Yargtay Cumhuriyet Basavcl, Halklarn Demokratik Partisinin (HDP) temelli kapatlmas istemiyle yeniden dava açt. ddianame, Anayasa Mahkemesine gönderildi. Yargtay Cumhuriyet Basavcs Bekir ahin, Halklarn Demokratik Partisinin (HDP) eylemlerinin, devletin bamszlna, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüüne, insan haklarna aykr bulunduunu, bu nedenle daval partinin temelli kapatlmasna karar verilmesini talep etmek zaruretinin doduunu bildirdi.
Anayasa Mahkemesinin eksikliklerin tamamlanmas istemiyle iade ettii HDPnin kapatlmas istemli iddianame, Yargtay Cumhuriyet Basavclnca yeniden hazrland. Yargtay Cumhuriyet Basavcs Bekir ahin imzal, yaklak 850 sayfalk iddianame, Anayasa Mahkemesine tekrar gönderildi. Yaklak 500 partili hakknda siyasi yasak istenen iddianamede, partinin banka hesabna tedbir konulmas da talep edildi.
YENDEN AçILAN DAVA
HDPnin kapatlmas istemiyle Anayasa Mahkemesinde yeniden dava açan Yargtay Cumhuriyet Basavcs ahin, yazl açklamasnda, HDPnin kapatlmas talebiyle Anayasa Mahkemesine 17 Mart 2021de dava açldn, mahkemece 31 Mart 2021de iddianamenin iadesine karar verildiini hatrlatt.
ahin, dosya kapsamnda sunulan delillerle, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüüne aykr eylemlerin sralandn, daval partinin bu eylemlerin oda haline geldiinin tereddüde yer vermeyecek ekilde iddianameye dercedildiini belirterek, Ayrntlarna iddianamenin giri ksmnda açkland üzere iade sebeplerine katlmamakla birlikte dosyann sürüncemede kalmamas için eksiklik olarak belirtilen ancak iade sebepleri içinde gösterilmeyen birtakm hususlar da aratrlarak iddianame yeniden tanzim edilmitir. ifadelerini kulland.
Demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarndan olan siyasi partilerin faaliyetlerini, Anayasa ve kanun hükümleri çerçevesinde sürdürecekleri, Anayasada yer alan hak ve özgürlüklerin hiçbirini, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüüne halel getirmeyi amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanamayacaklarnn Anayasann 3, 4 ve 68/2-3. maddelerinde öngörüldüünü vurgulayan Bekir ahin, açklamasna öyle devam etti:
SYAS PARTLERN KAPATILMASI
Siyasi partilerin kapatlmas tedbiri tüm ileri demokrasilerde uygulanmaktadr. Katlmcln esas alnd her durumda gözetilmesi gereken en önemli husus, Anayasann tand hak ve özgürlükleri yok edecek, tamamen ortadan kaldracak bir sisteme geçit verilmemesidir. Devletin teklii, ülkenin bütünlüü ile ulusun birlii Anayasann temel ilkelerindendir. Siyasi partiler de dier kurum, organ ve kiiler gibi bu temel ilkeler dorultusunda faaliyet göstermek zorundadr.
Halklarn Demokratik Partisinin eylemleri, devletin bamszlna, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüüne, insan haklarna aykr bulunmu ve daval parti ayn zamanda hemen hemen tüm organlar, üyeleri ve tekilatlar vastasyla bu nitelikteki suçlar ilemi, ilenmesini tahrik ve tevik etmitir. Bu nitelikteki eylemler, kimi zaman daval parti genel bakanlar da dahil olmak üzere parti organlarnca kararllk içinde, kimi zaman ise bu nitelikteki fiiller parti üyelerince youn bir ekilde ilenmi ve bu durum deiik kademelerdeki parti organlarnca açkça benimsenmitir. Bu itibarla, daval partinin Anayasann 68/4. maddesine aykr eylemleri nedeniyle Anayasann 69/6 ve 2820 sayl Siyasi Partiler Yasasnn 101/1-b ve 103/2. maddeleri uyarnca temelli kapatlmasna karar verilmesini talep etmek zarureti domu ve Anayasa Mahkemesine kamu davas açlmtr.
SÜREç NASIL LEYECEK
Yargtay Cumhuriyet Basavclnca, bir siyasi partinin kapatlmas istemiyle Anayasa Mahkemesinde açlan davalarda, ceza davas prosedürü izleniyor.
Siyasi partilerin kapatlmas, Yargtay Cumhuriyet Basavclnn açaca dava üzerine Anayasa Mahkemesi tarafndan karara balanyor. Anayasa Mahkemesi, temelli kapatma yerine, dava konusu fiillerin arlna göre ilgili siyasi partinin devlet yardmndan ksmen veya tamamen yoksun braklmasna karar verebiliyor.
Yargtay Cumhuriyet Basavcs tarafndan açlan dava üzerine mahkeme, bir siyasi partinin Anayasann 69. maddesinde saylan hallerden ötürü kapatlmasna veya dava konusu fiillerin arlna göre devlet yardmndan ksmen ya da tamamen yoksun braklmasna, toplantya katlan üyelerin üçte iki oy çokluuyla yani 15 üyenin 10unun oyuyla karar verebiliyor.
Siyasi partilerin kapatlmasna ilikin davalar, 5271 sayl Ceza Muhakemesi Kanununun davann mahiyetine uygun hükümleri uygulanmak suretiyle dosya üzerinden Genel Kurulca inceleniyor ve kesin karara balanyor.
AYM BAKANI RAPORTÖR GÖREVLENDRECEK
Bu aamadan sonra Anayasa Mahkemesi Bakan Zühtü Arslan, raportör görevlendirecek.
Bakann görevlendirdii raportör ilk inceleme raporunu hazrlayarak bakanla sunacak.
- Kabulüne karar verilmesi halinde iddianame HDPye gönderilerek
Sonrasnda kabulüne karar verilmesi halinde iddianame ve ekleri HDPye gönderilerek, usul ve esasa ilikin savunmalar alnacak.
HDPnin yasal süre içinde ön savunmasn vermesi gerekiyor. Bu sürenin uzatlmas için yaplabilecek bavuruyu Anayasa Mahkemesi karara balayacak.
Ön savunmann ardndan Yargtay Cumhuriyet Basavcs Bekir ahin, esas hakkndaki görüünü sunacak. Bu görü HDPye gönderilecek. Daha sonra belirlenecek bir tarihte Basavc ahin sözlü açklama, HDP yetkilileri de sözlü savunma yapacak.
Bütün bu sürecin ardndan davaya ilikin bilgi, belgeleri toplayacak raportör esas hakkndaki raporunu hazrlayacak. Bu ilemler sürerken, gerek Yargtay Cumhuriyet Basavcl gerekse daval HDP ek delil veya yazl ek savunma verebilecek.
Raporun Anayasa Mahkemesi üyelerine datlmasnn ardndan Bakan Zühtü Arslan toplant için bir gün belirleyecek, üyeler belirlenen günde bir araya gelerek kapatma istemini esastan görümeye balayacak.
HDP hakkndaki kapatma davasn 15 kiiden oluan Anayasa Mahkemesi heyeti karara balayacak.
Siyasi parti kapatma davas sonucunda verilen karar, Yargtay Cumhuriyet Basavcs ile ilgili siyasi partiye tebli edilecek ve Resmi Gazetede yaymlanacak.