Kamuoyunda hurda araç teviki olarak bilinen uygulamayla hurdaya ayrlan otomobil says haziran-temmuz aylarnda, geçen yln ayn dönemine göre 25 katna çkt.
Hazine ve Maliye Bakanlnn 11 Haziranda Resmi Gazetede yaymlanan tebliine göre, 16 ve daha büyük yataki baz motorlu araçlarn ihraç edilmesi ya da hurdaya çkartlmasna bal olarak yeni araç almnda 10 bin liraya kadar özel tüketim vergisi (ÖTV) indirimi salanyor. Uygulamann balamasnn ardndan hurdaya ayrlan tat saysnda dikkat çekici art gerçekleti.
Türkiye statistik Kurumunun (TÜK) verilerine göre, 2012-2017 döneminde hurdaya ayrlan araç says 77 bini geçerken, sadece bu yln haziran ve temmuz aylarnda say 65 bin 222yi buldu.
Hurda araç tevikinden özellikle otomobil sahipleri yararland. Geçen yl haziran ve temmuzda toplam 2 bin 352 otomobil hurdaya ayrlrken, bu yln ayn döneminde say 25 katna çkarak 59 bin 26ya ulat. Otomobilin yan sra dier tatlarda da hurdaya ayrlan araç says yükseldi. Geçen yln haziran ve temmuz aylarnda toplam 5 bin 890 tat hurdaya ayrlmt. Bu yln söz konusu iki aynda say 65 bin 222 olarak kaytlara geçti.
- Tevikler revize edilirse say yükselir
Ömrünü Tamamlam Araç Sanayicileri Dernei (ÖTASAD) Yönetim Kurulu Bakan Günay Dar, AA muhabirine, tevik uygulamasnn yansmalarn anlatt.
Dar, Hazine ve Maliye Bakanl Gelir daresi Bakanlnn konuya ilikin tebliinde yer alan otomobil ve arazi tat cinsi araçlar için ÖTV indiriminin, son ekonomik gelimeler sonucu araç fiyatlarnn artmasndan dolay 8 bin lira ve alt bandnda gerçekletiini söyledi.
Hurda araç tevikinin balangçta youn rabet gördüünü belirten Dar, Tevikler revize edilirse say yükselir. ÖTV matrah alt limitinin 46 bin lirann üzerine çkarlmas ya da ÖTV indiriminin 10 bin liradan fazla uygulanmasyla hurdaya ayrlan araç says artar. dedi.
Dar, uygulamann mevcut haliyle devam durumunda gelecek yl sonuna kadar hurda araç tevikinden 250 bin aracn yararlanmasn beklediklerini vurgulayarak, öyle devam etti:
Tevik kapsamnda, araca sahip son kullanclar genel olarak zorunlu hallerde sorunlu veya bakm-idame maliyetleri yüksek, muayeneden geçemeyecek araçlar elinden çkarmakta, piyasa rayiç deeri 5 bin lirann üzerindeki araçlar ise hurdaya ayrmamaktadr. 16 ya üstündeki mevcut araçlarn yaklak yüzde 80i 5 bin lira ve üzerinde deer ihtiva ettii için halihazrdaki uygulamayla bu araçlarn hurdaya çkarlmas pek mümkün gözükmemektedir.
Hurda araç tevikinden yararlanmak için teblide yer alan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi gerektiine dikkati çeken Dar, M1, N1 kategorisindeki ömrünü tamamlam araçlar (ÖTA) 81 ilde mevcut 121 ÖTA geçici depolama alan statüsündeki lisansl tesislere ya da çevre l Uygunluk Belgesine sahip 192 ÖTA teslim yerine braklarak süreç yönetilmektedir. çevre ve ehircilik Bakanl tarafndan yetkilendirilen ileme tesislerinde ilem gören hurda araç parçalarnn yüzde 31i yeniden kullanma sunulmu, yüzde 39u ise geri kazanlmtr. Kalan ksm lisansl tesislerde bertaraf edilmektedir. diye konutu.
Dar, araç teslim aamasnda süreçlerin sadece evrak üzerinden yürütülmesinin yasal olarak suç olduunun altn çizerek, çevre ve ehircilik Bakanl il müdürlüklerinin bu tesislerde sk denetim uygulamas gerektiini bildirdi.
- Tebliin içerii
Uygulamayla yeni alnacak aracn vergisiz fiyat 46 bin lirann altndaysa 10 bin lira, 46 bin-80 bin lira ise 8 bin lira, 80 bin liray ayorsa 3 bin lira ÖTV indirimi salanyor.
Bunlarn dnda kalan kamyon, kamyonet, tr çekicileri, van, panelvan, minibüs, otobüs gibi araçlar için ise ÖTV matrahna baklmakszn 10 bin liralk indirim uygulanyor.
Düzenlemeden, 27 Mart 2018den 31 Aralk 2019a kadar kayt ve tescili silinerek dorudan veya ihracatçlar vastasyla ihraç edilen veya hurdaya çkartlan araçlar yerine, 31 Aralk 2019a kadar alnacak araçlar için yararlanlacak.
TÜK verilerine göre Haziran-Temmuz 2017 ile Haziran-Temmuz 2018 dönemlerinde trafikten kayd silinen motorlu tatlar öyle:
Aylar Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Toplam
Haziran 2017 1 284 382 383 822 470 3 341
Temmuz 2017 1 068 249 304 568 360 2 549
Toplam 2 352 631 687 1390 830 5 890
Haziran 2018 22 913 339 536 1 257 657 25 702
Temmuz 2018 36 113 459 412 1 744 792 39 520
Toplam 59 026 798 948 3 001 1 449 65 222