Dou ve Güneydou Anadolu bölgelerinde, hayvanlar için yln farkl dönemlerinde yer deitirmek durumunda kalan ve ömürleri adeta sürülerin peinde geçen göçer aileler, yetitirdikleri binlerce koyun ve keçiyle hayvanclk sektörüne katk salyor.
Yaz mevsimini serin olduu için Dou Anadolu Bölgesindeki Erzurum, Van, Elaz ve Muun yaylalarnda geçiren besiciler, havalarn soumasyla dier illere göre daha lk olan Diyarbakr ve anlurfaya geliyor.
Hayvancla uygun kentin farkl bölgelerinde kurduklar çadrlarda k ve ilkbahar mevsimini geçiren göçerler, bu nedenle eitimden sala, teknolojiden sosyal hayata kadar pek çok imkandan mahrum bir yaam sürmek zorunda kalyor.
Yüzlerce hayvann her türlü bakmn yapma kabiliyetine sahip besiciler, doayla iç içe geçen ömürlerini adeta sürülerine adyor.
Göçerler, yetitirdikleri çok sayda koyun ve keçiyle hayvanclk sektörüne önemli katk sunuyor.
- çadrlar kurulmaya baland
Haliliye ilçesine bal Boztepe Mahallesine gelen çok sayda göçer aile, belirledikleri noktalara hem kendileri hem de hayvanlar için çadrlarn kurmaya balad.
çevreden el arabalaryla ta toplayp hayvanlar için al yapan ve aldklar yemleri tayan besiciler, çetin k artlar öncesi hazrlklarn tamamlamaya çalyor.
Souk k günlerini çadrda geçiren ve binbir zorlukla mücadele eden bölgedeki göçerin yüzü, çocuklarnn okula kazandrlmasyla bu yl gülmeye balad. Bölgede yaayan onlarca çocuk, devlet tarafndan salanan servis sayesinde okulla tanm oldu.
- En büyük skntmz meramzn olmamas
Karacada Göçerler Dernei Bakan Hamza Aan, hayvancln zor bir i olduunu ancak göçerlerin bunu severek yaptn söyledi.
Göçerlerin binlerce hayvana sahip olduunu ve tüm zorluklara ramen bu sürülere en iyi ekilde baktn anlatan Aan, en büyük skntlar olan mera konusunun çözülmesi durumunda daha çok koyun yetitirebileceklerini ifade etti.
Hamza Aan, et ithalatnn önüne geçmek için göçerlerin desteklenmesi gerektiini vurgulayarak, unlar kaydetti:
Sadece anlurfada kaytl 338 aile göçebe olarak yayor. Tabii baka illerdeki sayyla birlikte bini buluyorlar. Karacada bölgesinde göçerlerin besledii 200 bin civarnda küçükba hayvan var. Ancak bizim en büyük skntmz meramzn olmamas. Gittiimiz her yerde mera paras veriyoruz, yem de pahal. Her çobana aylk 3-4 bin lira maa ödüyoruz. Hayvanclk zor i, kimse bunu yapmak istemez ama göçerler bunu en iyi ekilde yapyor. Kuzulara bebek gibi bakyoruz, her hayvanla ayr ilgileniyoruz, kadnlarmz hayvanlarn inesini yapyor. Yani bu ii bizden daha iyi kimse yapamaz ama skntlar nedeniyle birçok besicimiz hayvanlarn satmann hesabn yapyor.
- çadrda doum, büyüdüm
Göçer kadnlardan 66 yandaki Hame Turan ise çadrda doup büyüdüünü ve hayatnn tanmakla geçtiini dile getirerek, bu nedenle büyük zorluklar yaadn aktard.
çocuklarnn da bu ekilde bir yaam sürdüünü anlatan Turan, Anlatmakla olacak ey deil, gerçekten çok zor bir ekilde yayoruz. Almasak, sevmesek bu ii yapamayz. Dokuz çocuum dodu, hiçbirini okula gönderemedim ama inallah torunlarm okur. dedi.
Aslen Elazl olan Mehmet Ula da hayvanlar için yaz k demeden sürekli göç ettiklerini ve ilerini tüm imkanszlklara ramen en iyi ekilde yaptklarn ifade etti.
Hayvanclkta giderlerin fazlalndan yaknan Ula, en büyük sorunun ise gittikleri her yerde mera için para vermeleri olduunu söyledi.
Bölgenin hayvanclk açsndan çok elverili olduunu vurgulayan Ula, öyle devam etti:
Her yl olduu gibi bu yl da Elazdan anlurfaya geldik. Yaz aylarnda Mu ve Erzurum yaylalarna, sonbahar ve k mevsiminde ise anlurfa, Mardin, Diyarbakr taraflarna geliyoruz. Kuzular domaya balad zaman, masrafmz ve younluumuz artyor. imiz zor ama yapyoruz. 5 ay burada kaldktan sonra yava yava Erzurum ve Elaz yaylalarna doru gidiyoruz. Oralarda da mera alyoruz. Bunlar da hep parayla alnyor. Yetkililer bu konuda bize yardm ederse çok iyi olur ayrca saman, arpa, yem pahal. Bunlarn fiyat düse seviniriz. imiz k da zor yaz da zor çünkü yerimiz yok. Her eyi parayla alyoruz.