Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın imzasıyla dün Resmi Gazetede yayımlanan karar ile NATO ve Varşova Paktı arasında imzalanan ve konvansiyonel asker ekipmanlara sınırlamalar getiren AKKAnın uygulanması 8 Nisan 2024 tarihinden itibaren askıya alındı.
Kararda, 19/11/1990 tarihinde Pariste imzalanan ve 1/7/1992 tarihli 92/3250 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Hakkında Anlaşmanın Türkiye Cumhuriyeti ile Anlaşmanın tarafı diğer devletler arasında 8/4/2024 tarihinden itibaren uygulanmasının durdurulmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesi gereğince karar verilmiştir ifadelerine yer verildi.
Rusyanın 7 Kasım 2023 tarihinde AKKAdan çekilmesinin ardından ABD aynı gün Antlaşmayı askıya alarak ilk tepkiyi göstermişti. ABDyi İngiltere, Almanya gibi diğer NATO üyesi ülkeler izlemişti. Türkiye ise yaklaşık 5 ay sonra bu kararı aldı. Türkiyenin kararı, Cumhurbaşkanı Erdoğanın mayıs ayında planlanan ABD ziyareti öncesinde geldi.
ÖNCÜ KEçELİ: ANTLAŞMANIN ANLAMLI BİR ŞEKİLDE UYGULANMASINA DEVAM EDİLMESİ İMKNI KALMAMIŞTI
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Türkiyenin 1992 yılında dahil olduğu AKKAdan Rusyanın 7 Kasım 2023 tarihi itibarıyla çekildiğini anımsatarak, Bunun sonucunda, Antlaşmanın anlamlı bir şekilde uygulanmasına devam edilmesi imknı kalmamıştı. Bu çerçevede AKKAya taraf NATO Müttefiklerimizle birlikte Antlaşmayı ihtiyaç duyulan bir süre boyunca askıya almaya karar vermiştik dedi. Keçeli, bunun AKKAdan çekilmek anlamına gelmediğini ve geri alınabilir bir karar olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanlığı tarafından Rusyanın AKKAdan çekilme Kararının 7 Kasım 2023 Tarihinde Yürürlüğe Girmesi Hk. başlıklı 7 Kasım 2023 tarihinde yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verilmişti:
Rusya Federasyonunun Avrupada Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşmasından (AKKA) çekilme kararını üzüntüyle karşılıyoruz. AKKAnın mihenk taşlarından birini teşkil ettiği Avrupa güvenlik mimarisinde bilhassa 2007den itibaren giderek artan bir aşınma müşahede edilmekteydi. Rusyanın AKKAdan çekilme kararının 7 Kasım 2023de yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, diğer taraf devletlerce Antlaşmanın anlamlı bir şekilde uygulanması maalesef fiilen imkansız hale gelmiştir. Ülkemiz, bu koşullar altında, NATO Müttefiki diğer AKKA taraf devletleriyle birlikte Antlaşmanın uygulamasını gerek duyulacak bir süre için askıya almak durumunda kalmıştır.
Bu karar özünde geri alınabilir niteliktedir. Kanat rejimi dahil alt bölgesel sistemiyle ve sayısal sınırlamalarla askeri kuvvetler arasında denge, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlayan hukuki bağlayıcı nitelikteki AKKAnın temellerine ve esas ilkelerine duyulan ihtiyaç devam etmektedir. Önümüzdeki süreçte Avrupa güvenlik mimarisinde ihtiyaç duyulabilecek güncelleme, ancak bu temeller üzerine inşa edilebilecektir.
Bu itibarla konuya ilişkin temaslarımızı ilgili tüm taraflarla sürdüreceğiz.
İçinden geçmekte olduğumuz olağanüstü dönemde, silahların kontrolü, silahsızlanma ve yayılmanın önlenmesi düzenlemelerinin tam olarak uygulanmasına geri dönülmesi uluslararası güvenlik bakımından her zamankinden daha da büyük önem taşımaktadır.