Mustazaflar Cemiyeti Diyarbakr ubesi, eyh Said Efendi ve 47 dava arkadann Diyarbakr Dakap Meydannda idam edililerinin 93nci yl dönümü münasebetiyle bir basn açklamas düzenledi.
Cuma namaz sonras Diyarbakr Ulucami önünde düzenlenen basn açklamasna siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve çok sayda vatanda katld.
Mustazaflar Cemiyeti Diyarbakr ubesi adna basn açklamasn okuyan Cemil Cahit Ünsal, eyh Said Efendinin davasnn renginin ve karakterinin slami olduunu söyledi.
Bu meydanda toplanmamz, 93 yl önce yaanan ve etkileri günümüze kadar devam eden bir hadiseyi hatrlamak ve olayn madurlarn bir kez daha hayrla yd etmek içindir. diyen Ünsal, 93 yl önce, 29 Haziran 1925te bir slam limi olan eyh Said-i Palev ve 47 dava arkadann daraaçlarnda katledildiini, eyh Said ile birlikte idam edilenlerin de bölgenin ileri gelenleri, kanaat önderi ve aydn kiiler olduunu söyledi.
Ünsal, açklamasna devamla; Müslüman halkn dini ve kültürel deerlerine kar ittihat ve terakki zihniyetinin balatt süreçte yaanan zulümlere kar durduu için hedef alnan eyh Said ve yarenleri, daraacna çkarld. eyh Said Efendinin ehid edilmesinin ardndan Müslüman Kürt halk üzerinde büyük bir zulüm furyas balatld. Sürgünler ve toplu katliamlarla beraber slami deerlere kar tasfiye süreci iletildi. Bu dönemde binlerce insan katledildi. Toplumun önderleri konumunda olan birçok lim idam edildi. Kadn, çocuk, yal demeden insanlar hayattan koparld. ifadelerine yer verdi.
eyh Said slam ümmetinin bir deeridir
Hilafetin kaldrlmas ve ardndan Türkçü Ulus Devletin oluturulmasyla sistemin dayatmalar sonucu, slami kurumlarn kapatld ve slami eitim sisteminin lavedildii belirtilen açklamada, bu gidiatn zulüm olduu ve buna kar durulmas gerektiine inanan eyh Saidin ortaya koyduu kyamnn bir tevhid mücadelesi olduu belirtildi.
Ünsal, açklamasna devamla u ifadeleri kulland: Bir taraftan slami deerlere saldr, dier yandan halkn büyük bir bask altna alnmas eyh Saidi harekete geçirmiti. eyh Said, bir bölgeye, bir etnisiteye münhasr klnarak milliyetçi/ulusalc bir karaktere büründürülerek, Müslüman milletlerden koparlamaz. O, slam ümmetinin bir deeridir. Davasnn rengi ve karakteri de slamidir.
Bütün bu gerekçeler eyh Said hareketine zemin hazrlamt
Cumhuriyetin ilanndan sonra hilafet kurumunun lavedilmesi ve slami deerlere olan saldrlara da deinen Ünsal, Osmanl bakiyesi topraklarda yaanan rejim deiiklii sonras gelimelerin özellikle Kürt milleti üzerinde çok büyük olumsuz etkilere neden olduunu söyledi.
Ünsal, ttihat Terakkinin ina ettii yeni sistem, Türk etnik ulusçuluunu siyasal sisteme dönütürürken bu topraklarn asli unsuru olan Kürtleri de dlamt. Bütün bu gerekçelerin tamam eyh Said hareketine zemin hazrlamt. Bask, zulüm ve katliam dolu günlerde bir taraftan provokasyon, öte taraftan ihanet sonras 1925 ubatnda balayan sürecin sonunda, eyh Said ve arkadalar tutuklanarak Diyarbakra getirildi. Ardndan eyh Said Efendi, zulümleri ve katliamlar merulatran dönemin ark stiklal Mahkemelerinde yargland ve hakknda idam karar çkarld. Sözüm ona yarglama sürerken Dakap Meydannda daraaçlar dikilmeye balam, idam sahnesini izlemek için tribünler yaplmt. dam ferman imzalanr imzalanmaz, vakit kaybetmeden eyh Hazretleri ve arkadalar daraacnda ehadet erbeti içmilerdi. eyh Said, bugün kendi adn tayan meydanda idam edildi. 93 yl önce 47 arkadayla beraber idam sehpasna çkarlan eyh Said, mücadelesinin Allah ve dini için olduunu haykryordu. Benim bu deersiz dallarda aslmama pervam yoktur. Muhakkak ki mücadelem Allah ve din içindir. diyen eyh Said, kendinden sonra gelecek nesillere davasnn özünü anlatyordu. ifadelerine yer verdi.
Rejim Müslüman halka dinsizlii dayatt
eyh Said ve 47 dava arkadann idamnn arkasndakilerin, eyhin kabrinin varlna dahi tahammül edemeyerek defnedildii yeri gizlediklerini belirten Ünsal, açklamaya öyle devam etti:
eyh Saidin ardndan katliam ve cinayetler durmad. Bu süreçte Takrir-i Sükn Kanunuyla yüzlerce köy yakld, binlerce Müslüman katledildi ve yüz binlerce insan yerlerinden-yurtlarndan edildi. Sürgün ve tecritler ile zulüm daha katmerli hale geldi. Rejimin karakteri olan laiklik ve Türkçülük ilk günden bugüne Türkiyede yaanan sorunlarn temel sebebi oldu. Rejim; laiklik ile slam toplumsal yaamdan soyutlad, izole etti, Müslüman halka dinsizlii dayatt Türkçülük ile de bu ülkede Türk olmayanlara kar rkç, faist politikalar uygulad. Maalesef yüzyldr devlete hkim olan bu ideoloji telafisi mümkün olmayan sonuçlar ortaya çkarmakla kalmad, günümüzde de halen süregelen toplumsal olaylarn balca sebebi oldu.
eyh Saide kulak verilseydi yaanan tüm bu aclar yaanmayacakt
eyh Said ve dava arkadalarnn 93 yl önce yeni sistemin ve dayatmalarnn yanl olduunu ve bunun büyük felaketlere zemin hazrlayacan gördüünü ifade eden Ünsal, o zaman eyh Saide kulak verilmesi durumunda yaanan tüm bu aclarn yaanmayacana dikkat çekti.
Ünsal, Aradan geçen 93 yl ne eyh Saidi ne de yarenlerini unutturmad. Halkn gönlünde müstesna bir yere sahip olan eyh Said Hazretlerini ve dava arkadalarn ehadetlerinin sene-i devriyesinde rahmetle anyoruz. Bu münasebetle eyh Said Efendi ve dava arkadalar ile ilgili olarak unlarn ivedilikle yaplmasn insanlk namna talep ediyoruz:
1. Aradan geçen 93 yla ramen eyh Said Efendi ve dava arkadalarnn kabirlerinin gizleniyor olmas büyük bir zulümdür. Yllardr tolumun bu konuda bir beklentisi vardr. Bir an evvel bu zulme son verilmeli ve eyh Said Efendi ile dava arkadalarnn kabir yerleri aça çkarlmadr.
2. Devlet o dönemde yaplan zulümlerden dolay, Müslüman halktan özür dilemeli ve sebep olduu maddi-manevi kayplar telafi etmelidir.
3. Eitim sistemindeki müfredat kitaplarnda geçen eyh Said ve dava arkadalar hakkndaki yalan ve iftiralar ortadan kaldrlmaldr.
4. Olumsuz etkileri halen devam eden resm ideolojide reforma gidilmeli; Kurandan beslenen, halkn inanc ve kültürüyle bark sivil-insani bir anayasa yaplmaldr.
Açklamann ardndan toplu olarak eyh Said Efendi ve 47 dava arkadann idam edildii Dakap meydanna kadar yürüyen topluluk, burada toplu olarak bir Fatiha okuduktan sonra program son buldu.