Diyarbakrda 40 yldr birçok ekonomik krize ramen varln sürdüren 11 tula fabrikasndan 7si kapatld. Her birinin deeri 15 milyon TL olan ve kapatlan 7 fabrikann üretim makineleri dahil metalleri kilogram 1 TLden hurdaclara satld. 7 fabrika, satld hurdaclar tarafndan deerli metalleri için i makineleri tarafndan yktrld. 11 fabrikadan 3ü ise zarar nedeniyle üretimlerini durdurmak zorunda kald.
2 BN 500 K SZ KALDI
Diyarbakr, anlurfa, Mardin ve Gaziantepte hizmet veren 11 tula fabrikasndan 7si, ekonomik kriz nedeniyle inaat sektöründe yaanan daralma, konut stoklarnn eritilememesinin talepleri düürmesiyle zarara girerek tamamen kapatld. 3 fabrika ise üretimini durdurmak zorunda kald. Geriye kalan bir fabrika ise k nedeniyle üretimini durdurdu. Fabrikalarn kapanmas ve üretimin durdurulmas nedeniyle 2 bin 500 kii ise isiz kald.
DEDA ELEKTR KEST
Her fabrikann 90 ile 120 bin TL arasnda elektrik borcu bulunurken, elektrik borcu nedeniyle elektrii kesilen Güven Tula Fabrikas, üretimini durdurdu. Ayn zamanda iktidardaki AK Partinin Diyarbakr merkez Sur lçe Bakan Yardmcs olan fabrika sahibi Emin Bartan, 90 bin TLlik elektrik borcu nedeniyle fabrikasnn elektrii Dicle Elektrik Datm A.. (DEDA) tarafndan kesildiini ve bu nedenle üretimi durdurduklarn söyledi.
Bir aylk 90 bin TLlik borcunun gecikmeye girmesi nedeniyle DEDA tarafndan elektriinin kesildiini dile getiren Bartan, Faturay be gün içinde ödemediiniz takdirde elektriiniz kesiliyor. Bu fabrikada 250 içi çalmaktayd. u an iki bekçimiz var, baka kimse çalmyor. nci, Özbloksan, Dicle ve Diyar Tula Fabrikas, ekonomi ve borçlardan dolay kapatld. Benim fabrikaya kesilen en son elektrik faturas 90 bin TL. Faturay ödememiim ve ödeme gücüm yok. DEDA fabrikann elektriini kesti. Baka gelirlerimizden dolay ayakta kalabiliyoruz diye konutu.
GÖç BALADI
Tulalarn bulunduu ve çounun bu fabrikalarda istihdam edildii Dicle Mahallesinde, fabrikalarn kapanmasyla göç vermeye baladn dile getiren Bartan, Dicle Mahallesi seçimde 13 bin 500 oy kullanld. u an saym yaplrsa 6-7 bin civar insan kalm. sizlikten dolay göç balad. Her fabrikada 250 kii dorudan çalrd. Dolayl olarak her fabrikadan geçimini salayan insanlarn says ise 2 bini buluyordu. Diyarbakrda 4 tane tula fabrikas kalm. DEDA, bu basky kaldrrsa, elektrik faturalarn iirmese tula fabrikalar kendini döndürebilir. Ama borç ve ekonomik kriz nedeniyle kapatld ifadelerini kulland.
FABRKALAR ZARAR EDYOR
Üretimi bir fabrikada durduran ve bir fabrikasn da kapatan Erdal Bayram ise, sertlik politikasnn devreye girdii 2015 ylndan itibaren ekonomik krizin belirtilerinin baladna iaret ederek, Süreç ile beraber bazlar fabrikalarn kapatmak zorunda kald. naat sektörü de durduktan sonra fabrikada tula üretimi yaplamaz hale geldi. naat sektörü krizde olmas ve tulaya talebin ciddi bir ekilde dümesinden kaynakl fabrikalar i yapamaz duruma geldi. Fabrika sahipleri zarar etmeye balamas ile fabrikalar kapatma karar ald eklinde konutu.
40 YIL ARALIKSIZ ÜRETM
Birçok ekonomik krize ramen tula fabrikalarnn üretimlerini 40 yl boyunca kesintisiz devam ettirdiini vurgulayan Bayram, öyle konutu: Bu fabrikalar 40 yl boyunca tula üretimi yapyor. Özellikle Bavar beldesi, u an Dicle Mahallesi olarak bilinen köy ve Diyarbakr merkezde yaayan kiiler bu fabrikalarda çalyordu. Bu fabrikalar kapandktan sonra Burada yaayan insanlar göç etmeye balad. Bu fabrikalardan dolay buralardan mevsimlik içi göçü olmuyordu. Bugün toplamdan 3 fabrika ayakta kalabildi. Durum böyle devam ederse kalan fabrikalar da kapatmak zorunda kalacak.
PAHALI MAKNELER HURDAYA GTT
Her bir fabrikann deerinin 15 milyon TL olduunu aktaran Bayram, ekonomik kriz nedeniyle 7 fabrikann tamamen kapatldn, 3 fabrikann üretimini durduunu, bir fabrikann ise elindeki stoku eritemedii ve kn getirdii talep azl nedeniyle üretim yapmadn söyledi. Her biri 15, toplamda 105 milyon deerinde olan, kapatlan 7 fabrikann üretim makineleri ile metalik deeri olan demirbalarn kilogramnn hurdaclara 1 TLden satldn ifade eden Bayram, hurda niyetine satlan fabrikalarn yktrldn anlatt.
HER FABRKA 30 MLYON TULA ÜRETYORDU
Her bir fabrikann kriz öncesi ylda 30 milyon tula üretme kapasitesiyle çaltna deinen Bayram, öyle konutu: Fabrikalar tamamen ortadan kalkt. Fabrikalarn kapanmas yöre halk için çok kötü oldu. sizlik oran artt. Ülkede siyasal kriz ekonomiyi dibe batrd. Bu tamamen siyasal krizin ekonomiye yansmasyla büyük bir toplumsal sorun haline geldi. Bu fabrikalar burann insanlarn yararnadr. Umarm bu son fabrikalar kapanmaz.
Kapatlan ve üretimi durduran fabrikalarn elektrik borçlarnn bulunduunu dikkati çeken Bayram, DEDA aylk 100 bin TLyi bulan faturalar kesiyor. Burada i yaplyor. Destek olmas lazm. Destek olmad zaman bu i sürdürülemiyor dedi.