Türkiye yargı sistemindeki yerini 25 Nisan 1962de alan Anayasa Mahkemesi 62. yaşını kutlamaya hazırlanıyor.
Etkinlikler kapsamında yarın ilk olarak, Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya ile beraberindeki heyet Anıtkabiri ziyaret edecek.
Daha sonra Anayasa Mahkemesi Yüce Divan Salonunda 62. Kuruluş Yıl Dönümü Töreni ile Yüksek Mahkeme üyeliğine seçilen Ömer çınar için yemin töreni düzenlenecek.
MAHKEMENİN KURULUŞ SÜRECİ
Yüksek Mahkeme, 1961 Anayasası ile kuruldu. Anayasa Mahkemesinin kuruluşu, görev ve yetkileri, yargılama ve çalışma usulü ile kararlarının niteliği 1961 Anayasasının 145-152. maddelerinde düzenlendi. Buna bağlı olarak Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun 22 Nisan 1962de kabul edildi. Kanun, 25 Nisan 1962de yürürlüğe girdi.
Yargı sistemindeki yerini 25 Nisan 1962de alan Anayasa Mahkemesi, siyasi parti kapatma davaları, Yüce Divan yargılamaları ve norm denetimi başvurularının yanı sıra bireysel başvuruları da karara bağlıyor.
12 YILDA 501 BİN 810 BİREYSEL BAŞVURU SONUçLANDIRILDI
Türkiyenin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesindeki (AİHM) ihlal davalarını azaltmak amacıyla 23 Eylül 2012de getirdiği Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı, çok sayıda kişinin umudu oldu.
23 Eylül 2012den 22 Nisan 2024e kadar geçen sürede Yüksek Mahkemeye 604 bin 373 bireysel başvuru yapıldı. Bunların 501 bin 810u sonuçlandırılırken, mahkemenin önünde 102 bin 563 derdest başvuru bulunuyor. Yüksek Mahkeme, 73 bin 346 dosyada ihlal kararı verdi.
NORM DENETİMİ İSTATİSTİKLERİ
Norm denetimi istatistiklerine göre ise 2012 ile 2023 arasında Anayasa Mahkemesine 411i iptal davası, 1404ü itiraz başvurusu olmak üzere toplam 1815 başvuru yapıldı. Yüksek Mahkeme, bunlardan 1811ini karara bağladı.
Anayasa Mahkemesi, 2023 yılı içinde sonuçlandırdığı 88 iptal davasından 62sinde iptal, 24ünde ret, 2sinde birleştirme kararı aldı.
Mahkemenin 2023de sonuçlandırdığı 141 itiraz başvurusunda ise 42 iptal, 76 ret ve 23 birleştirme yönünde karar çıktı.