NAAT Mühendisleri Odas Diyarbakr ubesi tarafndan yaplan yazl açklamada depremin yaand ran-Irak snr kesiminde toprak kaymalarnn yaand belirtilerek, TMMOB ile oluturacaklar teknik bir heyetin bölgeye giderek incelemelerde bulunaca kaydedildi.
DEPREM uzman Prof. Dr. Ahmet Ercan, meydana gelen depremle yerden 150 atom bombas gücünde bir gerginlik boaldn belirtip, krk boyunca yerin 2 metre 40 santim yer deitirdiini söyledi. Prof. Dr. Ercan, depremin artçlarnn 10 gün, etkisinin ise en az bir hafta süreceini kaydetti.
HABER MERKEZ
ran-Irak snrnda meydana gelen ve uana kadar 450 kiinin öldüü, bine yakn kiinin de yaraland açklanan 7.3 iddetindeki depremin Ortadou ülkelerinde yaratt fay hatt krlma tartmalar sürerken, bu depremin Türkiyeye etkisinin olmayaca ancak, benzer bur iddetteki depremin Türkiye için her zaman beklendii ifade edildi.
RAN-IRAK SINIRINDAK DEPREM
Deprem üzerine aratrmalarda bulunan Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendislii Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dal Öretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. M. efik mamolu, Irak Kürdistannda Halepçenin 32 kilometre güneybatsnda önceki gece saat 21.18de meydana gelen 7,3 büyüklüündeki depremi deerlendirdi.
Depremin Bitlis-Zagros Bindirme Kua üzerinde meydana geldiini ifade eden Yrd. Doç. Dr. mamolu, bu kuan Kahramanmaraa kadar devam ettiini söyledi.
Erzincanda 1939 ylnda meydana gelen depremin ardndan birkaç yl batya doru bir deprem devamlln olduunu hatrlatan mamolu, Irak-ran snrnda meydana gelen depremin Türkiyeye etkisinin bu aamada görülmediinin altn çizdi.
Depremin meydana geldii Bitlis-Zagros Bindirme Kuann Zagros Dalarnn eteklerinde baladn dile getiren mamolu, bu fay hattnn bindirme karakterli olduuna dikkat çekti.
BNDRME KARAKTERL DEPREM
mamolu, Avrasya kesimi, Arabistan plakasnn üzerinde bindirmi eklinde görebiliyoruz. Buradakiler ve kuzey doudan, güney batnn üzerine bindirme eklinde biz bunu görüyoruz. Bu sadece tek bir itilme eklinde deildir, geni bir alan içinde bir kuak halinde bunu görüyoruz. Yani bu kuan içinde burada hemen o bindirme hattn ön tarafnda da bu sefer kvrm kua vardr. O kvrm kua petrol açsndan da son derece önemli olan yerlerden bir tanesidir. Bu deprem bu bindirme hatt üzerinde Zagros dalarnn eteklerinde olan bir kesimde meydana gelmi. dedi.
KUZEY DOUYA DORU
Kzldenizde meydana gelen açlma çatla nedeniyle kuzey douya doru bir kayma olduunu söyleyen mamolu, Bu bindirme hatt bizim Güneydou Anadolu bölgemizin kuzey snrn takip edecek ekilde ta Kahramanmaraa kadar devam eden bir bindirme hattdr. Ayn kuak üzerinde meydana geldii için bu açlma çatlana bal olarak, daha dorusu Kzldeniz açlma çatlana bal olarak Arabistan deprem plakas sürekli kuzey douya doru ve kuzeye doru hareket ediyor. Bu hareket hiç durmadan devam ettii için de bu aralarda tekrar belli bir ekildeki bindirmeler ekline kendini gösteriyor. Belli bir taraf alttan yitiliyor, bir tarafta enerji boaldktan sonra o enerjinin, bindirme hattnn yan taraflarnda tekrar enerji birikmeye balyor. Burada biraz daha depremin meydana geldii yerden daha güneye doru belli enerji birikmesini göreceiz ileriki dönemlerde. Bir de Türkiyede Hakkri tarafna doru ve Hakkrinin oradan sonra Liceye doru gelen bindirme kua ta Kahramanmaraa kadar giden bir hat boyunca bu sürekli enerji biriktirir. ifadelerini kulland.
BENZER BR SARSINTI
Irak-ran snrnda meydana gelen depremin Türkiyeye etkisinin bu aamada görülmediini dile getiren mamolu, Mesela bir Erzincan Depremi olmutu ve oras yanal atml bir fay hatt üzerindeydi. Orada 1939 depreminden sonra birkaç yl arayla ta batya kadar, körfeze kadar devam eden devamllk oldu, burada öyle bir devamllk görünmüyor. Burada o hareketi engelleyen belli noktalar nerde olursa orada depremler olur. Daha önceki dönemlerde Licede ve Kulpta deprem olmutu. Pervari kuzeyinde de deprem olmutu. Tarihi depremlere baktmzda, Hakkri depremleri var. Hakkride deprem olmutu ve ondan sonra Bitlis-Zagros üzerine geldiimiz zaman da son yüzyl içinde çok büyük depremlerin olduunu görüyoruz. Direk tetikler mi? u anda öyle bir ey söyleyemiyoruz ama etki devam eder mi? Devam ediyor. çünkü biz burada ayn ekilde her zaman deprem bekliyoruz. eklinde deerlendirmede bulundu.
Her depremden sonra ana okun bir derece altna kadar artç sarsntlarn olabileceini ifade eden mamolu, depremin meydana geldii bölgede bir yla kadar 6,- 6,3-6.5 iddetlerinde artç sarsntlarn olabileceini söyledi.
Afet bilincine dikkat çeken mamolu, söz konusu durumlar göz önünde alnmas gereken önlemlerin altn çizdi.
AFET BLNC OLUTURULMALI
Türkiyede her gün depremlerin olduuna vurgu yapan mamolu, sözlerine öyle devam etti:
Biz hep söylüyoruz afet bilinci diye. Bizim, önce afetin ne kadar uzandayz, onu bilmemiz gerekir. Yani bir depremden uzak bir yerde miyiz? Hayr. Her gün, her dakika Türkiyede depremler oluyor. Bazlarn biz hissetmiyoruz, bazlarn da çok duyarl olanlar hissedebiliyor ama aletler bütün hepsini hissediyor. Türkiyenin ciddi bir deprem bölgesi üzerinde yer aldn bilincinde olursak, ona kar ne tür önlemler alabileceimizi de çok iyi biliriz. Buna kar önlemleri alrsak hiçbir ekilde depremden korkmamamz lazm. çünkü deprem sonuçta bir doa olaydr ve açk alanda olursanz 9 iddetinde deprem dahi olursa size hiçbir zarar veremez ama bir kapal alanda olursanz zarar görebilirsiniz. Eer binamz depreme dayankl olarak yaparsak, zeminine uygun olarak gerekli demiri, çimentoyu salamln ona göre yaparsak hiçbir zaman depremden korkmamamz lazm. Buradaki depremler bir Uzakdoudaki depremler gibi deildir. Oradaki depremler bindirme karakterliindedir. Fakat orada ciddi bir ekilde tsunamilere neden olabiliyor. Mesela bu Japonyadaki Kobe Depreminde tsunami her taraf mahvetti. Ege Denizi tarafndan ufak tefek tsunamiler oluyor ama çok büyük deil. Dolaysyla eer doru dürüst depreme dayankl yap yaparsak, o bilinci de topluma iyice kazandrrsak, deprem annda nelere dikkat etmemiz lazm, sonrasnda nelere dikkat etmemiz lazm onlar da bilirsek depremler bir doa olay olarak gelir geçer. Hiçbir sknt yaratmaz bize.
TOPRAK KAYMASI OLUYOR
Öte yandan, naat Mühendisleri Odas Diyarbakr ubesi (MO) tarafndan yaplan yazl açklamada, MO Diyarbakr ubesi, merkez üssü Irak Kürt Bölgesinin Süleymaniye kenti olan 7.3 büyüklüündeki depremde yüzlerce kiimin yaamn yitirdii, binlerce kiinin de yaraland belirtilerek, Depremde yaamn yitirenlere Allahtan rahmet, yarallara da acil ifalar diliyoruz. Irak Kürt Bölgesinin Süleymaniye kentinde 12 Kasm 2017 günü saat 21.18 sralarnda 7.3 büyüklüünde bir deprem ran, Irak, Suriye, Kuveyt ve Birleik Arap Emirliklerinde de hissedildi.
TOPRAK KAYMALARI
Deprem nedeniyle özellikle ran-Irak snrnda toprak kaymalarnn meydana geldii yönünde bilgiler alyoruz. Depremde en çok rann Kirmanan eyaletine bal Kasr irin kentinin etkilendii bildirildi. Depremde imdiye kadar çou Kasr irin kentinde olmak üzere yüzlerce kiinin yaamn yitirdii, binlerce kiinin de yaraland belirtiliyor. Kirmanan eyaletinde on binlerce insann evlerini terk ettii haberleri geliyor. MO Diyarbakr ubesi ile TMMOBun oluturduu teknik heyetimiz, deprem bölgesinde inceleme yaptktan sonra detayl açklama yapacaktr denildi.
ETKS BR HAFTA SÜRER
Prof. Dr. Ahmet Ercan, Irakn güneydousunda yer alan Süleymaniye ve Halepçe kentlerinin kesitii noktada meydana gelen 7.3 büyüklüündeki depremi deerlendirdi. Prof. Dr. Ercan, depremin artçlarnn 10 gün, etkisinin ise en az bir hafta süreceini kaydetti. Depremin Zaros krnda, ters bir krlma ile gerçekletiini belirten Prof. Dr. Ercan, öyle dedi:
Deprem Arap bindirme kuann Zaros krnda, ters bir krlmayla gerçekleti. Zaros bindirme kr, sa atml Kuzey Anadolu krnn, güneydouya uzayan kuyruu üzerinde yer alr. Bitlis-Zaros bindirme kua, Türk topraklar içinde Hakkari, Diyarbakr, Adyaman, Kahramanmaraa doru uzanr. Krlmay yaratan güç, Arap kalkannn kuzeye doru (Anadoluya) yaklak ylda 2 santimetre hzla bindirmesinden kaynaklanmtr. Depremin yerde yaklak oluturduu krk boyu 40 ile 45 kilometredir. Deprem 30 saniye sürmütür. Bu depremle yerden 150 atom bombas gücünde bir gerginlik boalmtr. Krk boyunca yer 2 metre 40 santim yer deitirmitir. Depremin ykm gücü 10dur.
DALIK KESMDE OLMASI
Prof. Dr. Ercan, depremin dalk kesimde meydana gelmesi ve yüksek sklkta sarslan kayalk alan üzerindeki az katl konutlarda çalkalanma olmamas nedeniyle ykmn az olduunu kaydetti. Prof. Dr. Ercan, Depremin artçlar ilk 10 gün youn sürecektir. Bu depremin etki alan 200 kilometre çapl bir alandr. Bu alan içinde tama düzeyine dek birikmi gerginleri tayan krklar varsa, bu depremin etkisiyle buralarda yeni bir depremi tetikleyebilir.Yerin çekirdeine dek sarsntlar indiinden, yer kabuu mekik, ime-büzülme, burkulma devinimi durumundadr. Türkiye için ivedi bir etkileim beklenmez diye konutu.