirilebilecek.
Geri ödemelerde ilk taksit, kredi sözlemesinin imzaland tarihi takip eden ay içerisinde ödenecek. Kredi borcu en fazla 24 ay taksitlendirilebilecek.
Bakanlk, kredilerin amacna uygun kullanlp kullanlmadn her aamada denetleyebilecek ve denetletebilecek. Uygulamada bir noksanlk tespit edilmesi halinde Bakanlkça belirlenen sürede bunlarn giderilmesi istenecek. Noksanlklarn ortadan kaldrlmamas durumunda Bakanlk kredi ilemlerini durdurmaya veya verilmi kredilerden doan alacann tamamn muaccel hale getirmeye yetkili olacak.
Kredi kullanlarak edinilen konut veya i yerinin bir bakas tarafndan devir ya da satn alnabilmesi için kredi borcunun kapatlmas gerekecek.
- Sigorta zorunlu
Yönetmelik çerçevesinde kredi kullananlarca zorunlu deprem sigortas ve tüm riskleri içeren konut ve i yeri sigortas, konut ve i yerleri inaatlar için inaatlarn devam süresince tüm riskleri içeren ilgili inaat sigortas yaptrlacak. naat, konut veya i yerine dönütükten sonra kredi borcu süresince zorunlu deprem sigortas ile tüm riskleri içeren konut ve i yeri sigortas yaptrlmas zorunlu olacak.
Ykm kredileri için yktrlan yapdan dolay üçüncü ahslara kar mali mesuliyet sigortas yaptrlacak. Kredi kullananlarn, sözlemenin imzalanmasndan itibaren geri ödeme süresi sonuna kadar hayat sigortas yaptrmas zorunluluu bulunacak. Sigortalar, ykm kredileri hariç olmak üzere kredi borcu bitinceye kadar her yl yenilenecek.
- Yoksul veya dar gelirlilerin borçlandrlmas
Gecekondu Kanununa göre yoksul veya dar gelirli kabul edilenlere tahsis edilecek konut ve i yerleri, özel hesabn finansman durumuna göre, Bakanlkça uygun görülmesi halinde Umumi Hayata Müessir Afetler Dolaysyla Alnacak Tedbirlerle Yaplacak Yardmlara Dair Kanunda belirtilen usul ile esaslar uyarnca borçlandrma suretiyle de verilebilecek.