2020 Yl Merkezi Yönetim Bütçesi önceki gece TBMMden geçti. Buna göre 2020de 912 milyar 523 milyon TL vergi geliri toplanmas planlanyor. Geçmi yllarda olduu gibi vergilerin büyük çounluu harcamalardan elde edilecek.
Ancak harcamalar üzerinden tahsil edilen vergi gelirleri içinde özellikle Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) dikkat çekiyor. Vergi gelirlerinin 176 milyar 117 milyon TLsi yani yüzde 19,3ünün ÖTVden toplanmas bekleniyor. Buna karlk özellikle sigaradan toplanmas hedeflenen ÖTVde ciddi art gözleniyor.
SGARAYA LAVE ZAMLAR: HEDEFLENEN ATI
Geçen yl 2019 bütçesi onaylandnda sigaradan toplanan ÖTVnin 45,6 milyar TL olaca hedeflenmiti. Ancak yl içinde bütçe aç sert ekilde artnca plana uygun olmayan biçimde sigaraya ilave zamlar yapld. Bu nedenle bu yl sigaralardan toplanan ÖTV tutar hedefleneni dahi aarak 46,4 milyar TLyi buldu. Üstelik bu tutar henüz 11 aylk vergi tahsilatndan oluuyor. Aralk ayyla beraber sigaradan toplanan ÖTVnin 50 milyar TLnin üzerine çkmas muhtemel.
SGARAYA ZAM GELECEK M?
Öte yandan 2020 yl için sigaralardan toplanmas tahmin edilen ÖTV tutar 64 milyar 819 milyon TL. Baka bir deyile 2019 bütçesinde tahmin edilen tutarn yüzde 44 fazlas. Buna kar son zammn yaand temmuz ay itibariyle sigaradan toplanan ÖTV tahsilat artt denebilir.
Birgün gazetesinde yer alan habere göre, ancak tahsilat tutarnn artt austos, eylül, ekim ve kasm aylarnda sigaradan toplanan ÖTVnin aylk ortalamas 4 milyar 577 milyon TL. Yani sigaraya hiç zam gelmez ve sigara tüketimi de ayn kalrsa yllk 55 milyar TL civarnda ÖTV toplanacak.
Ancak 2020 yl için tahmin edilen tahsilat tutar olan 64,8 milyar TL, zam gelmedii takdirde toplanacak olandan yüzde 18 daha fazla. Bu durumda sigaraya önümüzdeki yl en az yüzde 18 zam yaplaca planlanyor demek zor deil. Dahas sigara tüketiminde yaanan azalmay ve açk tütün tüketimine yönelim düünüldüünde yüzde 18lik zam dahi planlanan vergi gelirini toplamaya yetmeyebilir. Bu durumda hedefi tutturmak için yüzde 20nin üzerinde zam yaplmas mümkün.
Bu tablo düünüldüünde bugün fiyat 15 lira olan bir paket sigarann fiyatnn ocak ay itibariyle 18 lira yaplmas gerekir ki hedef tutturulabilsin. Eer 18 lirann altnda bir fiyat belirlenirse hedefin tutmas için yln devamnda sigara fiyatnn 18 lirann da üzerine çkmas gerekir.
2019 VE 2020DE ÖTV
Toplamda be kalemden ve yüzlerce maln tüketiminden alnan ÖTV bu yl da yurttan kamburu olacak. 2020de toplanmas planlanan ÖTVde içki ve sigarada gaza basld. Motorlu araçlardaki tahmin düürülse de bu durumun temel gerekçesi vergi indirimi deil, otomobil pazarnn küçülmesi.
SON K YILIN BÜTçEDEK ÖTV TAHMNLER (milyar TL)
2019 2020
Petrol ve doalgaz: 67,4 milyar - 66,7 milyar
Motorlu tatlar: 23,9 milyar - 19,1 milyar
Alkollü içkiler: 15,3 milyar - 17,2 milyar
Tütün ürünleri: 45,6 milyar - 64,8 milyar
Beyaz eya, mobilya vb: 9,3 milyar - 7,2 milyar