AK Parti ve MHPnin ortaklaarak getirdii 18 maddelik Anayasa deiikliinin Meclis Genel Kurulundaki görümeleri bugün balyor. Anayasa Komisyonunda gece yarlarna kadar süren bir mesai ile 10 gün süren görümelerin, Genel Kurulda ise en fazla 15 gün sürmesi bekleniyor. Görümeler, teklifin Anayasa deiiklii olmasndan dolay iki tur oylama ile geçecek. Birinci oylamada teklifin maddeleri, ikinci oylamada ise teklifin tümü üzerine olacak.
GÖRÜMELER NASIL OLACAK?
Birinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde dört siyasi parti ile hükümet adna konumalar yaplacak, varsa deiiklik önergeleri ele alnacak. kinci turda ise, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde konumalar yaplmayacak, sadece maddeler üzerinde verilmi deiiklik önergeleri görüülecek. Birinci turda üzerinde deiiklik önergesi bulunmayan bir madde hakknda ikinci turda önerge verilemeyecek.
REFERANDUM SINIRI 330
Anayasa deiikliinin kabul edilmesi için Meclis üye tamsaysnn bete üç çounluunun, yani en az 330 milletvekilinin kabul oyu vermesi gerekiyor. Teklifin görümelerinin ikinci turunda, 330un altnda oy alan madde düecek. Tümünün oylamasnda da kabul oylarnn 330un altnda kalmas halinde teklifin tümü dümü olacak. 330-367 arasnda bir kabul oyu teklifin halk oylamasna götürülmesi anlamna geliyor. Ancak 330 yani referandum snrnn yakalanmamas durumunda teklif düecek ve bu tarihinden itibaren bir tam yl geçmedikçe ayn yasama dönemi içinde yeniden verilemeyecek.
60 GÜN çNDE REFERANDUM
Anayasa deiikliine ilikin kabul oyunun 330 olmas durumunda Cumhurbakannn onaylayp Resmi Gazetede yaymland tarihten 60 gün geçtikten sonra referandum yaplabiliyor. Bu durumda, referandumun önümüzdeki Nisan ay içerisinde yaplmas bekleniyor. Referanduma götürülen Anayasa deiikliklerine ilikin kanunlarn yürürlüe girmesi için halk oylamasnda kullanlan geçerli oylarn yarsndan çounun kabul olmas gerekiyor.
PARTLERDE DURUM NE?
Anayasa deiikliini 316 oyla Meclise sunan AK Parti ve 39 milletvekili bulunup deiiklikte uzlalan MHPde her ne kadar bu rakamlar referandum snrn ayor görünse de fire endiesi hakim. Özellikle MHPde 8 ismin hayr oyu kullanacan açklamas, hayrc olup tepki amacyla istifa eden Genel Bakan Yardmcs Atilla Kayann yolunda giden birçok ismin olduu da MHP kulislerinde konuulan bir konu.
MHPDE çATLAK BÜYÜYOR
Geçmite Ülkü Ocaklar Genel Bakanl da yapan Kayann parti içerisinde ciddi bir arlnn olduu bilinirken, deiiklik teklifinin parti grubunda bir rahatsz yaratt ve bu rahatszln da oylama sürecinde iyice kendisini görünür klaca ifade ediliyor. Geçen haftaki grup toplantsnda partinin Genel Bakan Devlet Bahçelinin grup konumasndaki satr aralarnda da bu rahatszln çatlaklar da vurmu, Bahçeli, Bir evet oyum var orada da referandum da onu kullanacam diyerek, partisini balayc ifadelerden çok sadece kendi adna konumas da bu rahatszln göstergesi olarak deerlendirilmiti.
AK PARTDEN DURUM
Fire endiesinin younca yaand ve tüm milletvekillerinin markaja alnd AK Partide ise durum, kapal bir kutu gibi. AK Partinin önemli kurmaylarndan ve eski Meclis Bakan Cemil çiçekin teklife ilikin tek adam çk, AK Partideki bir rahatszl olduunun göstergesi olmutu. AK Partililer her ne kadar açk bir ekilde bunu dillendiremezse de bu rahatszln olduu ancak bunun oylamaya nasl yansyaca herkesin merak konusu. Teklifin Meclise gelme tarihinin netlemesiyle birlikte parti içerisinde yükselen Bizde fire olmaz açklamalar da bu endienin giderek kendisini hissettirdii eklinde okunuyor.
Yine 330un yakalanmamas durumunda gündeme gelecek olan erken seçim seçenei AK Partideki kimi hayrclarn önünü almak için sklkla dillendiriliyor. AK Partide bu süreçte dorudan Babakan Binali Yldrm bakanlnda gerçekleen kapal toplantlar birer ikna toplantsna dönümesi de kayglar artryor.
CHP MECLS GERECEK
Genel Kurulda teklifin sahibi AK Parti ve MHP ile mevcut sistemin devam etmesini isteyen CHP ve HDP gruplar arasnda sert tartmalarn yaanmas bekleniyor. CHP lideri Kemal Klçdarolu Pazartesinden itibaren parlamentoyu izleyin. CHPnin Türkiyeyi korumak için verdii mücadeleye tank olacaksnz sözleriyle görümelerin çetin geçeceinin sinyalini verdi. AK Partinin anayasa deiiklii teklifi görümelerinin fazla uzamamas için grup önerisi verilmemesi talebi, CHP tarafndan reddedildi.
GÖRÜMELERN çER
Teklifin tümü üzerinde siyasi parti gruplar adna konumalar, teamüller çerçevesinde yine 20er dakika olacak. CHP adna ilk konumay Antalya Milletvekili Deniz Baykal yapacak. Baykal, kendisine ayrlan sürede partisinin teklife neden kar çktn anlatacak. AK Parti kurmaylar, Genel Kuruldaki görüme sürecinde anayasa ve içtüzük kurullarna azami gayret gösterileceini kaydediyor. Konumalarda herhangi bir kstlamaya gidilmeyeceinin alt çiziliyor. Ancak AK Parti kurmaylar, CHPnin taknaca tutuma misliyle karlk verileini belirtiyor.
2010DAK TAKTK
AK Parti kanadnda, CHP ve HDPnin 2010daki anayasa deiiklii oylamasnda olduu gibi içlerinde evet diyebilecek milletvekillerini engellemek için oylamaya katlmayabilecei iddias da dillendiriliyor. CHP ve HDPliler ise bu iddiaya kar çkyor. Her iki partinin temsilcileri, tam aksine AK Parti ve MHPde hayr oyu kullanabilecek milletvekillerinin kendilerini rahat hissedebilmeleri için oylamaya katlacaklarn ifade etti. Fakat CHP ve HDP grubunun, gidiata göre teklifin tümünün oylanaca son oturuma katlmayabilecei kaydediliyor.
MUHALEFETN ENDES GZL OYLAMADA
CHP ve HDPnin üzerinde durduu en önemli balklardan birisi de iki turda da gizli yaplacak olan oylama. AK Partinin kendi içerisindeki fireyi engellemek için gizli oylamay açk bir hale getirebilecei ve yine dokunulmazlklarn kaldrlmas sürecinde yaanan fiili açk oylamann tekrar etmesi muhalefetin en büyük endiesi. Gizli oylamada milletvekilleri kendilerine datlan Evet, Hayr , çekimser yazan beyaz, krmz ve yeil pullardan birini zarfa koyup sanda atarak, dier pullar kabinde brakmas gerekiyor. Ancak dokunulmazlklar sürecinde AK Parti bu pullar kabinde brakmak yerine yann alm ve hatta pullarla fotoraf dahi çektirmiti. AK Partinin bir kez daha milletvekillerinden krmz ve yeil pullar toplayarak olas fireleri engellemesi oylamaya da gölge düürecek. Ancak teklife destek vermek istemeyen AK Partililerin bu durumda sanda bo zarf atmak gibi bir yönteme bavurabilecei konuuluyor.