Mikrobiyoloji Uzman Taknolu, bu dorultuda enfeksiyonun ileri dönemde neler yapabilecei konusunda çalmalarn yaplmas gerektiini kaydetti. Dr. Taknolu, yurtdnda baz yaynlarn yer aldn, yaynlarda Long Kovid denilen uzun soluklu, uzun süren Kronik Kovid anlamnda terimlerin kullanlmaya balandn ifade ederek, nsanlar enfeksiyonu geçirdi, 14 günde iyileiyor evlerine gönderelim deil; 14 gün uzayabilir, uzayp uzamadn kontrol edelim ve ilerideki yaayaca skntlar bir araya toplayalm eklinde çalmalar balad. Bir grup hastann 3 haftandan daha uzun, hatta bir grubunun da 12 haftadan daha uzun semptomlarnn sürdüü ve bu semptomlarn takip edilmesi gerektii söyleniyor. Baz komplikasyonlarn 12 hafta içerisinde ortaya çkabilecei ekilde yaynlar var. Enfeksiyonu geçirdim, artk bitti, ben Covid hastas deilim diyemeyebiliriz. 10 kiiden 1inin enfeksiyonun devamnda uzun soluklu semptomlar geçirme ihtimali olduundan bahsediliyor. Bunun için kontrol programlarnn yaplmas gerektii söyleniyor diye konutu.
TETKKLERLE SÜREKL DÜZENL KONTROLLER YAPILMALI
Dr. Taknolu, kontrol programlar içerisinde akcier grafisinin 12 haftada bir çekilmesi gerektiini belirterek, unlar kaydetti:
Kan tablosunun sk sk kontrol edilmesi, hastann nörolojik ya da kardiyak bir problemi olduunda bu problemin üzerine gidilmesi gerekiyor. Tetkiklerle sürekli düzenli kontrollerinin yaplmas gerekecek gibi gözüküyor. Yani Covid-19 uan bizi hasta edecek, hastalk bitecek ve enfeksiyondan sonra rahatlayacaz diyemiyoruz. Enfeksiyondan sonra en azndan 6 ay-1 yl içinde çkabilecek komplikasyonlar konusunda da göz açk olmak gerekiyor. Ortaya çkabilecek komplikasyonlar ise, solunum yolu fonksiyonlar ile ilgili bozukluklar olabilir. En çok akciere yerletii için akcier bozukluklarnn olmasn bekliyoruz. Bunun yannda kardiyak problemler de olabilir. Kalbi ve kalp zarn tutan enfeksiyonlara, nörolojik semptomlara sebep olabilir. Baz akut hastalarda da nörolojik semptomlar da görmeye baladk. leriki dönemde de nörolojik semptomalarn ortaya çkabileceine dair yaynlar olmaya balad. Covid-19 enfeksiyonunun etkilerini 3 aya kadar devamnda ve sonrasnda görebiliriz.
SADECE YÜZDE 60I ESK SALIKLI HAYATLARINA DÖNEBLYORLAR
Long Kovid enfeksiyon belirtilerinde de yorgunluk ve nefes darlnn en çok görüldüünü vurgulayan Dr. Taknolu, Neredeyse yüzde 60 bu ekilde gözüküyor. Hasta olanlarn sadece yüzde 60 eski salkl hayatlarna dönebiliyorlar. Geri kalan yüzde 40nn mutlaka takip edilmesi gerekiyor. Bunlar 65 ya ve üstü ise, kronik hastal varsa, bu kiilerin daha sk takip edilmesi gerekiyor. Covidin yan etkisi mi Covidin devam m, yoksa gerçekten ciddi bir hastalk m? onun ayrmn da yapmak çok önemli. Ayrm yapabilmek için de önerilen testlerin sk aralklarla çallmas gerekiyor diye konutu.