Türkiye enflasyonla mücadele ederken çar pazardaki fiyatlama alkanlklar bata gda olmak üzere birçok üründe rakamlar yukar çekmeye devam ediyor. Özellikle üreticide çok düük olan gda fiyatlar market tezgahna geldiinde yüzde 400leri bulan fiyatlarla satlyor.
Üstelik fiyatlar günden güne artarken marketler sürekli etiket deitiriyor. Üretici ile tüketici fiyatlar arasndaki bu uçuruma hem çiftçiler hem de son alc vatandalar isyan ediyor. TZOBun marketlerde yapt son aratrmaya göre karpuz 4,4 kat, kuru soan 4 kat, patlcan 3,7 kat, nohut 3,2 kat, salatalk ve kabak 3,1 kat fazlaya tüketiciye satlyor.
Gizli zamma dikkat
Bu arada sadece ya sebze meyve deil bata baklagiller olmak üzere süt ürünleri, et ve et ürünleri ile bisküvi çikolata gibi ürünlerde de her hafta fiyatlar deiiyor. Baz ürünlerde ise üretici firmalar paketleri deitirmeden gramlarla oynayarak gizli zam yapyorlar.
Gizli zamlar daha çok kuruyemi, salça, bisküvi ve cips gibi ürünlerde görülüyor. Ya sebze meyvede çiftçiden tüccara, tüccardan depoya, sonra nakliyeciye ve ilk hale gelen ürün buradan yeniden nakliyeciye geçerek ikinci hale geliyor. Burada yeniden komisyon konulup market ve pazarlara gidiyor. Ürün fiyat her defasnda komisyon ve masraflarla yükseliyor.
Ya sebze meyve dndaki ürünlerde ise frsatç zamlar gözleniyor. Özellikle pandemiyi bahane eden baz satclar ve üreticiler fahi zamlar yaparak özellikle temel ihtiyaç maddelerinde fiyatlar yükseltiyor. Vatandalar da frsatçlarn denetlenmesini istiyor.
Frsatçya sk denetim
Gda fiyatlarndaki dalgalanmalar önlemek ve enflasyona etkisini azaltmak amacyla kurulacak Erken Uyar Sistemi 30 Eylüle kadar hayata geçecek. Üç ayakl yeni sistemle arz, fiyat ve tedarik zinciri izlenirken ürün fiyatlarndaki hareketler takip edilecek.
Arzdan kaynakl olmayan yurt d fiyatlar, spekülasyonlar, dier unsurlar belirlenirken, geçici arz eksii fiyatlara yanstlmadan d ticaret önlemleri devreye alnacak. Sistemin ikinci ayanda tarmsal ürünleri fiyat hareketleri takip edilecek.
Arzdan kaynakl olmayan fiyat hareketlerinin nedenleri yurt d fiyatlar, spekülasyon, dier unsurlar belirlenecek. Üçüncü aya da tedarik zincirinin takibi oluturuyor. Tarladan markete kadar her aamada ürün fiyatnda oluan etkiler takip edilerek tedarik zincirindeki sorunlar çözülecek.
Eylülde tamam
Fiyat istikrarnn salanmas amacyla gerekli önlemleri belirlemek ve yönetmek için oluturulacak Fiyat stikrar Komitesi bu ayn sonuna kadar kurulacak. Komite; Hazine ve Maliye Bakanl koordinasyonunda Ticaret, Sanayi, Tarm, Enerji Bakanlklar, Strateji ve Bütçe Bakanl ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasndan oluacak.