Meteoroloji Genel Müdürlüü, Standart Ya ndeksi (SPI - Standardized Precipitation Index) metoduna göre 2020 Eylül-Ekim-Kasm aylar meteorolojik kuraklk analizi ve Normalin Yüzdesi (PNI - Percent of Normal Index) metoduna göre, son üç aylk ve 2020 Kasm ay meteorolojik kuraklk durumuna ilikin haritalar yaymland.
OLAANÜSTÜ VE çOK DDETL KURAKLIK
Haritalarda, Türkiyenin büyük bölümünün olaanüstü, çok iddetli ve iddetli kuraklk yaad görülüyor. Küresel snma, tarmda yüzde 75-80in üzerinde vahi tarmsal sulama kullanm, baraj-göletler, zirai ilaç kalntlar, evsel ve sanayi atklar nedeniyle kirletilmesi gibi nedenlerle tatl su kaynaklar ve göllerin hzla yok olduu, son yllardaki yalarn giderek azalmasyla da büyük bir kuraklk tehdidi yaand kaydedildi.
YÜZDE 80NDE METEOROLOJK KURAKLIK
Türkiye Tabiatn Koruma Dernei (TTKD) bilim danman Dr. Erol Kesici ise Meteorolojinin, birçok ülkeden çok daha baarl sonuçlar veren bir kurum olduunu söyledi. Dr. Erol Kesici, son üç aylk kuraklk haritalarna bakldnda, Türkiyede kurakln üç temel etkeninden biri olan iklimsel kurakln söz konusu olduunu açklad. Türkiyenin birçok yerinin, neredeyse yüzde 80inin meteorolojik kuraklkla kar karya olduunu kaydeden Dr. Kesici, ülkede son 60 ylda, 70e yakn doal gölün kuruduunu söyledi.
HDROLOJK VE TARIMSAL KURAKLIK
Meteorolojik kurakla ek olarak Türkiyede ar oranda hidrolojik ve tarmsal kuraklk yaandn belirten Dr. Kesici, Bu üç kuraklk birbirine bal. Örnein meteorolojik kuraklk olunca dünyann en önemli doal su kaynaklar bulunan ülkemizde doal göller, göletler ve nehirlerde suya artan taleple birlikte sularmz ar kullanmla azalmaktadr. Bunun yannda tarmda suyumuza göre bilimsel kurallar dorultusunda üretim metotlarn uygulamamz gerekmektedir. Hidrolojik kuraklk göller, göletler ve derelerde sularn azalmasna, ülkemizde yaanmakta olan tarmsal kurakla neden olmaktadr ifadelerini kulland.
SUYUN DÖNGÜSÜ LKES
Göl, gölet, dere, çay gibi kaynaklarn su seviyelerinin korunmas ve bu kaynaklarn yüzde 80 orannda kullanmna neden olan tarmsal üretim metodundan vazgeçilmesi gerektiini söyleyen Dr. Kesici, Bilinçli tarm yaplarak bu kaynaklarn kurumasna engel olunursa, bu bölgelerde nemin artmas, yan da artmasna neden olacaktr. Bu ilke çok basit bir suyun döngüsü veya suyun çevrimi ilkesidir. Birçok ülkede yer alt, yer üstü doal su kaynaklarnn kirletilmemesi, bilinçli kullanm sonucu meteorolojik kuraklk önlenebilmektedir. Elbette ülkemizde de bütün dünyada olduu gibi meteorolojik kurakla neden olan koullardan bir tanesi de sera gaz oluumu, küresel snma diye konutu.
TARIM ALANI VE MERALARDA YAPILAMA
Birçok tarm alan ve doal merann yapya açlmasnn da suyun toprak tarafndan tutulmasn engellediini anlatan Dr. Kesici, Suyu tutacak en önemli doal yaplarmz çallar, otlar, aaçlardr. Sellerin önlenmesi de doal olarak suyu depo eden dere, çay ve doal göllerin kurutulmamas ve korunmasdr. Küresel snma elbette dünyada olduu gibi buna etki etmekteyse de bizim ülkemizde en önemli sorun dünyann en zengin su kaynaklarna sahip olmamza ramen bu kaynaklarmzn ilkel tarmla yok edilmesidir dedi.
ESAS SORUN, TARIMSAL SULAMA
Baz insanlarn su tasarrufunu çemeyi açk brakmamak, du alrken veya di frçalarken daha az su kullanmak gibi örneklere baladn kaydeden Dr. Kesici, Elbette bunlar önemlidir ve yaplmaldr. Ancak esas sorun tarmsal sulama ve ülkemizin birçok yerinde olduu gibi ana ebekelerdeki su kaçaklar kesinlikle göz ard edilmemesi gereken temel noktalardr. çemeden kullandmz su gelien teknolojiye göre aç-kapa sistemiyle gayet güzel ayarlanabilirken, ne yazk ki ülkemizin birçok yerinde yüzde 80e varan ve bu durumun giderek artacan da belirtirsek, ar ve bilim d tarmsal sulamadan kaynaklanmaktadr. Bu derin su ve toprak kaybna neden olmaktadr diye konutu.