HÜDA PAR Genel Bakan Yardmcs eyhmus Tanrkulu, eyh Saidin kyam ile ilgili sorular yantlad. Geçmiten günümüze eyh Said kyamn deerlendiren Tanrkulu, Osmanl Devletinin Kürtlere yönelik olumlu tutumu ile Cumhuriyet döneminin olumsuz tutumunu irdeledi.
ehadetlerinin yldönümünde eyh Saidi ve dava arkadalarn rahmetle anan Tanrkulu, eyh Saidi zalimlere bakaldryla tandklarn belirterek, eyh Saidin slam ümmetinin örnek ahsiyetlerinden biri olduunu vurgulad.
Tanrkulu,Fakat ne yazk ki Kürtlerin bugüne kadar devlet olamamasndan kaynakl kendi tarihlerini, limlerini, ulemalarn ve eyhlerini tanyamadklar gibi ayn zamanda slam ümmeti de maalesef bu büyük deerlerden mahrum kalmtr. Bireysel çalmalarla inallah bu eksiklikler kapanacaktr. dedi.
Kürdistan tarihinden bu zamana kadar en etkin olan liderler; ulemalar, limler ve eyhlerdir
eyh Saidi ve dava arkadalarn anlayabilmek için geçmie gidilmesi gerektiini belirten Tanrkulu, 1514 ylnda çaldran savanda Yavuz Sultan Selim ile ah smail arasnda bir sava meydana geldi. O savatan sonra galip çkan Yavuz Sultan Selim ile dris-i Bitlisi arasnda Kürtler adna bir müttefiklik antlamas yapld. Yaklak 23 Kürt beyi yerel özerkliklerini korumalar ve devlete ksmen vergi vermek ve savalarda asker yardmnda bulunmak gibi artlarla Yavuz Sultan Selime biat etti. Bir ksm Kürtler ise ah smail ile anlama yaparak bugünkü Türkiye ve ran arasndaki Kürtlerin olduu bölgelerde kald. 1839 ylna gelinceye kadar bu Kürt beylikleri kendi aralarnda yaamlarn devam ettirdiler ve toplumsal hayata da eyh Said Hazretleri gibi ulemalar ve eyhlerle önderlik etti. Kürdistann tarihinden bu zamana kadar da en etkin olan liderler; ulemalar, alimler ve eyhlerdir. ifadelerini kulland.
Beylikleri ellerinden alnan beylerin bir ksm isyan etti
Osmanl Devletinin Kürtlere yönelik tutumunu deerlendiren Tanrkulu, Osmanl Devleti 400-500 yl boyunca farkl etnik kimlikleri ve farkl dini inançlara sahip milletleri bir arada tutmay baarmtr. Fakat Baty taklit etmekle birlikte ulusçuluk, milliyetçilik ve rkçlk fikirleri ortaya çkmaya balaynca devleti daha da güçletirme adna merkezi otoriterletirmeye gidildi. Bu böyle olunca Kürtler ve Yavuz Sultan Selim ile daha önce yaplan antlama ve daha sonra Kanuni Sultan Süleyman ile teyit edilen antlamann baz maddelerinden vazgeçilmeye baland. Kürtlerin beylikleri, özerklikleri ellerinden alnmaya baland. Bundan dolay beylikleri ellerinden alnan beylerin bir ksm isyan etti. Biz bu konular bilmezsek eyh Said Efendinin neden kyam ettiini de bilemeyiz. eklinde konutu.
Kürtler, tarihin hiçbir döneminde hilafet varken hilafete kar gelmemitir
Osmanl, slam hukukuyla idare edilen bir devletti. Yava yava slam hukukundan uzaklalmaya ve 2. Abdülhamidin görevden alnmasyla birlikte daha önce gizli olan ttihat ve Terakki zihniyeti yani Türk milliyetçilii ve Turanc fikirlerine sahip olan ttihat ve Terakki Partisi, idareyi ele geçirmeye baladlar. Bunlar idareyi ele geçirmeye baladktan sonra çok dilli ve çok uluslu olan Osmanl imparatorluunda çözülmeler balad. Balkanlarda Müslümanlar ve gayr Müslimler isyan etmeye balad. Arabistan yarmadasnda Araplar isyan etmeye balad. Buralara giden valiler, Araplara, Rumelilere ve Iraktaki Kürtlere yaptklar zulümler neticesinde isyanlar söz konusu oldu. Dolaysyla Kürtler, tarihin hiçbir döneminde hilafet varken hilafete kar gelmemilerdir. dedi.
eyh Saidin kyam dnda Irak, ran ve Türkiye Kürdistanndaki kyamlar mevcut otoritenin slamdan sapmasna yöneliktir
eyh Abdüsselam Barzaninin Sultan Reata göndermi olduu bir mektuba deinen Tanrkulu, eyh Mahmut Berzenci Hazretlerinden önce Molla Mustafa Barzaninin babas eyh Abdüsselam Barzani, Sultan Reata göndermi olduu bir mektup var. O mektupta slam hukukunun tamamen icra edilmesi, Kürtlere yaplan zulümlere son verilmesi, Kürtçe anadilde eitim ve öretime kstlama getirilmemesi gibi talepler var. Burada unu anlyoruz. eyh Sait Hazretlerinin kyamna kadar Irak, ran ve Türkiye Kürdistanndaki bütün kyamlar mevcut otoritenin slamdan sapmasna yönelik olmutur. ifadelerine yer verdi.
eyh Said Hazretleri Müslümanlar adna zulme kar kyam etmenin vacip olduuna inand
Hilafetin kaldrlmasyla birlikte 2 milyar Müslümann lidersiz brakldna dikkatleri çeken Tanrkulu, Hilafetin kaldrlmas 2 milyar Müslümann siyasi anlamda lidersiz braklmas anlamna geliyor. En büyük darbe buydu. 7 asra yakn Müslümanlarn büyük çounluunu bir arada tutmay baaran Osmanl hilafetinin yklmasyla eyh Said Hazretleri, 1514 ylndan sonra Yavuz Sultan Selim ile yaplan müttefiklik anlamasna dikkat çekiyor ve diyor ki Bizim ile onlar arasndaki ey hilafetti. Siz hilafeti kaldrdnz bizimle sizler arasnda bir ba kalmad. O zaman herkes kendi yoluna gidecektir. Niçin? çünkü Araplar baktlar ki Türkler -ttihat ve Terakki zihniyeti- koskocaman imparatorluu parçaladlar. Parçalanmas için her türlü çabay sarf ettiler. Bundan dolay Araplar isyan etmeye balad. Dolaysyla 1. Dünya Savandan sonra Osmanl mparatorluunun bakiyesi üzerinde bamsz kalan iki toprak vard, biri Anadolu dieri de Kürdistand. diye konutu.
eyh Said, Müslümanlar adna kyam etmenin vacip olduuna inand
Kürtlerin 16. Yüzyln balarndan itibaren yar bamsz bir ekilde varlklarn devam ettirdiini vurgulayan Tanrkulu, Yeni gelen Cumhuriyetin idarecileri yaplan müttefiklik anlamasn tamamen askya almalar, vermi olduklar sözlerden dönmeleri, Kürtleri artk inkr etmeye balamalar, slamn iarlarna sava açmalar ve bütün bunlar yan yana getirdiimiz zaman eyh Said Hazretleri Müslümanlar adna kyam etmenin vacip olduuna inand ve zulme, hakszlklara kar bir kyam yapt. dedi.
Araplara, Türklere, Rumelide devletçilikler kuruldu fakat Kürtlere gelince kurdurulmad
ttihat ve Terakki zihniyetinin hedefinin, Türklerin tamamen Türk rkna, Türk ulusalclna dayal bir devletin olumas olduunu söyleyen Tanrkulu, Sevr anlamasnda öyle bir anlamlama vard Osmanl bakiyesinde Türklerin çounlukta yaad bir Türk devleti kurulacak. Dier milletler ise referandum yapacak. Yani bamsz olmak isteyen kendi devletini kurar. diye bir madde var. Fakat bu hiçbir zaman Kürtlerin lehine uygulanmad. Araplara, Türklere, Rumelide devletçilikler kuruldu fakat Kürtlere gelince kurdurulmad. ifadelerini kulland.
Muhafazakr olduklar için Kazm Karabekir Paa ve Ali Fuat Paa siyaset dna itildi
Mustafa Kemali Mustafa Kemal yapan iki kii olduunu belirten Tanrkulu, Bunlardan biri Kazm Karabekir Paa, dieri ise Ali Fuat Paadr. Bu kiilerin destei olmasa kesinlikle Mustafa Kemal, Mustafa Kemal olamazd. Mustafa Kemal, 1924 ylnda kurulan Terakki Perver Cumhuriyet Fkrasn kapatt. çünkü bunlar dindar olduu ve ona kar geldii için. Oysaki bunlar cephe arkada ve Kurtulu Savan beraber yapanlard. Bakyoruz ki bunlar muhafazakr olduklar için tamamen siyaset dna itti. dedi.
stanbulu igal eden ngilizlere kar bir kurun dahi atlmamtr
1922de Saltanat kaldrldna deinen Tanrkulu, Saltanatn kaldrlmas demek 7 asrlk Osmanl imparatorluunun gömülmesi demektir. Bundan dolay 1. Mecliste çok ciddi tartmalar oluyor. 5 yla yakn stanbulu igal eden ngilizlere kar bir kurun dahi atlmamtr. Daha sonra ngilizler oray terk edip gitmilerdir. Neden Yunanlarla ve Franszlarla mücadele edildi de ngilizlerle edilmedi. 1924 ylnda Hilafetin kaldrlmasyla birlikte mecliste tepkiler oluuyor ve sonuç itibariyle Sultan Abdülmecidi, meclisin kararyla Halife ilan ediyorlar. Daha sonra Abdülmecidi görevden alyorlar. Hilafetin vazifesini de meclise veriyorlar. eri Mahkemeler ve vakflar kapatlyor. ifadelerini kulland.
Bir yerde ihanet ve ibirlikçiler var ise bundan faydalananlar olduu bir gerçektir
Erzurum Kongresinde verilen sözler yerine getirilmediine iaret eden Tanrkulu, Adalar, Kerkük, Batum neyin karlnda kime verildi. Bunlarn hepsinin masaya yatrlmas gerekir. Dolaysyla bir yerde ihanet ve ibirlikçiler var ise bundan faydalananlar olduu bir gerçektir. eyh Said Hazretleri üzerine düenleri yapt. Fakat unu unutmayalm eer bir insan hilafet, saltanat, slam ve emperyalist güçlere kar mücadele adna ön ayak oluyorsa ve hkimiyeti ele geçirdikten sonra bunlarn tam tersini yapyor ise herkes Allahn karsnda hesap verecektir. ifadelerine yer verdi.
Türkiye Cumhuriyeti Laiklik ve Türkçülük esas üzerine kuruldu
eyh Said kyamnn amacna da deinen Tanrkulu, eyh Said Efendinin kyam da slami sistemden laik bir sisteme yine slam kardeliini esas alan bir sistemden Türk rkçln esas alan bir sistem üzerine olmutur. Türkiye Cumhuriyeti kurulduu zaman iki temel esas üzerine kuruluyor. Laiklik ve Türkçülük. Laiklik ilkesiyle bu ülkede bütün Müslümanlara zulmedildi ve slamn iarlar ortadan kaldrlmaya çalld. Kurulan yeni devlet ise Türkçülük vurgusu üzerine kuruldu. Türkler dnda olan Kürtlerin varl inkr edildi. Böyle bir durumda slam lemasnn kyam etmesi sürpriz bir ey deil. limlerin birçou zalim sultana kyam edilmesini vacip görmütür. eklinde konutu.